رئیس بانک مرکزی کشور با اشاره به دستاوردهای مهم دولت یازدهم و دوازدهم تصریح کرد: دستاوردهای اقتصادی از طریق توسعه بازار و کنترل تورم حاصل شده است. خوشبختانه در دو سال گذشته دامنه تورم تک رقمی بوده و رشد اقتصادی مناسب حاصل شده است.
وی ادامه داد: حجم کالای نقدینگی یکی از عوامل نگرانی است که تا این لحظه اثر آن بر بازار کنترل شده است. درخصوص نرخ ارز نیز عوامل غیراقتصادی و عدم اطمینان نسبت به آینده موثر است. متاسفانه دشمنان از خارج از مرزها و به شکل های مختلف بر این موضوع دامن زده و در تلاشند تا شرایط را برای ملت سخت تر کنند.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به نرخ ارز در خرداد سال 92 گفت: در خرداد 92 که انتخابات انجام شد نرخ ارز 3 هزار و 700 الی 800 تومان بود؛ به محض اعلام نتایج انتخابات بدون اینکه هنوز دولت جدید شروع به کار کند ظرف 2 تا 3 ماه قیمت‌ها روند نزولی پیدا کرده و در مرداد ماه به زیر3 هزار تومان رسید.
امید مثبت نقش موثر در روند نزولی دلار داشت
وی ادامه داد: در پروسه زمانی که دلار روند نزولی داشت هیچ اقدام خاصی در اقتصاد انجام نشده بود، تنها یک امید مثبت و یک انتظار باعث شد که یک شرایط خیلی طبیعی در اقتصاد کشور ایجاد شود، همان طور که همین عامل مثبت اثر داشته عوامل منفی نیز باعث بروز انتظارات منفی، عدم اطمینان به آینده می‌تواند بازار را دچار التهاب کرده و مشکلاتی را ایجاد کند.
سیف با بیان اینکه دشمنان ما در تلاش هستند تا از هر فرصتی در جهت التهاب آفرینی در اقتصاد ما استفاده کنند، تصریح کرد: اقدامات دشمن جای تعجب ندارد اما در داخل باید روش‌هایی را در پیش بگیریم که خود ما التهاب‌های مصنوعی ایجاد نکنیم.
وی ادامه داد: در هر کشوری با هر میزان از اقتدار و ذخایر، انتظار منفی به وجود بیاید و بحث انتقال سرمایه و نگرانی نسبت به آینده به وجود آید به هیچ وجه نمی‌توان در مقابل آن ایستاد.
جلسات فشرده‌ای برای ساماندهی بازار ارز در هیئت دولت در حال برگزاری است
رئیس کل بانک مرکزی با طرح این سوال که چرا ما خود به التهاب‌آفرینی دست می‌زنیم، تصریح کرد: تقاضای ما از شما این است که کمک کرده زیرا همه ما در یک کشتی نشسته‌ایم و باید در جهت بهبود شرایط حرکت کنیم.
سیف با اشاره به دعوت رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس از تیم اقتصادی دولت برای بررسی بحث ارز گفت: از روز گذشته اول وقت به دلیل استمرار نشست‌ها در هیئت دولت درگیر مباحث ارزی بوده‌ایم و در دولت در حال جمع‌بندی مباحث هستیم.
وی با بیان اینکه جلسات فشرده‌ای برای ساماندهی بازار ارز در هیئت دولت در حال برگزاری است، افزود: حتی معاون اول رئیس جمهور و خود رئیس جمهور نیز در نشست‌ها شرکت می‌کنند.
این عضو کابینه دولت دوازدهم با اشاره به طرح کمیسیون اقتصادی مجلس در رابطه با ساماندهی بازار ارز تصریح کرد: این طرح را مطالعه کرده و مواد مثبتی از آن استخراج کردم و خوشبختانه برخی از مواد موجود در این طرح از سوی بانک مرکزی از قبل اجرایی شده است اما در خصوص برخی از بندها نیز به آقای پورابراهیمی عرض کردم که با صحبت می‌توانیم در خصوص این بندها با توافق برسیم.
اقدامات و التهاب آفرینی‌های دشمنان در فضای مجازی نباید ما را نگران کند
رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه ما در شرایط عادی نیستیم و دشمنان ما توطئه‌های خود را ادامه می‌دهند، گفت: تصمیم ما این است که همه امکانات در خدمت تامین نیازهای واقعی اقتصاد کشور قرار بگیرد البته در یک فضای شفاف و یک افقی که اشراف کامل بانک مرکزی بر همه ابعاد داشته و مانور تصمیم‌گیری داشته باشد.
سیف از ایجاد سامانه‌ای برای بهبود وضعیت بازار مسکن خبر داد و افزود: در این سامانه کلیه ارزهای ورودی کشور ناشی از فروش نفت، درآمدهای غیرنفتی و هرگونه درآمد ارزی که کشور دارد در این سامانه ورود پیدا کرده و همه مصارف ارزی کشور نیز در آن سامانه پاسخ داده می‌شود.
وی ادامه داد: بررسی‌های ما نشان می‌دهد که خوشبختانه کشور در یک وضعیت تعادل قرار دارد و این اقدامات و التهاب آفرینی‌هایی که دشمنان ما در فضای مجازی انجام می‌دهد نباید ما را نگران کند. متاسفانه ما فضایی را به آنها داده‌ایم و اجازه هم داده‌ایم که بی‌انضباط هر کاری دلشان می‌خواهد بکنند.
این روزها را پیش‌بینی می‌کردیم/ عرضه ارز از 5 فروردین
سیف گفت: اقداماتی که در بین‌التعطیلین در اوایل فروردین رخ داد یک عامل و علامت بسیار مشخص اثبات کننده این دیدگاه است، اصلا بازار در سنوات گذشته در تعطیلات تا 15 فروردین هیچ تحرکی نداشته ، اتفاقاتی که رخ داد متاسفانه در فضاهای تلگرامی و مجازی بوده و با اعلام قیمت‌ها التهاب ایجاد کرد.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه در این روزها طبق پیش‌بینی احساس می‌کردیم که این اقدامات ایجاد شود تیم ما بسیج شده و آماده بود، گفت: از ابتدای روز 5 فروردین تیم ما در بازار حضور داشته و به عرضه ارز اقدام کرده است در حالی که در سنوات گذشته چنین موضوعی وجود نداشت.
سیف با تاکید بر اینکه اعلام قیمت‌های غلط از سوی برخی در حتی یک درصد و دو درصد ارز مبادله شده نیست، افزود: 300 هزار یا 200 هزار آن هم فقط کاغذی و لفظی بوده و معامله اصیلی اتفاق نمی‌افتد.
تعادل لازم در منابع و مصارف ارزی کشور وجود دارد/ نقش عربستان و امارات در التهابات ارزی
وی با بیان اینکه ما نباید اجازه دهیم که اقتصاد ما این منابع عظیم ارزی کشور که صرف واردات کالاهای واسطه‌ای و مواد اولیه کارخانجات می‌شود تحت تاثیر این علامت بسیار غلط اقتصادی قرار بگیرد، ادامه داد: باید تصمیم گرفته شده و التهابات پایان یابد، ما سال گذشته بسته‌ای را که اجرا کردیم که برخی تصمیمات اقتصاددانان بوده و اجزای آن را تایید می کردند.
رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه تنها موردی که در خصوص بسته اجرایی دولت، دوستان انتقاد داشتند در رابطه با بحث سپرده‌گیری بوده است، افزود: اکنون نیز برخی‌ها معتقدند هیچ وقت به نظر نمی‌رسد که این اقدامات به مصلحت باشد که جاذبه برای سایر بازارها ایجاد شود.
سیف با بیان اینکه ادامه روند قبل را به مصلحت کشور نمی‌دانم و در یک پروسه دو هفته‌ای آن بسته اجرایی شد، گفت: مشابه این کار را در سال 93 نیز انجام داده‌ایم، زمانی که نگران رشد نقدینگی بوده‌ایم و بانک مرکزی در این راستا با انتشار اوراق مشارکت ورود جدی داشت.
وی ادامه داد: باید در این فضا تصمیم بگیریم که تسلط خود را بر شرایط ارز کشور محرز کرده و وضعیت را به دست بگیریم و در نتیجه متناسب با فضایی که برای ما پیش می‌آید از حیث گشایش‌ها و یا محدودیت‌هایی که پیش رو داریم بتوانیم انعطاف‌پذیر بوده و با سرعت واکنش نشان دهیم.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه مبنای ارز 4 هزار و 200 تومان، گفت: همه توان ما در خدمت ساماندهی این بازار بوده تا بتوانیم این تسلط را بر بازار حاکم کنیم از این رو مسلماً نیاز به کمک و حمایت مجلس داریم.
سیف با تاکید بر اینکه دشمن بر روی کشور ما ذره‌بین قرار داده است، افزود: نباید اجازه التهاب آفرینی به دشمنان داده شود و باید بتوانیم با هماهنگی و همفکری شرایط را به سمت بهبود هدایت کنیم.
وی با بیان اینکه بر اساس بررسی‌هایی که انجام شده تعادل لازم در منابع و مصارف ارزی کشور وجود دارد، ادامه داد: در این فضا نباید نرخ ارز این نوسانات را داشته باشد از این رو جای پاهایی دیده می‌شود که حتی کشورهای اطراف ما از جمله امارات و عربستان نیز در نوسانات بی‌تقصیر نیستند.
بازار دوبی هر روز بر علیه اقتصاد ما تلاش می‌کند
رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه متاسفانه بازار دوبی به گونه‌ای شده که هر روز بر علیه اقتصاد ما تلاش می‌کند، افزود: ما باید آرامش خود را حفظ کرده و اجازه ندهیم که دشمنان بر برهم زدن اقتصاد ما امید ببندند.
سیف ادامه داد: در این مدت که بین منابع و مصارف تعادل وجود دارد و 4 هزار و 200 تومان مبنای بسیار منطقی برای این کار است و با شاخص‌های اقتصادی تطبیق دارد قرار نیست این رقم ثابت بماند تا باز اشتباهات گذشته تکرار شود.
وی افزود:قرار است نرخ ارز متناسب با متغیرهای اقتصادی حرکت کند از این رو ممکن است در طول سال 5 الی6 درصد نیز نوسان داشته باشد که این اشکالی نداشته و در همه دنیا نیز این وضعیت را دارد.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: آنچه که اهمیت دارد این است که ما اکنون در رابطه با نوع تخصیص ارز و تامین ارز برای ورود کالاهای اساسی اولویت‌گذاری کرده و طبقه‌بندی در راستای کالاهای صادراتی نیز صورت بگیرد.
سیف افزود: باید متناسب با توان ارزی کشور نسبت به واردات کالاهای اساسی اقدام کنیم در غیر این صورت باید تدابیر ویژه صورت گیرد.
نقش واردات قاچاق در نابسامانی ارز
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: متاسفانه اقلامی به صورت قاچاق وارد کشور می شود که حیف منابع ارزی کشور است که سهم این نوع واردات شود از این رو باید تشدید نظارت‌ها صورت گیرد تا منابع بی‌حساب و کتاب از کشور خارج نشود.
سیف ادامه داد: نباید فضایی ایجاد کرد که التهاب آور باشد، تقاضا دارم از ما حمایت کنید تا بتوان نتیجه مثبت گرفت.
تامین ارز بیماران و دانشجویان از طریق بانک مرکزی
وی در پاسخ به سوال لاریجانی مبنی بر چگونگی نرخ ارز مبادله ای گفت: نرخ مبادله ای 4200 تومان است که با آن تمامی نیازهای منطقی کشور برطرف می شود.
رئیس بانک مرکزی در پاسخ به سوال رئیس مجلس درخصوص اینکه برای بیماران و دانشجویان چه اقدامی صورت می گیرد؟ افزود: از طریق بانک مرکزی انجام می شود.
بانک مرکزی به دنبال کم کردن صرافی های مجاز
سیف در پاسخ به سوال دیگر لاریجانی مبنی بر اینکه وضعیت صرافی های غیرمجاز چه می شود و تعداد صرافی ها باید کنترل شود؟ تصریح کرد: تعداد صرافی های مجاز زیاد است، البته به دنبال کم کردن تعداد آنها هستیم؛ به دلیل خلا قانونی نمی توان از فعالیت صرافی ها جلوگیری کرد، بلکه باید شرایط و ضوابط سخت شود تا محدودیت برای فعالیت صرافی ها انجام شود.
بعد از برجام، هنوز ارتباطات بانکی نرمال نیست
وی در پاسخ به سوال دیگر رئیس قوه مقننه درخصوص اینکه وقتی شما تمام نیازهای کشور را از طریق بانک مرکزی تامین می کنید، آیا تعداد بالای صرافی ها مشکلاتی مانند موسسات مالی ایجاد نمی کند؟ گفت: علی رغم گشایش در روابط بانکی بعد از برجام، هنوز ارتباطات بانکی نرمال نیست و مجبور هستیم از ظرفیت این مراکز برای رفع مشکلات استفاده کرد.
رئیس بانک مرکزی در پاسخ به سوال بعدی رئیس مجلس شورای اسلامی مبنی بر پیشنهاد رئیس کمیسیون اقتصادی در رابطه با تضمین سپرده های ارزی و عدم اجرای آن گفت: این کار را انجام دادیم و بخشنامه ارائه کردیم.
سیف در پاسخ به سوال بعدی لاریجانی مبنی بر محدودیت های ایجاد شده در سکه و اینکه سکه معیار شده است، بیان کرد: مبنای ارزشگذاری 4 هزار و 200 تومان برای قیمت دلار است و سکه تحت تاثیر قیمت دلار و انس بین المللی است. زمانی که در بهمن ماه شروع به حراج سکه کردیم، حباب 200 هزار تومانی ایجاد شد که حراج را شروع کردیم و در حال حاضر در نرخ سکه، نرخ های کاذب تطبیق می کرد.
لاریجانی: چرا اینقدر زودتر اقدام نکردید؟/ سیف: به دنبال جایگزینی دلار با یورو هستیم
وی در پاسخ به سوال دیگر رئیس قوه مقننه درخصوص اینکه ایراد به کار شما وارد است و اینکه چرا قبلا چنین تصمیماتی گرفته نشده است تا شرایط کشور ملتهب نشود؟، افزود: از سیاست هایی که به دنبال انجام آن هستیم، جایگزینی یورو به جای دلار است و این موضوع را مقام معظم رهبری نیز تایید کرده اند، زیرا دلار نقشی در تجارت خارجی کشور ندارد. روند قیمت دلار در 5 سال گذشته چنین است و در سه ماهه سوم فشار تقاضا وجود دارد، به دلیل پایان سال میلادی و 3 ماهه چهارم روند نزولی پیدا می کند. برای سه ماهه اول تلاش کردیم با تزریق منابع شرایط را متعادل کنیم، اما التهابات بین المللی و محدودیت ها در تامین اسکناس مشکلاتی را به وجود آورده است.
رییس بانک مرکزی یادآور شد: دشمنان بیکار ننشسته اند و با التهاب آفرینی بین‌المللی تلاش می کنند اقتصاد ما را دچار التهاب و عدم تعادل کنند؛ در واقع التهابات بین‌المللی و برخی محدودیت‌ها در این شرایط بی تاثیر نیست وگرنه ما منابع ارزی کافی داریم اما بزرگترین عاملی که اجازه نداد پیش بینی ما در دو ماهه آخر سال گذشته محقق شود، تشدید این التهابات بود.
پورابراهیمی در صحن علنی:نوسانات نرخ ارز مبنای اقتصادی ندارد/ 2.5 برابر میزان مصارف ارزی منابع ارزی وجود دارد
محمدرضا پورابراهیمی داورانی در نشست علنی امروز (سه شنبه، 21 فروردین ماه) مجلس شورای اسلامی پس از پایان صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی در خصوص علت نوسانات نرخ ارز گفت: التهابات ارزی که از ماه‌های پایانی سال 96 شروع شد به طور حتم علل و مبنای اقتصادی ندارد.
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه بررسی این موضوع از سال گذشته در دستور کار کمیسیون اقتصادی قرار گفت، افزود: مقرر شد تا با همراهی دولت و مجلس برای رفع این مشکل تصمیم‌گیری‌های لازم انجام شود بنابراین این التهابات و نوسانات ارزی عامل اقتصادی مشخصی نداشته و بخش عمده آن مربوط به سوء مدیریت در بانک مرکزی و فضای روانی ایجاد شده در جامعه است.
وی با بیان اینکه برخی به مولفه‌های مختلفی در این خصوص اشاره می‌کنند، تصریح کرد: قطعاً اگر مولفه‌های اقتصادی مبنا قرار گیرد عامل اصلی این نوسانات نیست زیرا اولین مولفه در این خصوص تورم است و کشوری که تورم بالا دارد یعنی کاهش ارزش پول ملی در آن رخ خواهد داد اما مرکز آمار و بانک مرکزی نرخ تورم را در کشور تک رقمی اعلام کرده و در این صورت نمی‌توان این عامل در نوسانات ارزی موثر دانست.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه مولفه بعدی منابع و مصارف ارزی است، گفت: باید دید چه میزان ارز به کشور وارد و چه میزان از آن خارج می‌شود، به طور متوسط سالانه 45 میلیارد دلار کالا وارد کشور می‌شود و در این رابطه باید به میزان صادرات غیرنفتی و نفتی نیز توجه کرد به طوری که صادرات نفتی در طی سالیان گذشته تقریبا 50 میلیارد دلار و صادرات غیرنفتی نزدیک به میزان واردات آن است یعنی 2/2 برابر یا 2.5 برابر میزان مصارف ارزی منابع ارزی وجود دارد.
پورابراهیمی با بیان اینکه مولفه بعدی مورد توجه در این خصوص پیش‌بینی درآمدهای ارزی است، افزود: در نیمه دوم سال 96 بر اساس پیش‌بینی‌ها حوزه صادرات با افزایش کمیت مواجه شد و نفت بالای 60 دلار فروخته شده است بنابراین بین 15 تا 20 میلیارد دلار محصولات پتروشیمی صادر شده است.همچنین در این حوزه درآمدهای پیش‌بینی شده در نیمه دوم سال افزایش پیدا کرده است.
این نماینده مردم در مجلس دهم با تاکید بر اینکه بارها از مسئولان بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در خصوص برنامه‌ها برای ثبات نرخ ارز سوال شد، گفت: مسئولان بانک مرکزی در این خصوص طرح برنامه‌ای با 20ماده را مطرح کردند و کمیسیون اقتصادی تاکید کرد که می‌تواند در این رابطه به دولت کمک کند، به طور حتم مشکل پیش آمده مشکل نظام است و امروزه در این دوره از مجلس عملکرد کمیسیون اقتصادی بسیار در این زمینه و کمک به دولت قابل قبول است.
وی با اشاره به اینکه متاسفانه افزایش نرخ سود سپرده از 15 به 20 درصد به اوراق در انتهای سال گذشته مشکلی از نوسانات نرخ ارز حل نکرد، گفت: این موضوع که سبب رشد 33 درصدی اقتصاد در کشور داشت نه تنها هیچ مشکلی را در این زمینه حل نکرد بلکه نرخ تامین مالی برای واحدهای تولیدی را به 27 درصد سالیان گذشته رساند.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: در جلسه روز گذشته چندین ساعت در رابطه با این موضوع بحث و گفت وگو به عمل آمد و دولت باید به تکالیف خود در این زمینه عمل کند.
تنش در مجلس بر سر غیرعلنی شدن جلسه درباره ارز/ لاریجانی تهدید کرد/ شعار استعفا استعفا در صحن
درحالی که جلسه علنی مجلس شورای اسلامی برای بررسی وضعیت بازار ارز به صورت علنی از دقایقی پیش آغاز شده بود، همهمه و بی نظمی در جلسه علنی باعث تذکرات جدی رییس مجلس شده است.
علی لاریجانی رئیس مجلس خطاب به نمایندگان گفت: وقتی جلسه را غیر علنی می کنیم ، می گویید چرا علنی نشد، علنی می کنیم میگویید چرا غیر علنی نشد.اگر نمایندگان در صندلی های خود نمی نشینند و نظم را رعایت نمی کنند، دیگر درباره ارز صحبت نخواهیم کرد. برخی از آقایان نمی خواهند درباره ارز در مجلس صحبت شود، اگر بی نظمی شود بحث را منتفی میکنیم و دستور بعدی را بررسی میکنیم.
سپس رئیس مجلس نحوه برگزاری جلسه را به رای نمایندگان گذاشت.
برهمین اساس اکثریت 254 نماینده حاضر در یک رای‌گیری استمزاجی با برگزاری جلسه به شکل علنی موافقت کردند.
پیش از این و در حالی که ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی سخنانش را در جلسه علنی آغاز کرده بود، همهمه نمایندگان و بی نظمی جلسه علنی مانع ادامه صحبت وی شده بود.
برخی نمایندگان مجلس درآغاز جلسه علنی امروز با حضور در تریبون محل سخنرانی سیف و سردادن شعار استعفاء - استعفاء مانع از سخنرانی وی در خصوص وضعیت نوسان نرخ ارز شدند.
همهمه نمایندگان هنگام ارائه گزارش سیف و تذکرهای پی در پی لاریجانی
تذکر تند لاریجانی به دولت: این چه وضعی است که مشاور رئیس جمهور می‌آید می‌گوید قیمت دلار باید بالاتر برود بعد رئیس دولت می‌گوید این سیاست دولت نیست، خب کنترل کنید/ یک صدا از دولت شنیده شود!
پورابراهیمی: دولت با تصمیم غیرکارشناسی نرخ سود سپرده را بالا برد که به بازار سرمایه و تولید کشور صدمه زد
