مخاطبین عزیز پرونده‌های سینمایی، با دومین قسمت از پروندۀ انیمیشن در گذر زمان در خدمت شما هستیم. در ادامۀ مسیر نگاه به آثار ماندگار کمپانی والت دیزنی امروز به دو انیمیشن نوستالژیک و شاهکار پینوکیو و فانتازیا که در سال 1940 به اکران درآمدند خواهیم رفت. با ما همراه باشید.
1940؛ ایستادن در جای درست
انیمیشن پینوکیو (1940)سرزمین قصه‌های عامیانه و رمان‌های کلاسیک کودکان، دروازۀ عظیمی را در برابر والت دیزنی گشود که سبب شکل گیری پروژه‌های بلند انیمیشن این کمپانی شد. درست پس از موفقیت تمام‌عیار سپید برفی و هفت کوتوله، در عرض سه سال تولید دو انیمیشن بلند دیگر توسط این کمپانی با نام‌های پینوکیو و فانتازیا ثابت کرد که هنرمندان انیماتور این شرکت مشخصاً در جایشان به‌درستی ایستاده‌اند و عقب‌نشینی نخواهند کرد، آن‌هم در شرایطی که جنگ جهانی دوم سبب تحولی اساسی در سینما و مخاطبانش شده بود.
پینوکیو یکی از ماندگارترین آثار دیزنی تا به امروز، برگرفته از مشهورترین رمان کودکان تاریخ ادبیات نوشتۀ کارلو کلودی در قرن نوزدهم در فوریه سال 40 میلادی به اکران درآمد. روایت عروسک‌ساز پیری با نام پدر ژپتو که آرزوی داشتن فرزندی دارد و روزی آرزویش به عروسکی چوبین به نام پینوکیو جان می‌بخشد. این داستان از همان قرن نوزده یکی از محبوب‌ترین روایت‌های عامیانه در میان مردم اروپاست. پسرک چوبین می‌بایست مسیر درستی را در پیش بگیرد و از شیطنت و دروغ دوری کند، تا جایی که دروغ سبب خواهد شد دماغ چوبی‌اش دراز شود و سبب رسوایی او خواهد بود. با ورود دو موجود پلید، گربه نره و روباه مکار، پینوکیو از مسیر درست خارج شده و پدر ژپتو را گم می‌کند و می‌بایست راه خانه را بازیابد.
این روایت دقیق از بازگشت به مسیر انسانیت در یکی از بهترین پرداخت‌های تاریخ انیمیشن‌سازی، پینوکیو مشهور و محبوب دیزنی را شکل می‌دهد.
انیمیشن فانتازیا (1940)همان‌طور که اشاره کردیم جنگ جهانی دوم سبب تحولی عظیم در مخاطبان سینما شد و به همین دلیل دهۀ چهل، دهۀ شکست هنری و تجاری دیزنی محسوب می‌شود. فانتازیا که در نوامبر 1940 به اکران درآمد، از منظر تکنیک سرآمد آثار کلاسیک دیزنی و از منظر فروش نخستین شکست تجاری محض برای این کمپانی بود. پروژۀ سمفونی-انیمیشن فانتازیا (که سبب ورود صدای استریو به سینما شد) یکی از پرخرج‌ترین آثار زمان خودش بود که نتوانست با وجود برگردان شخصیت میکی ماوس، مخاطبان متأثر از جنگ را به سینما بکشد.
اما به‌سراغ هنر نهفته در این انیمیشن که برویم، نمونه‌ای بی‌نظیر از ایجاد هارمونی میان قطعات مشهور موسیقی کلاسیک و حرکات شخصیت‌هاست که به سبب پر‌هزینه‌بودن، از انیمیشن‌های کوتاهی تشکیل شده که به یکدیگر متصل شده‌اند. هرکدام از این اپیزودها برگرفته از یک افسانه یا قصۀ مشهور هستند که اپیزود نمادین میان آن‌ها، بازگشت میکی ماوس در اپیزود دستیار جادوگر است. دستیار جادوگر برگرفته از قصۀ عامیانه مردم آلمان است که گوته در شعری به همین نام آنرا گردآوری کرده است. در دستیار جادوگر، جادوگری پیر دستیارش را در کارگاه تنها می‌گذارد و برای انجام کار خارج می‌شود. دستیار بدون اینکه از نحوۀ کنترل جادو آگاه باشد دست به جادوگری می‌زند و سبب به بار آمدن خرابکاری‌های بسیار می‌شود.
به پایان دومین قسمت از پروندۀ انیمیشن در گذر زمان رسیدیم. در ادامه با دوران اوج شرکت دیزنی در دهۀ پنجاه باز خواهیم گشت. با ما همراه باشید.
