روحانی برای چه کسانی وقت دارد؟

مهر: چندی است شخصیت های مختلف سیاسی و برخی از نمایندگان مجلس، سخن از عدم دسترسی به رئیس جمهور و محدود شدن ارتباطات روحانی می گویند. رسانه ها و شخصیت های اصلاح‌طلب علت محدودیت دسترسی به رئیس جمهور را «محمود واعظی» رئیس دفتر رئیس جمهور در دولت دوازدهم عنوان می کنند، اما نگاهی به سوابق دولت یازدهم مانند نامه 4 وزیر دولت پیرامون مسائل اقتصادی به رئیس جمهور، گویای آن است که موضوع عدم دسترسی به رئیس جمهور و محدودیت ارتباط با او در دولت یازدهم نیز مسبوق به سابقه است.

علاوه بر وزرای دولت و فعالان سیاسی که ارتباط آنها با روحانی کم شده است، نهادهای حاکمیتی و سیاستگذاری مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی فضای مجازی، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ... نیز به دلیل عدم حضور رئیس جمهور در روند فعالیت خود دچار اختلال شده‌اند.

1- ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز

ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز متشکل از تمامی وزرا و روسای دستگاه های مرتبط، وظیفه سیاستگذاری، برنامه ریزی، هماهنگی و نظارت در حوزه اجرایی، پیشگیری و مبارزه قاچاق را بر عهده دارد و تصمیمات این ستاد پس از امضای رئیس جمهور و یا نماینده ویژه او، برای تمامی دستگاه های اجرایی لازم الاجرا می شود. اهمیت این موضوع تا آنجایی است که مقام معظم رهبری در فرمان مبارزه با پدیده قاچاق، تاکید کردند: «کانون مرکزی این مبارزه می بایست در سطح عالی و نزدیک به رئیس دولت و دارای اشراف قانون بر دستگاه های ذی ربط باشد». 

ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز که چنین جایگاهی دارد و در شرایط فعلی کشور باید پررونق تر از سال های گذشته برگزار شود اما مورد بی توجهی رئیس جمهور قرار گرفته است. بر همین اساس چندی پیش محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با ارسال نامه ای از روحانی خواست جلسات ستاد مبارزه با قاچاق کالا باید با حضور وی یا نماینده ویژه رئیس جمهور تشکیل شود چراکه مصوبات این ستاد با عدم حضور رئیس جمهور و یا نماینده ویژه او، بر روی زمین مانده است. پور ابراهیمی در گفتگو با خبرنگار مهر با انتقاد از عدم حضور رئیس جمهور و وزرای دولت در جلسات ستاد مبارزه با قاچاق کالا گفت: «رئیس‌جمهور باید برای یکی از مسئولان اجرایی کشور به عنوان نماینده ویژه‌اش حکم بزند تا در جلسات ستاد حضور پیدا کند اما از ابتدای دولت تدبیر، نه شخص رئیس‌جمهور و نه نماینده ویژه وی در جلسات ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز حضور نیافتند.»

وی همچنین با انتقاد از تنزل جایگاه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفته است: «در حال حاضر مانند گذشته رئیس‌جمهور، نماینده ویژه و وزرا در جلسات ستاد حضور نمی‌یابند و حتی رئیس ستاد نیز به دلیل ماموریت مهمی که به وی محول شده است، امکان حضور در جلسات ستاد را ندارد.»

2 - شورای عالی انقلاب فرهنگی

«تشکیل منظم و به موقع جلسات شورای عالی و حضور فعال و با مطالعه و سازنده اعضاء بویژه روسای محترم قوا در جلسات و مباحث شورا و صرف وقت و همت کافی توسط همه اعضاء بویژه اعضاء حقیقی مورد تاکید می‌باشد.» این هفتمین بند حکم انتصاب اعضای دور جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی در مهرماه 1393 است. برابر ماده 5 آیین نامه داخلی شورای عالی انقلاب فرهنگی، جلسات این شورا حداقل هر دو هفته یکبار باید تشکیل شود، اما با نگاهی به برگزاری جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی می توان دریافت که آئین نامه داخلی این شورا به دلیل عدم حضور رئیس جمهور اجرا نشده است.

همانطور که در جدول بالا مشهود است، در سال گذشته جلسات این شورا فقط در خرداد و مهر 2 بار در ماه تشکیل شده و در بقیه ماه های سال یکبار در ماه تشکیل شده است و عدم برگزاری جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی فقط به دلیل عدم حضور روحانی بعنوان رئیس این شورا است و باعث شده که فعالیت های این نهاد مهم و تاثیرگذار در امر فرهنگ و آموزش کشور با مشکلاتی مواجه شود.

البته بنابر آئین نامه داخلی شورای عالی انقلاب فرهنگی جلسات شورا در غیاب رئیس جمهور، با مجوز وی، می تواند به ریاست نواب اول و یا دوم خود یعنی روسای قوه مقننه و یا قضاییه تشکیل جلسه دهد، اما شواهد حاکی از آن است که رئیس جمهور مُصر به برگزاری جلسات این شورا به ریاست خود است. عزت الله ضرغامی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفتگویی با خبرگزاری مهر در این باره گفته است: از زمانی که آقای روحانی رئیس جمهور شده است تا کنون، نه در شورای عالی انقلاب فرهنگی و نه در شورای عالی فضای مجازی، جلسه ای هیچ‌گاه با ریاست نایب رئیس که آقای «علی لاریجانی» است، اداره نشده در حالیکه طبق آیین نامه اگر رئیس نباشد، نایب رئیس می تواند جلسات را اداره کند.

وی همچنین پیشتر در واکنش به لغو جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی در کانال تلگرامی خود نوشته بود:«نمی دانم چرا آقای روحانی، علیرغم صراحت آئین نامه داخلی و رویه های گذشته از تشکیل جلسات شورا توسط نائب رئیس جلوگیری می کند؟»

3- شورای عالی فضای مجازی

مشابه موضوع شورای عالی انقلاب فرهنگی، در خصوص شورای عالی فضای مجازی نیز اتفاق افتاده است. بنا بر آیین نامه داخلی این شورا، جلسات شورای عالی فضای مجازی حداقل هر چهار هفته یکبار باید تشکیل شود.

همانطور که در جدول بالا آمده است، بنا بر آئین نامه داخلی شورای عالی فضای مجازی، باید 12 جلسه این شورا در سال 96 تشکیل می شد ولی فقط 9 جلسه برگزار شده است که در اسفندماه 2 جلسه بود؛ این در حالی است که در دی ماه 96 و پس از وقوع اغتشاشات در کشور که بسترساز اصلی آن فضای مجازی و شبکه های اجتماعی بود، جلسه ای تشکیل نشده است؛ بر همین اساس عدم حضور رئیس جمهور مشکلاتی را به وجود آورده است.

4- مجمع تشخیص مصلحت نظام

عدم حضور  روحانی در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز از دیگر موضوعاتی است که در ماه‌های گذشته مورد توجه رسانه ها و ناظران قرار گرفته است و در تحلیل های متفاوت و از سوی افراد مختلف، اعتراض به حضور رئیس دولت نهم و دهم و اعتراض روحانی به عدم ریاست بر مجمع تشخیص مصلحت نظام، که تلویحا توسط «حسام الدین آشنا» مشاور رئیس جمهور تایید شده است، مطرح شد اما عدم حضور روحانی پس از ارتحال آیت الله هاشمی رفسنجانی در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام به نظر می رسد.

5- وزرا و اعضای دولت

بر اساس اصل 134 قانون اساسی، ریاست‌ هیات‌ وزیران‌ با رییس‌ جمهور است‌ که‌ بر کار وزیران‌ نظارت‌ دارد و با اتخاذ تدابیر لازم‌ به‌ هماهنگ‌ ساختن‌ تصمیم‌ های‌ وزیران‌ و هیات‌ دولت‌ می‌ پردازد و با همکاری‌ وزیران، برنامه‌ و خط مشی‌ دولت‌ را تعیین‌ و قوانین‌ را اجرا می‌ کند، این درحالی است که رئیس جمهور حتی به برخی از وزرای دولت نیز وقت ملاقات خصوصی درباره مسائل جاری کشور را نمی دهد تا جایی که در شهریورماه 1394 وزرای امور اقتصادی و دارایی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و صنعت، معدن و تجارت دولت یازدهم در نامه ای به رئیس جمهور در خصوص وضعیت اقتصادی کشور هشدار دادند و خواستار تصمیم ضرب الاجل اقتصادی شدند.

این موضوع درحالی اتفاق افتاد که بر اساس عرف موجود در روابط بین وزرا و رئیس جمهور این 4 وزیر که سه تن از آنها برای کابینه دولت دوازدهم به مجلس معرفی نشدند، می‌توانستند این موضوع را در جلسات خصوصی خود با رئیس جمهور مطرح کنند.

احمد توکلی نماینده سابق مردم تهران در مجلس شورای اسلامی نیز چندی پیش در مطلبی به موضوع عدم دسترسی وزرا به رئیس جمهور اشاره کرد، توکلی گفت: «مدتی پیش یکی ازمشاورین آقای رییس جمهور را به جهت طرحی که در حال اجرا بود، دیدم و توصیه کردم که برای رفع مشکلات و کاهش انتقادات، اشکالاتی که در اجرای طرح وجود دارد را به رییس جمهور منتقل کنید اما در کمال تعجب پاسخی که شنیدم این بود: رییس جمهور به ما وقت ملاقات نمی دهد. مدتی پیش هم یکی از وزرای مهم دولت می‌گفت که برای کارهایم در حاشیه جلسه هیئت دولت با رئیس‌جمهور مسائلم را مطرح می‌کنم، چون رئیس جمهور به ما وقت دیدار نمی‌دهد.»

عزت الله ضرغامی، رئیس اسبق صداوسیما نیز در گفتگو با مهر نیز در مورد عدم دسترسی وزرای دولت به رئیس جمهور نیز می گوید:«وزرای آقای روحانی هم نمی توانند ایشان را ببینند! اگر همین امروز، آقای روحانی به من بگوید، می خواهم نظراتت را درباره برخی موضوعات بدانم، قبول می کنم اما به نظرم بهتر است به وزرایش وقت بدهد؛ چون وزرا حرف های زیادی دارند.»

سید مصطفی میرسلیم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در جریان رقابت های انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم به موضوع عدم توفیق وزرا در دیدار با رئیس جمهور اشاره کرد و گفت:در این دولت هنوز برخی از وزرا وقت نکرده‌اند با رئیس‌جمهور صحبت کنند؛ این مدیریت خودمحور است.

6-  فراکسیون امید و همراهان دولت در مجلس

محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید مجلس چندی پیش در گفتگویی با بیان اینکه متاسفانه بعضا با نامهربانی‌هایی در دولت روبه‌رو هستیم و توقع نمایندگان امید این بود که دولت قدر حمایت آنها از دولت را بیشتر بداند، تاکید کرد: «اینکه به‌عنوان رئیس فراکسیون امید یا رئیس شورای اصلاح‌طلبان هفته‌ای یا دو هفته‌ای یک بار جلسه داشته باشیم، خیر این‌طور نیست. ایشان [روحانی] گرفتار هستند و ما هم دنبال کار خودمان هستیم.»

قاسم میرزایی نکو نماینده اصلاح‌طلب مجلس نیز در گفتگویی ضمن گلایه از قطع ارتباطات روحانی، گفته است: «در مورد بودجه با آقای صادقی در فراکسیون شفاف‌سازی، متنی را با هفت بند برای آقای روحانی تهیه کردیم که آقای رئیس‌جمهور این موارد را دستور بدهید که در بودجه انجام شود؛ باز آقای واعظی روی این نامه دستور دادند. متاسفانه ارتباطات (روحانی) قطع شده؛ یعنی حداقل هیچ‌کدام از مجامع استانی پس از دور دوم آقای روحانی دیداری نداشتند؛ با هیچ فراکسیونی جلسه‌ای برگزار نکرده است «.

7- فراکسیون زنان مجلس

علی رغم اینکه یکی از وعده های حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری بهره گیری از ظرفیت زنان در حوزه تصمیم گیری و تصمیم سازی و همچنین مسئولیت های اجرایی کشور اما مشاهده می شود که فراکسیون زنان مجلس که غالب آنها از حامیان دولت نیز هستند از عدم دسترسی به رئیس جمهور انتقاد دارند. روحانی در وعده های انتخاباتی خود در سال 92 نیز گفت:«در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها باید زنان همانند مردان نقش ایفا کنند. امروز که نیاز به حرکت جامعه برای رشد داریم باید جمعیت 50 درصدی زنان را مورد توجه قرار دهیم. حتی باید امروز در برخی مشاغل مدیریتی سهمی ‌برای زنان قائل شویم. دولت آینده، دولتی است که فرصت برابری برای زنان و مردان ایجاد می‌کند. اگر زنان نقش برابری در رشد اجتماعی و توسعه دارند، پس باید دارای حقوق و فرصت‌های برابری در کنار مردان باشند. عدالت به معنای فرصت برابر در فعالیت‌های علمی، اجتماعی و سیاسی است و دولت تدبیر و امید این برابری را بین مردان و زنان برقرار می‌کند.»

همچنین روحانی پس از ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم نیز به بحث حضور زنان در صورت تشکیل دولت اشاره کرد و گفت:«ما باید سن مدیریت را پایین بیاوریم و شرایط را برای حضور جوانان، زنان، اقوام و مذاهب فراهم کنیم.» اما این وعده‌ها ظاهرا از سوی حسن روحانی محقق نشده است، زیرا پروانه سلحشوری، رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی که از حامیان دولت نیز محسوب می شود در گفتگویی با انتقاد از بی‌توجهی به درخواست های ملاقات این فراکسیون با رئیس جمهور و پیگیری های دوساله دیدار با روحانی، گفته است: «حدود دو سال است که من درخواست دیدار با رئیس‌جمهوری را داده‌ام، اما موفق به دریافت پاسخ مثبت نشده‌ام و از طریق افراد مختلف برای ایشان پیغام فرستادم. این در حالی است که فراکسیون زنان مجلس از فعال‌ترین  فراکسیون‌ها برای انتخاب مجدد آقای روحانی بودند. او در پاسخ به اینکه دلیل عدم پذیرش را به شما اعلام کردند؟، گفته دلیلی را مطرح نکردند و بی‌پاسخ گذاشتند