خبرگزاری مهر، گروه سیاست: متعاقب اقدام یکجانبه اخیر آمریکا به همراه فرانسه و انگلیس مبنی بر حمله نظامی به سوریه، آن هم به بهانه واهی استفاده از سلاح های شیمیایی که بدون تایید و مجوز سازمان ملل و پیش از اعلام نظر کمیته حقیقت یاب صورت گرفت، احمد دستمالچیان سفیر اسبق ایران در لبنان و اردن در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده به بررسی این موضوع از ابعاد مختلف آن پرداخته است.
متن کامل یادداشت دستمالچیان به شرح زیر است:
در پی حملات شیمیایی اخیر در سوریه که طی طراحی از قبل هماهنگ شده همچون دفعات گذشته توسط تروریست های تکفیری مورد حمایت عربستان صورت گرفت و منجر به تلفات زیاد انسانی شد این اقدام ضد انسانی واکنش بسیاری تندی را در جهان به همراه داشته است. به نظر می رسد که همه بازیگران بزرگ و کوچک بین المللی ومنطقه ای در سوریه تصمیم گرفتند به این بهانه دست به تحرکی مهم بزنند که ادبیات تند کشورهای حامی تروریستها و در رأس آنان امریکا یکی از نتایج چنین تصمیمی است.
آنها با ایجادفضای هیجانی و روانی رو به افزایش در منطقه تلاش بلیغی کردند که فضا را در افکار عمومی برای اقدامات جنایت بار خود آماده کنند، در این میان تهدیدهای متقابل روسیه و آمریکا پیش و پس از موشک باران سوریه، خطیر بودن تحولات پیش رو را نشان میدهد.
تهاجم اخیر آمریکا طبعا برای آنها کم هزینه ترین مدل حمله نظامی بود یعنی حملات موشکی و تهاجم از راه دور با این تفاوت که این بار انگلیس و فرانسه هم واشنگتن را یاری کردند و پشت پرده هم حمایت های ریاض و تل آویو را با خود به همراه داشتند. اقدام نظامی آمریکا می تواند تبعات بین المللی مهمی هم داشته باشد و آتش جنگ را در منطقه با ابعاد جهانی روشن کند.
تا پیش از حمله موشکی به سوریه سوالاتی مطرح بود، اولا آیا آمریکا تصمیم به تهاجم داشت و دیگر آنکه آیا فرانسه وانگلیس و عربستان امریکا را دراین حمله همراهی میکنند وسوم اینکه مدل این حمله چگونه خواهد بود؟
در پاسخ به سوالات فوق می توان طرح آمریکا در سوریه را اینطور بیان کرد که طرفین تحولات حاضر در سوریه با ادبیات تند و تهاجمی در حال فهماندن این نکته به رقیب بوده و هستند که اوضاع پیچیده وحساس است و همچون دفعات گذشته قابل اغماض و چشم پوشی نخواهدبود.
تغییرات مهمی که اخیرا در دستگاه دیپلماسی در واشنگتن بوجود آمد منجر به سرکار آمدن افراد افراطی همچون «بولتون و پمپئو» شد حکایت از این دارد که تغییر جهت مهمی در سیاست خارجی آمریکا به نسبت سیاست های تقریبا محتاطانه آنها در زمان رکس تیلرسون پیش روی خواهد بود و مجموعه کاخ سفید در نظر دارند خشونت غیر بازگشتی را در مورد مسائل منطقه به اجرا بگذارند.
درپرتو همین تحولات درونی کاخ سفید و رادیکال شدن بیشتر تیم سیاست سازان کاخ سفید هست که رفتار ترامپ در روزهای گذشته به پیچیدگی های اقدامات آمریکا افزوده است، دلیل این حرف نیز این است که همین چند هفته پیش بود که او به صراحت خواستار خروج نیروهایش از خاک سوریه شد ولی به مدت کوتاهی پس از آن تغییر عقیده داده و خواستار تصمیم جدید در این باره شد.
به نظر میرسد در حال حاضر اولویت اول ترامپ ترساندن رقبا برای امتیاز گیری و برقراری توازن و وادار کردن روسیه برای مذاکره جدی برای تعیین سرنوشت آینده سوریه و بدون حضور ایران و محورمقاومت است. اما این مساله به سادگی امکان پذیر نیست، چرا که نه روسیه و نه ایران و نه محور مقاومت و هرکدام بنا به منافع ملی خود اجازه نخواهند داد واشنگتن یک طرفه تصمیم خود را دیکته کند.
تیم تندروها در امریکا به همراه عناصر منطقه ای به ویژه عربستان و رژیم صهیونیستی در تحریک ترامپ به تهاجم نظامی به دمشق ولو به همان اندازه محدود تاثیرگذار بودند.
آمریکا به دنبال افزایش تنش ها و گرفتن امتیازات لازم در تحولات سوریه است و تحریک اسراییل و عربستان و برخی دیگر کشورها هم مزید بر علت شده ولی باید بهانه لازم را بدست می آورد که بهانه سناریوی ساختگی و نخ نمای حملات شمیایی درسوریه این بهانه را به دست آنها داد.
در حقیقت ترامپ سعی دارد با انجام اقداماتی با یک بازی چند وجهی و پیچیده عقب ماندگی خود را درتحولات سوریه جیران و اگر بتواند توازنی نسبی را بین خود و روسیه و هم پیمانان روسیه برقرار کند، توازنی که تا کنون به خصوص بعد از تحولات بسیار مهم غوطه شرقی به نفع محور مقاومت رقم خورده است.
از طرفی روسیه در شرایط فعلی و بویژه پس از توطئه ساختگی ترور «اسکریپال» درلندن و اتهام زنی دست داشتن مسکو در آن و سپس اقدام هماهنگ و یکپارچه اروپا و آمریکا در اخراج دیپلمات های روسی هرگز در برابر این تحولات ساکت نخواهد نشست تا بیش از این اعتبار بین المللی و نظامی او خدشه دار شود و لذا به دلایل استراتژیک و امنیت ملی خود هرگز در برابر تحرکات غرب بی تفاوت نخواهد بود و شکست در سوریه را نخواهد پذیرفت.
شاید کمترین اقدام سیاسی روس ها محکومیت اقدام نظامی سه جانبه علیه سوریه از جانب وزارت امور خارجه آنها و البته ارائه کردن طرح پیش نویس قطعنامه محکومیت اقدام نظامی آمریکا در شواری امنیت بود.
در نهایت باید دید در بازی جدیدی که غرب در منطقه و به خصوص در پرونده حساس سوریه به راه انداخته که حتما در راستای حمایت تروریست هایی بوده که آخرین ضربات را از نیروهای سوری در غوطه شرقی دریافت کرده اند، چه تحولات دیگری رُخ میدهد و بازیگران تاثیرگذاری چون ایران، روسیه، عراق و حزب الله لبنان از یک طرف و جبهه دشمنان ملت و دولت سوریه در طرف مقابل چگونه می توانند موازنه قوا را به سود کنند که هر چه هست امیدواریم شرایط به نحوی پیش برود که ثبات و امنیت در آن کشور برقرار شود و مردم سوریه بتوانند برای آینده مملکت خود تصمیم گیری کنند.