سوغاتی های استان مرکزی ؛ پایتخت صنعتی ایران

استان مرکزی که شهره به پایتخت صنعتی ایران است دارای تنوعی چشم گیر در زمینه سوغاتی می باشد. این تنوع به حدی است تمام نیاز ها و سلایق گردشگران را در بر می گیرد و پاسخی درخور شأن مسافران را عرضه می نماید. سوغات مرکزی انواع خوراکی ها و صنایع دستی این استان تنها بخشی از لیست بلند بالای سوغاتی های استان مرکزی می باشد. در ادامه پس از معرفی مختصر استان مرکزی به سراغ مطرح کردن سوغاتی های بی نظیر آن خواهیم پرداخت.این استان که دارای مساحتی بالغ بر 29,127 متر مربع است از سمت شمال به استان البرز و قزوین، از سمت غرب به استان همدان، از شمال شرقی به استان تهران، از جنوب به استان لرستان و اصفهان و از شرق به استان قم منتهی می شود. اراک بزرگ ترین شهر استان و مرکز استان نیز می باشد. از دیگر شهر های مطرح استان می توان به محلات، ساوه، تفرش، خمین، فراهان، دلیجان، ساوه، شازند، کمیجان، خنداب، زرندیه و آشتیان اشاره کرد که هر کدام از نظر صنعتی، طبیعی و گردشگری، دامداری و کشاورزی شهرتی قابل توجه دارند. استان مرکزی به واسطه واقع شدن میان کوه های مرتفع البرز و زاگرس از سمت غرب، مجاورت با حاشیۀ کویر مرکزی کشورمان، مقارن شدن با قسمتی از دریاچه حوض سلطان از تنوع آب و هوایی برخوردار می باشد و همین امر منجر شده است که از نظر محصولات کشاورزی متنوع و غنی باشد. تنوع در محصولات کشاورزی منجر به تنوع سوغات اراک نیز می شود. اگر شما نیز قصد سفر دارید و استان مرکزی را به عنوان مقصد گردشگری خود برگزیده اید و تصمیم دارید که برای عزیزان خود سوغاتی های استان مرکزی را تهیه نمایید ما را در نوشتار همراهی کنید تا شناختی صحیح نسبت به آن ها بیابید.

سوغاتی خوش بو، با طراوت و دلنشین، گل و گیاه زینتی محلات

بدون شک نام شهر محلات به واسطه آب گرم بی نظیری که دارد و همچنین هوای مطبوع اش بار ها به گوش شما رسیده است. این شهر که لقب هلند ایران را یدک می کشد یکی از خوش آب و هوا ترین شهرهای کشورمان می باشد و سالانه میزان گردشگران بی شماری است. گردشگرانی که به دنبال بهره مندی از این آب و هوای خاص و بی مانند رهپسار جاده می شوند. در بدو ورود به شهر محلات با کشتزار های متعدد گل و گیاه رو به رو خواهید شد. کشتزارهایی که سبب شده است محلات به مهد پرورش گل و گیاه به خصوص گیاهان زینتی بدل شود و با تنوع بی نظیری که در تولید گل و گیاه دارد رتبه اول این زمینه را در کشور به خود اختصاص دهد. از سال 1300 که محلات اقدام به سرمایه گذاری در زمینه گل و گیاه کرده است تا به اکنون بیش از 700 گلخانه در این شهر دایر گشته است و به عنوان قلب خوش عطر و رنگ استان مرکزی می تپد. گل و گیاه در زندگی مردم شهر محلات چنان پر رنگ و تأثیرگذار می باشد که بالغ بر 40 درصد از مردم این شهر شاغل در این عرصه می باشند و پرورش گل و گیاه منبع درآمد آنان می باشد. گل های زینتی چشم نواز و خوش بوی محلات سوغات اراک چشم نواز و بی مانندی است که می توانیم به عزیزان خود پیشکش کنیم.

شیرین، چون جوزغند شیرین نراق

در بین شهر قم، کاشان و دلیجان شهری کوهستانی و سردسیری واقع شده است که پایگاه تهیه و تولید گران ترین شیرینی محلی ایران می باشد. این سوغات مرکزی و شیرینی خوش مزه که 15 روز زمان برای آماده شدن نیاز دارد جوزغند نام دارد که از میوه ای به نام آلگ تهیه می شود. آلگ که در ردیف میوه هایی نظیر هلو می باشد و مزه ای ترش و شیرین دارد، ماده اولیه جوزغند به حساب می آید. زنان شهر نراق در استان مرکزی به صورت گروهی دست به تهیه و تولید جوزغند می زنند بدین صورت که میوه آلگ را پوست کنده و به مدت سه روز در رو به روی آفتاب قرار می دهند، پس از سه روز هسته آلگ ها را خارج کرده و مجدداً آن ها را به مدت یک روز دیگر در مقابل نور خورشید قرار می دهند. پس از گذشت زمان یاد شده و انجام مراحل ذکر شده، درون آلگ ها را از ماده ای پر می کنند که تشکیل شده از شکر، هل، مغز بادام و مغز هسته زرد آلو می باشد. نام جوزغند از سوغات اراک که عنوان میراث معنوی کشورمان ثبت گشته است از دو کلمه جوز به معنی شفتالوی خشک شده و غند به معنی شیره تشکیل شده است. این خوراکی لذیذ می تواند رضایت تمام سلایق را جلب کند چرا که چندین شیره از سوغات مرکزی برای آن تهیه گشته است و همین امر موجب شده است که اکثر سلایق به طعم دلخواه خود دست بیابند.

نان فطیر اراک سوغات مرکزی، محصولی از دل آتش با بوی خوش گندم

اگر چه نان فطیر از سوغات مرکزی در استان های مختلف ایران طبخ و تهیه می شود اما استان مرکزی نیز این سوغاتی را در لیست سوغاتی ها خود دارد. در شهر اراک با دستوری متفاوت و شکل و شمایلی متمایز، نان فطیر تولید می شود. این محصول که از ترکیب آرد، شکر، تخم مرغ و گیاهان معطر تهیه می شود و در میان شعله های آتش تنور پخته می شود. از دیگر انواع فطیر می توان به نان شیرمال و نان کسمه نیز اشاره کرد که مرکز استان مرکزی، ید طولایی در زمینه پخت و پخش آن دارد. این سوغاتی های استان مرکزی خوش مزه را نمی توان از لیست خرید خط زد.

شهد اصیل عسل خمین

اگر چه اردبیل و به ویژه سرعین حرف اول را در تولید عسل می زنند، اما نمی توان از عسل های اصیل خمین چشم پوشی کرد. همه ساله در اوایل فصل تابستان، در شهر جنوبی استان مرکزی، خمین، فعالیت ها و اقدامات مربوط به برداشت عسل صورت می گیرد. عسل های خمین با کیفیتی قابل توجه و با قیمت مناسب می تواند به عنوان سوغات اراک در سبد کالای شما جا خوش کند. سوغات مرکزی که از دل دومین قطب تولید و فرآوردی عسل به ارمغان نشسته است.

یاقوتی، همانند دانه های انار ساوه

نار ساوه نیاز به تعریف و گزافه گویی ندارد. این سوغات اراک بی نظیر خود با طعم بی نظیرش، مرغوبیت بالایش و دانه های یاقوتی شکل اش شناخته شده و شهره است. در فصل پاییز است که باغ داران شهر ساوه اقدام به جمع آوری این محصول بهشتی می کنند و پس از جمع آوری ارقام مختلف انار جشنواره ای با نام انار ساوه برگزار می کنند. یوسف خانی، رباب نی ریز، ملس ترش، ارجستانی، ملس تبریزی و ملس یزدی بخشی از انواع گوناگون انار ساوه را تشکیل می دهند. انار ساوه از سوغات اراک علاوه بر برطرف سازی نیاز کشورمان به خارج از کشور نیز صادر می گردد و شهرت و اعتباری جهانی برای استان مرکزی کسب کرده است. اگر در فصل سوم سال به استان مرکزی و شهر ساوه سفر کردید خریداری کردن انار به عنوان سوغات مرکزی را از خاطر نبرید.

سوپ نیمه آماده ای با نام ترخینه

در شهر های مختلف استان مرکزی، بلغور گندم و یا جو را درون دوغ ترش می خیسانند، به آن گیاهان خشک شده و معطر اضافه می کنند و پس از قطعه قطعه کردن آن در زیر نور آفتاب خشک می کنند. محصول نهایی که به عنوان ترخینه شناخته می شود به عنوان یک افزودنی در سوپ و آش استفاده می شود و مزه ای بی نظیر را پدید می آورد که از خوردن آن که از مجموعه سوغاتی های استان مرکزی است هم سیر نخواهید شد. اگر چه ترخینه بیشتر به عنوان یک افزودنی به سوپ و آش شناخته می شود، اما خود نیز می تواند به تنهایی مورد استفاده قرار گیرد. اگر ترخینه را درون آب قرار دهید و آن را گرم کنیم، همانند سوپ های نیمه آماده موجود در بازار، سوپی آماده می شود که دارای فیبر و پروتئین بالا می باشد و بسیار مقوی است. تهیۀ ترخینه را از دست ندهید. این سوغات مرکزی می تواند یک شام دلچسب باشد در شب های سرد زمستانی با طعم و مزه ای بی مانند.

فرش پر نقش و نگار ساروق

در شمال استان مرکزی و در 50 کیلومتری شهر اراک شهر ساروق واقع شده است که مرکز فرش ها و سوغات اراک دست بافت و زینتی می باشد. فرش هایی که طرح و نقش محلی دارند و علاوه بر جلب رضایت و استقبال مردم عزیز کشورمان، مورد توجه مردمان سایر کشور ها نیز واقع شده است. این فرش ها به دلیل بافت صحیح و دقیقی که دارند تمام استاندارد ها در زمینه فرش( استاندارد ابعاد، استاندارطرح، استاندارد تراکم تار و پود و ...) را کسب کرده اند و تحسین همگان را برانگیخته اند. پیش تر فرش استان مرکزی به سه دسته مشک آباد، محال و ساروق تقسیم شده بود اما به دلیل موارد یاد شده این نوع فرش، شاخۀ اصلی فرش های استان مرکزی گشته است و سایر فرش ها از سوغات مرکزی به صورت زیر شاخه شده اند.

سنجان مرکز تولید گیوه

گیوه که نوعی پاپوش اصیل ایرانی می باشد که در فصول گرم سال بسیار خنک و راحت می باشد در منطقه سنجان تهیه و تولید می شود و به نوعی سوغات اراک خاص این منطقه به حساب می آید. این شهر که در دامنه کوهستان قصبه واقع شده است به عنوان مرکز تهیه و تولید گیوه شناخته می شود و در گذشته هایی نه چندان دور، محصولات خود را به سایر شهر ها و روستاهای ایران ارسال می نمود. این صنعت که در استان مرکزی دارای قدمت و اصالت می باشد همچنان به حیات خود در شهرهای استان مرکزی مانند سواه، کمیجان، محلات، اراک و به ویژه سنجان ادامه می دهد و هنوز نیز مشتریان خاص خود را دارند. مشتریانی که بافت پارچه ای و نخی و خنک گیوه را به کفش های امروزی ترجیح می دهند. اگر چه در شهر سنجان باغات گردو نیز به چشم می خورد اما عمده درآمد مردم سنجان(در گویش محلی به این شهر سنجون می گویند) از راه بافت گیوه تأمین می شود. نکته جالب از سوغات مرکزی درباره این پاپوش های دست دوز این است که گیوه ها مختص به جهت خاصی از پا نیستند و می توان گیوه پای راست را در گیوۀ پای چپ قرار داد. اگر شما نیز در زمره افرادی قرار دارید که به ریشه ها و اصالت های محلی علاقه دارند گیوه سنجان را خریداری نمایید.

انگورهای درخشان هزاوه

روستای هزاوه که در قسمت کوهستانی استان مرکزی واقع شده است دارای آب و هوایی مناسب می باشد که زمینه ساز باغداری و کشت و کار مردمان این خطه است. عمده باغ های این منطقه از سوغات اراک مربوط به مزارع کشت انگور است. ساکنان و بومی های منطقه هزاوه با کشت و برداشت انگور و محصولات مرتبط با آن نظیر شیره و کشمش گذران زندگی می کنند و در اوج برداشت این محصول درخشان جشنواره نیزبرگزار می سازند تا محصولات خود را به گردشگران ارائه دهند. فرآورده های مرتبط با انگور در مجموعه سوغاتی های استان مرکزی طرفداران خاص خود را دارد اما اگر شما نیز به دنبال محصولی با کیفیت به عنوان سوغاتی های استان مرکزی هستید انگور هزاوه را برگزینید.جای جای استان مرکزی، محصولات و سوغاتی های خاص خود را دارند که هر کدام به نحوی گردشگران را شگفت زده و راضی می کنند. پس از پایان گشت و گذار خود، دست خالی استان مرکزی را ترک نکنید. شاید دیگر محصولاتی به این کیفیت و مرغوبیت را از مجموعه سوغات اراک نتوانید یک جا بیابید.