نوروز فرصتی برای بازدید از بوستان های شاخص پایتخت

به گزارش ایسنا، در این گزارش تلاش کرده‌ایم به معرفی باغ موزه‌های تهران - که در کنار خود بوستان‌های دیدنی دارند و بوستان‌های شاخص تهران به بهانه در پیش رو بودن روز طبیعت بپردازیم.

بوستان ولایت

بوستان ولایت در انتهای اتوبان نواب و در زمین‌های پادگان قلعه مرغی سابق احداث شده است و در مجموع 270 هکتار مساحت و توان پذیرش حداقل 150 هزار نفر در روز را دارد. این بوستان شامل رینگ سواره پیرامونی، پیست دوچرخه سواری، گشتگاه پیاده (باغ‌راه ایرانی)، مسیرتندرستی، زمین‌های بازی کودکان و بزرگسالان، پیست اسکیت، سرویس‌های بهداشتی و… است و اطراف آن به طول 3.6 کیلومتر دارای کاربری‌هایی همچون پیست دوچرخه سواری، مسیر سلامت، مسیر چند منظوره، مسیرهای پیاده، باغات است.

همچنین این بوستان چندین مجموعه پارکینگ روباز با گنجایش نهایی 3500 واحد به همراه کندرو سرتاسری پیرامونی موجبات عدم نفوذ بار ترافیکی وسایل نقلیه به اتوبان‌های اطراف را فراهم آورده است که این مورد از مزیت‌های قابل تامل این مجموعه محسوب می‌شود.

بوستان نهج البلاغه و دهکده گردشگری

این بوستان با بیش از 35 هکتار وسعت در بخش وسیعی از دره فرحزاد بین بزرگراه نیایش، بزرگراه همت و غرب بزرگراه یادگار امام احداث و در کنار یک رودخانه و در شیب اطراف این رودخانه ساخته شده است بنابراین قسمت‌های مختلف پارک به شکل طبقاتی بالای هم و در امتداد مسیر رود قرار دارد. رودخانه وسط پارک عملاً پارک را به دو قسمت مجزا تقسیم کرده است که با یک پل بزرگ و زیبا که از بالای دره رودخانه عبور کرده و چند پل کوچک که روی رود ساخته شده است،دو قسمت به هم متصل می‌شوند. آلاچیق‌های مختلف که به اشکال گوناگون در جاهای مختلف این پارک ساخته شده است جایی برای نشستن خانواده‌ها و حتی آوردن غذا و صرف آن در این آلاچیق هاست.

بوستان جوانمردان، محل تندیس نام آوران ایران

بوستان جوانمردان ایران با مساحت کلی 150 هکتار که در آن بیش از 40 تندیس‌ از مشاهیر و جوانمردان ایرانی قرار داده شده‌ است. این بوستان با بهره‌گیری از مصالح و مواد همگون با طبیعت احداث شده است. استفاده از انرژی پاک خورشیدی نیز از دیگر ویژگی های مهم این بوستان است، خصوصا در مواقع بحران به جهت تامین روشنایی و آب گرم مورد نیاز شهروندان این خصوصیت بیشتر برجسته خواهد شد.

از امکانات موجود در بوستان جوانمردان تهران می‌توان به فضای بازی کودکان، پیست اسکیت و بخش آموزش اسکیت، فضای بازی‌های فوق مدرن مکانیکی، زمین‌های بازی چند منظوره، سایت بازی شطرنج، تنیس روی میز، فوتبال دستی، باغ گیاه ‌شناسی، کوشک پذیرایی و چایخانه سنتی، غرفه‌های فرهنگی، آبنمای موزیکال، خانه سلامت، برکه پرندگان، آلاچیق، مسجد، سرویس های بهداشتی، باجه آتش نشانی، غرفه های عرضه محصولات فرهنگی  و اطلاعات گردشگری و پارکینگ های مناسب  اشاره کرد.

بوستان جنگلی چیتگر و دوچرخه سواری

این بوستان با 950 هکتار زمین پردرخت از بزرگ ترین بوستان‌های جنگلی استان تهران به شمار می آید. علاوه بر امکان طبیعت گردی در این پارک جنگلی، امکانات تفریحی دیگری نظیر پیست سوارکاری، اسکیت، پیست دوچرخه سواری و مسیرهای ویژه دوچرخه سواری در این پارک طراحی شده است. پیست دوچرخه چیتگر شامل پیست‌های سرعت، استقامت و کوهستان است. پیست استقامت از داخل پارک عبور کرده است و مسیر سرسبزی دارد. درخت‌های کاج و سرو در طول مسیر موجب شده‌اند تا هوای نسبتا خنک تری نسبت به بقیه پارک در این مسیر وجود داشته باشد. طول پیست استقامت با مسیرهای فرعی در حدود 8 کیلومتر است. بیشتر این امکانات در محدوده شرقی پارک استقرار یافته و محدوده غربی  به صورت بکر و جنگلی باقی مانده است. محدوده شرقی به مساحت تقریبی 253هکتار است و محدوده غربی مساحتی معادل 658 هکتار را به خود اختصاص داده است. ضمنا دریاچه شهدای خلیج فارس نیز در نزدیکی همین بوستان با داشتن مجموعه تفریحی و قایق سواری می تواند فرصت مناسبی برای جوانان و نوجوانان باشد تا اوقات خوشی را سپری کنند.

بوستان پردیسان و موزه تنوع زیستی

بوستان جنگلی پردیسان با مساحت 275 هکتار یکی از بوستان‌های بزرگ شهر تهران است که در شمال غربی تهران واقع شده است. بزرگراه یادگار امام در راستای شمالی/جنوبی، این بوستان را به دو بخش تقسیم می‌کند که پیوند آن‌ها به وسیله دو پل برقرار شده‌ است. از امکانات بوستان پردیسان می‌توان به موزه تنوع زیستی، موزه آب و باغ وحش اشاره کرد. وجود موزه تنوع زیستی با انواع حیوانات و حشرات تاکسیدرمی شده و زنده، یکی دیگر از جذابیت‌های این پارک جنگلی است. ساختمان سازمان حفاظت محیط زیست ایران نیز در قسمت جنوبی این بوستان قرار دارد.

این بوستان دارای دو بخش حیات وحش طبیعی شامل جانوران بومی (پرندگان و خزندگان) و حیات وحش در حال اسارت شامل سه گروه گوشت خوران، علف خوران و پرندگان است. این مجموعه با داشتن مرکز تحقیقات زیست محیطی، تحقیقات قابل توجهی را در زمینه جانور شناسی، گیاه شناسی، بیولوژیک حیات وحش، رفتار شناسی حیات وحش ارائه می‌دهد همچنین دارای آزمایشگاه‌های مجهز و موزه ملی آب و موزه تاریخ طبیعی (در 4 حوزه نمایشگاهی، تحقیقاتی، آموزشی و خدماتی) است.

بوستان نوروز و پل طبیعت

بوستان نوروز بزرگ‌ترین بوستان پهنه غربی اراضی عباس آباد تهران با کارکرد تفریحی، فرهنگی و تفرجی است که برای آن کارکردهای بین‌المللی و فرهنگی در حوزه کشورهای عضو اکو نیز تعریف شده است. نوروز به عنوان یکی از شاخصه‌های فرهنگی مشترک بین کشورهای عضو اکو مطرح است که این مسئله در بین کشورهای همسایه دریای خزر نیز صادق است و به همین منظور دریاچه‌ای به شکل نقشه دریای خزر در این بوستان طراحی شده است.

در پهنه غربی 65 هکتاری اراضی عباس آباد تهران، بوستان نوروز با بیش از 90 هزار متر مربع مساحت، بزرگ‌ترین بوستان مجموعه را تشکیل می‌دهد که کارکرد تفریحی، فرهنگی و تفرجی برای آن در سطح فرامنطقه‌ای و بین‌المللی پیش‌بینی شده است. کارکردهای بین‌المللی و فرهنگی بوستان نوروز در حوزه کشورهای عضو اکو تعریف شده که در همین راستا بخشی از این بوستان به نام «اکو» در نظر گرفته شده است که محلی برای معرفی آیین‌ها و سنت‌های کشورهای عضو اکو با محوریت آیین و سنت «نوروز» در تمام ایام سال است.

در این بوستان 12 سکو به 12 کشور عضو اکو و دو سکو نیز به کشورهای عراق و بحرین که نوروز را جشن می‌گیرند ولی عضو اکو نیستند، اختصاص پیدا کرده است که هر کشور می‌تواند در یکی از این سکوها به معرفی خود در حوزه گردشگری، نمایش آداب و رسوم، صنایع دستی و موسیقی بپردازد.

بوستان آب و آتش

بوستان حضرت ابراهیم یا پارک آب و آتش یکی از پارک‌های شهر تهران است. این پارک در سال 1388 توسط شهرداری تهران افتتاح شد. این پارک دارای مساحتی بالغ بر 24000 مترمربع و دارای تجهیزاتی مانند چهار برج آتش و چادری 700 متری است. این پارک که در خیابان آفریقا واقع شده است و شامل پل ابریشم، لانه کبوتر، کالسکه‌رانی، فانوس دریایی، آبنما، برج آتش، آلاچیق و محیط سبز می‌شود.

بوستان سنگی، جمشیدیه

پارک سنگی جمشیدیه از زیباترین و دیدنی‌ترین بوستان‌های تهران است که نام خود را از مالک قدیمی زمین‌های این منطقه گرفته و از ویژگی‌های این‌ پارک، دریاچه، آبشار و آبنماهای سنگی است که جلوه‌ای خاص دارند. این پارک در ابتدای مسیر اصلی صعود به پناهگاه کلک‌چال قرار دارد. این پارک پس از بوستان ملت، دومین پارکی است که یک شهروند تهرانی به یک میهمان غیر تهرانی معرفی می‌کند. از امکانات این بوستان می‌توان به آمفی تئاتر، رستوران، آب‌نما، مبلمان پارک، فضای سبز (گیاهان پوششی، جنگلکاری، درختچه، گل و گلکاری) نام برد. این پارک محل زیست گونه‌های گیاهی و جانوری مختلف و کفپوش سنگی آن نیز از ویژگی‌های منحصر به فرد آن است.

این پارک در شمالی‌ترین نقطه پایتخت و در انتهای یک سربالایی تند و تیز که با کوهستان مخلوط شده است،قرار دارد.

بوستان ساعی و حیواناتش

بوستان ساعی با 12 هکتار مساحت در منطقه 6 تهران واقع شده است که بیش از 15 گونه گیاهی و جانوری در آن زیست می‌کند و یکی از بوستان‌های بزرگ گردشگری در تهران است.

قسمتی از پارک نیز به باغ ژاپنی معروف است که پرندگان آبزی هم در آن نگهداری می‌شوند. در قسمت حیات‌وحش پارک، حیوانات دیگری نیز نگهداری می‌شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به خرگوش٬ قوچ٬ غاز٬ قو٬ مرغابی٬ سنجاب٬ طوطی وحشی و طاووس اشاره کرد. این پارک دارای شش ورودی است و در پی توسعه و تجهیز بوستان، بناهایی مانند جوی، برکه، آبشار و زمین بازی ساخت شده‌اند و در طراحی این پارک تلاش شده که بیشتر حرکت‌های موجود، اسلیمی باشند تا یک نوع اختلاف سطح بوجود بیاید و از پله‌ تا حد ممکن استفاده نشود.

بوستان ملت و یادآوری خاطره‌ها

این پارک که یکی از مهم‌ترین پارک‌های تهران محسوب می‌شود، اولین پارکی است که یک شهروند تهرانی به یک میهمان معرفی می‌کند. این پارک دارای کف صیقلی است که برای ورزش اسکیت مناسب است. آب نماهای مختلف به همراه مجسمه مشاهیر بزرگ در پارک خودنمایی می‌کند.

از امکانات این پارک می‌توان به باغ وحش پارک، دریاچه، رستوران و کافی شاپ، قطاردیزل یا دودی، سینمای چهاربعدی و پردیس سینمایی، زمین‌های بازی کودکان، خانه شطرنج اشاره کرد اما باید گفت که ممکن است برای پارک کردن خودرویتان دچار دردسر شوید.

خانه‌ هنرمندان ایران

خانه‌ هنرمندان ایران در جهت تقویت جوانب گوناگون فعالیت‌های هنری و ایجاد و حمایت از تشکیلات هنری، در سال 1377 با بازسازی بنایی متعلق به دوران قاجار که در زمان دومین جنگ ویرانگر جهانی توسط قوای متفقین به انبار مهمات و بعد از آن پادگان نظامی بود، به یک مرکز فرهنگی تبدیل شد.

خانه‌ هنرمندان ایران، محل دبیرخانه‌ صنف‌های هنری ایران است که با اختصاص فضاها و ارایه‌ خدمات مختلف، امکان فعالیت‌های مختلف فرهنگی و هنری را برای صنف‌های هنری ایران ایجاد کرده است.

این فضاها شامل تالار بتهوون، تالار فریدون ناصری، تالار غلامحسین امیرخانی، نگارخانه مرتضی ممیز، نگارخانه میرمیران و کارگاه عزت‌الله انتظامی می‌شود که این کارگاه اخیرا با بازسازی کامل، فرصت‌های بیشتری برای تجربه‌های گوناگون در عرصه‌های هنری (از جمله تئاتر و نمایش عروسکی) برای علاقه‌مندان ایجاد کرده است. نگارخانه‌ غلامحسین نامی نیز با تصویب شورای عالی راه‌اندازی شده است.

بوستان شهر

پارک شهر اولین بوستان عمومی شهر تهران واقع در منطقه 12 است. یکی از قدیمی ترین پارک های شهر تهران که تاریخ تاسیس آن به سال 1339 باز می‌گردد. مساحت این پارک تقریبا 25 هکتار است و 8 در ورودی دارد. در این پارک، موزه صلح تهران، آکواریم پارک شهر تهران، استخر، ورزشگاه، کتابخانه و … وجود دارد.

موزه صلح تهران در ساختمان کوچکی واقع در پارک شهر قرار دارد و شامل ابزار و آلات استفاده شده در جنگ ایران و عراق مانند ماسک‌های حفاظت از گازهای شیمیایی و غیره است. اگر چه موضوع کاربرد سلاح‌های شیمیایی در جنگ عراق علیه ایران و پیامدهای آن در این موزه به صورت برجسته تری مورد توجه قرار گرفته است اما موضوعات دیگری همچون بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی در ژاپن، جنگهای جهانی اول و دوم، کاربرد سلاح‌های ممنوعه در جنگ ها و آثار و عوارض هر کدام در بخش های دیگر موزه به نمایش گذاشته شده است.

باغ پرندگان تهران نیز که در مرکز پارک شهر تهران واقع شده است در اسفند ماه سال 88 در 3 قطعه با مساحتی بالغ بر 4362 مترمربع احداث شد که دارای 8 قفس وسیع و 2 محوطه باز است که گونه‌های مختلفی چون طوطی‌های برزیلی، کپک، بلدرچین، مرغ عشق، عروس هلندی، انواع کبوترهای غیرمتعارف زینتی، انواع طاووس، انواع واریته‌های قرقاول، انواع بوقلمون، مرغ‌های زینتی هلندی و مرغابی در معرض دید عموم شهروندان قرار گرفته است.

همچنین کتابخانه مرکزی پارک شهر قدیمی‌ترین و با وجود احداث کتابخانه‌هایی مجهزتر همچنان بزرگ‌ترین کتابخانه عمومی استان تهران محسوب می‌شود. در بخش مرجع این کتابخانه که در زیرزمین آن واقع شده، کتاب‌های چاپ سنگی و نفیس نگهداری می‌شود. بخش نشریات این کتابخانه در سال 1360 فعالیت خود را آغاز کرده و در حال حاضر، علاوه بر 120 هزار جلد کتاب، 650 عنوان مجله و 16 عنوان روزنامه در دسترس اعضا و مراجعان قرار دارد و آرشیو کاملی از نشریات ادواری از سال 1360 به بعد را نیز نگهداری می‌کند. کتابخانه پارک شهر، از سال 89 همه روزه به‌جز پنج مناسبت و در مجموع 360 روز، از ساعت 7:30 تا 21 و روزهای جمعه و تعطیل از ساعت 8 تا 19 خدمات ارائه می‌دهد.

باغ پرندگان

باغ پرندگان در نیمه شرقی پارک جنگلی لویزان در محدوده بین بزرگراه بابایی از شمال، خیابان استقلال و شهرک گلستان از جنوب و خیابان کوهستان از غرب و شهرک امید از شرق احداث شده است. پروژه باغ پرندگان با وسعت 22 هکتار، بزرگ‌ترین باغ پرندگان خاورمیانه است. در این باغ، محل قرار گرفتن پرندگان بصورت کارشناسی و علمی جانمایی شده است و در پنج فاز اجرا می‌شود.

در فاز اول این پارک، برکه‌ها و ‌آبشارها،در  فاز دوم به طراحی کاشت درختان و گیاهان ویژه، در فاز سوم، باغ شیشه‌ای مخصوص نگهداری تعدادی از پرندگان، در فاز چهارم، محل نگهداری لاشخورها و عقاب‌ها و در فاز پنجم آلاچیق‌ها و کتابخانه مجهز مجازی ویژه پرندگان طراحی شده است.

بوستان سرخه حصار

پارک ملی سرخه حصار یکی از قدیمی‌ترین شکارگاه های ایران است که در شرق تهران محدوده منطقه 13 قرار دارد. پارک ملی سرخه حصار منطقه ای کوهستانی است با مساحتی درحدود 9168 هکتار شامل دشت‌ها، تپه ماهورها و ارتفاعات بلند که ارتفاع آن از 1220 متر تا 2147 متر متغیر است،آبنمای سنگی، مسیر دوچرخه سواری، آلاچیق،کمپ بازپروری معتادان، سالن کشتی، کلینیک گل و گیاه، مسیر آموزش ترافیک است.

پارک های‌ ملی خجیر و سرخه‌ حصار و منطقه‌ حفاظت‌ شده‌ جاجرود به‌ علت‌ دارا بودن‌ زیستگاه‌های‌ مختلف‌ اعم‌ از رودخانه‌، کوهستان‌، استپ‌، دارستان‌، کشتزار، باغات‌ همچنین‌ قرار گرفتن‌ در مسیر مهاجرت‌ تعداد زیادی‌ از گونه‌های‌ مهاجر از موقعیت‌ بسیارخوبی‌ جهت‌ زندگی‌ پرندگان‌ برخوردار است و به‌ همین‌ دلیل‌ گونه‌های‌ متنوعی‌ ازپرندگان‌ در زیستگاه های‌ مختلف‌ آن‌ مشاهده‌ می‌شوند.

باغ موزه دفاع مقدس

باغ موزه دفاع مقدس، یک موزه رویدادی و متفاوت از موزه‌هایی است که صرفا بناها و اشیای تاریخی را به نمایش می‌گذارند. باغ موزه دفاع مقدس از 7 تالار و یک قسمت انتهایی که یادمان دفاع مقدس است، تشکیل شده که در آن اعداد 7 و 8 به‌ کار رفته است؛ عدد 8 به عنوان نمادی از 8 سال دفاع مقدس و عدد 7 به خاطر تقدسی که دارد.

در میان تالارهای مختلف این باغ موزه، فقط یک تالار با نام «تالار پروانه‌ها» جنبه موزه‌ای دارد که برای معرفی سرداران دوران دفاع مقدس در نظر گرفته شده است اما بقیه تالارها جنبه رویدادی دارد و می‌توان تمام اتفاقات دوران دفاع مقدس را در آن در همان شرایط و حال و هوا مشاهده کرد.

باغ موزه قصر

در شمال شرقی تهران و در مسیر شمیران، به دستور فتحعلی شاه قاجار، بر فراز تپه‌ای، کاخی زیبا بنا می‌شود که به قصر قاجار معروف می‌شود. این قصر در دهه آخر سلطنت ناصرالدین شاه بدون استفاده می‌ماند و رو به ویرانی می‌نهد. در زمان رضا شاه در باغ پایین تپه، زندانی بنا می‌شود که به زندان قصر مشهور می‌شود و در زمین‌های اطراف آن مرکز بی‌سیم و اولین فرستنده رادیوئی ایران دایرمی‌شود.

این زندان تا چند سال پیش هم پابرجا بود که به جهت بروز مشکلات مختلف شهری به شهرداری واگذار شد تا به مجموعه‌ای فرهنگی تبدیل شود. در حال حاضر بخشی از این زندان به پارک زیبایی تبدیل شده است که تنها بنای به جا مانده از قاجار در آن، عمارت کلاه فرنگی کوچک و زیبا است.

باغ موزه هنرهای ایرانی

باغ‌ موزه‌ هنر ایرانی از لحاظ معماری مربوط به دوره پهلوی اول است و برای ییلاق و استفاده از آب و هوای خنک آن در فصول گرم سال ساخته شده است. موقعیت فعلی باغ در کوچه باغ‌های تجریش است. طرح اولیه باغ به جز درخت‌های کهنسال، به صورت کنونی نبود و تمامی آبراه، حوضچه، دیوارها و نرده‌های اطراف باغ از سال 1384 مرمت شده است. آثار هنری باغ‌ موزه را می‌توان به دو دسته‌ کلی تقسیم کرد؛دسته‌ نخست ماکت آثار باستانی، میراث گران ‌بهای نیاکان‌ به اضافه آثار حجمی (چوب و فلز) برخی هنرمندان معاصر که به شکل دائمی امکان تماشای آن‌ها میسر است. دسته دیگر آثار هنری قابل عرضه در فضای باغ، نگارخانه و دیواره‌های باغ که در مدت محدودی در معرض مشاهده علاقمندان قرار می‌گیرد.

در چهارگوشه تهران بوستان‌های زیبای دیگری همچون دانشجو، المهدی، بعثت، آزادگان، آبشار، رازی، طالقانی، قیطریه، لاله، نیاوران و... وجود دارد که هر یک جاذبه های منحصربه فردی دارند اما در این گزارش سعی شده بزرگترین بوستان های تهران معرفی شود.