روپرت مرداک، غول رسانه‌ای جهان

خبرگزاری ایرنا: روپرت مرداک (Rupert Murdoch) میلیاردر استرالیایی‌الاصل در سال 1931 در ملبورن استرالیا به دنیا آمد و به واسطه اینکه پدرش صاحب یک روزنامه محلی در این شهر بود از همان ابتدا وارد این عرصه شد

وی در دهه 1950 برای تحصیل در رشته اقتصاد، سیاست و فلسفه در دانشگاه آکسفورد به انگلیس آمد ولی پس از مرگ پدرش دوباره به استرالیا بازگشت تا مدیریت روزنامه خانوادگی را برعهده بگیرد.

مشهور است که وی شامه‌ای قوی در تشخیص منابع قدرت و ثروت دارد و به همین دلیل بلافاصله با نزدیکی به مراکز قدرت فعالیت‌های مطبوعاتی و اقتصادی خود را در استرالیا گسترش داد و چند روزنامه محلی و ملی را در آن کشور به تملک خود درآورد.

 

مرداک در سال 1969 هنگامی که گروه رسانه‌ای میرور (Mirror) انگلیس تصمیم گرفت از شر روزنامه سان (Sun) خلاص شود، وی از فرصت استفاده کرد و آن را خرید. سیاست‌هایی که مرداک در مدیریت محتوای این روزنامه دنبال کرد، باعث شد خوانندگان آن روزبه‌روز بیشتر شوند به‌طوری که در سال‌های اخیر هر روز سه میلیون نسخه از آن در انگلیس به ‌فروش می‌رسد.

نشریه نیوز آو دی ورلد که وابسته به روزنامه سان است و در روزهای یکشنبه منتشر می‌شد نیز با سرمایه گذاری مرداک به یک نشریه پرتیراژ و با آگهی‌های بازرگانی فراوان تبدیل شد. تیراژ این نشریه تا زمان توقف انتشار 8.2 میلیون نسخه است.

در سال 1981 مرداک روزنامه‌ تایمز و نشریه ساندی‌تایمز را که سال‌های قبل لرد نورث‌کلیف مالک آن بود، به تملک خود درآورد. طی دهه 1980 و سال‌های اولیه دهه 1990، رسانه‌های تحت تملک مرداک عموماً از دولت‌های حزب محافظه‌کار تحت رهبری مارگارت تاچر و جان میجر حمایت می‌کردند.

در پایان دوران تاچریسم، مرداک با شامه قوی خود جا به جایی مرکز قدرت در انگلیس را به‌خوبی تشخیص داد و دست از حمایت حزب محافظه‌کار برداشت و به حمایت از حزب کارگر و رهبر آن تونی ‌بلر پرداخت.

البته حمایت همه جانبه امپراتوری رسانه‌ای مرداک از حزب کارگر طی سال‌های 1997 تا 2005 از عوامل مهم موفقیت تونی بلر در سه انتخابات پیاپی بود. در واقع این رابطه یک رابطه تجاری دوجانبه بود که منافع اقتصادی سرشاری برای مرداک و قدرت رسانه‌ای گسترده‌ای برای تونی بلر و حزب کارگر به دنبال داشت.

دوستی عمیق او با تونی ‌بلر و جلساتی که مرتباً با هم برگزار می‌کردند تا درباره سیاست‌های ملی در انگلیس مذاکره کنند، به موضوعی داغ در این کشور تبدیل شده بود.

مرداک به خاطر برخورداری از حمایت‌های سیاسی دولت‌های وقت انگلیس موفق شد شرکت‌های رسانه‌ای خود را توسعه دهد و شبکه تلویزیونی اسکای نیوز را با همکاری چند شریک دیگر راه اندازی نماید.

این شرکت کوچک بعدا با ادغام در شرکت‌های ماهواره‌ای و کابلی دیگر به یک غول تلویزیونی و اینترنتی بزرگ به نام بی اسکای بی تبدیل شد که تلویزیون اسکای نیوز فقط یک بخش کوچک از آن بود. مرداک در حال حاضر حدود 40 درصد از سهام این شرکت را در اختیار دارد ولی اخیرا درخواست تملک کامل آن را ارائه داده که در دست بررسی است.

مرداک در سال 1973 نخستین حضور آشکار رسانه‌ای خود را در ایالات متحده با خرید روزنامه سن‌آنتونیو اکسپرس نیوز اعلام کرد. اندکی بعد او نشریه استار را خرید و در سال 1976 نیز نیویورک پست را به تملک خود درآورد.

 

مرداک در سال 1985  وضعیت قانونی شهروند بی‌طرف را اختیار کرد تا مانعی در راه تصاحب و تاسیس شبکه‌های تلویزیونی در آمریکا بر سر راهش نباشد و به این ترتیب راه برای راه اندازی شبکه تلویزیونی فاکس نیوز برای وی فراهم شد.

فعالیت‌های رسانه‌ای مرداک فقط به اروپا و آمریکا محدود نشد و وی در سال 1993 استار تی‌وی را که شرکتی هنگ‌کنگی و تحت تملک ریچارد لی بود، با پرداخت یک میلیارد دلار خرید و اندکی بعد دفاتری برای آن در سرتاسر آسیا تأسیس کرد. وی در اواخر دهه 2000  اقدام به راه اندازی شبکه تلویزیونی فارسی وان کرد.

این‌ها بخشی از دارایی‌ها و فعالیت‌های آشکار  مرداک به شمار می‌رود ولی سرمایه گذاری‌های وی در بخش‌های مختلف و شرکت‌های ارتباطی متعدد دامنه نفوذ و قدرت خود را بیش از این اینها توسعه داده است.

نام مرداک تاکنون سه بار توسط هفته نام تایم در فهرست پرنفوذترین شخصیت‌های جهان قرار گرفته است و نشریه فوربس در سال 2010 وی را به عنوان سیزدهمین فرد قدرتمند جهان معرفی کرد.

همچنین دارایی‌های رسمی وی حدود 5.6 میلیارد دلار برآورد شده و از این نظر نیز در رده یکصد و هفدهم ثروتمندترین افراد جهان قرار گرفته است.

دیدگاه‌ها و فعالیت‌های سیاسی

تجربه سیاسی مرداک در استرالیا چارچوب فعالیت‌های او در سرتاسر جهان را تعیین کرده است. مرداک از همان اوایل انتشار روزنامه استرالین از مواضع حزب ملی‌گرای موسوم به کانتری در استرالیا حمایت کرد که بعدا با توسعه دامنه فعالیت‌های خود به حزب ملی استرالیا تغییر نام داد.

این حزب بعدها با تسهیل انتقال سرمایه از استرالیا به انگلیس و نیز کمک به مرداک برای خرید نشریات مختلف در استرالیا، حمایت‌های وی را جبران کرد. نگاهی گذرا به زندگی رسانه‌ای و سیاسی مرداک نشان می‌دهد او دارای دیدگاه‌های راست محافظه کار است ولی در نهایت تنها بر مبنای منافع خود و با بهره‌گیری از رسانه‌هایش به طرفداری از احزاب سیاسی اقدام کرده است.

 

شاهد این مدعا این است که مرداک به رغم سال‌ها حمایت از حزب راستگرای محافظه کار در انگلیس در دوره مارگارت تاچر و جان میجر در اواخر دهه 1990 تغییر موضع داد و حدود 10 سال از حزب چپگرای کارگر تحت رهبری تونی بلر حمایت کرد. او مجددا با افول قدرت حزب کارگر در انتخابات سال 2010 به سمت متحدان قدیمی خود در حزب محافظه کار برگشت و از دیویدکامرون نخست وزیر  انگلیس حمایت کرد.

در آمریکا نیز دیدگاه‌های وی به محافظه‌کاران و حزب جمهوریخواه نزدیکتر بوده و بطور کامل از سیاست‌های جنگ طلبانه جورج بوش حمایت می‌کرد. با این وجود وی در اکتبر سال 2008 و قبل از رییس جمهور شدن باراک اوباما با وی در هتلی در نیویورک دیدار و گفت‌و گو کرد.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های آمریکایی، مرداک از زمان ریاست جمهوری هری ترومن در آمریکا (1953-1945) بدون استثنا با همه روسای جمهوری آمریکا دیدار و گفت و گو داشته است