حدود یک دهه از ورود خودروهای چینی به کشور و مانور آنها در خیابانها میگذرد. داستان سفر خودروهای چینی به ایران از این قرار است که در اواسط دهه 80 خودروسازان چینی با انعقاد قرارداد با چند شرکت محدود، خودروهای تولیدی خود را روانه صنعت خودروی ایران کردند و اگرچه هدف اصلی چینیها همکاری با بخش خصوصی کشور بود، اما آرام آرام توانستند با نفوذ به بخشهای دولتی، قسمتی از سبد محصولات سه شرکت ایرانخودرو، سایپا و پارسخودرو را از آن خود کنند.
به گزارش فرهیختگان،بر اساس آماری که در پایان سال گذشته ارائه شده، در حال حاضر حدود 11 درصد از تیراژ سالانه صنعت خودروی کشور در اختیار شرکتهای چینی قرار دارد. این در حالی است که آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت گویای این مطلب است که خودروسازان چینی تمایلی به داخلیسازی ندارند و ترجیح میدهند بیشتر قطعات مورد نیاز خود را از طریق واردات تامین کنند. به هر حال، چه خودروهای چینی بهطور کامل وارد و چه قطعاتشان پس از واردات در کشور مونتاژ شوند، آنچه مسلم است در حال حاضر حدود 15 مدل خودروی چینی از طریق نمایندگی یا در بازار آزاد کشور به فروش میرسد. شکل ظاهری زیبا، تعریف آپشنهای متعدد و قیمت نسبتا مناسب خودروهای چینی از عمده دلایل استقبال ایرانیان از خرید این خودروهاست.
از سوی دیگر خودروسازان چینی تلاش میکنند با در نظر گرفتن سلیقه بازار ایران، تولیدات خود را بیشتر روی خودروهای کلاس شاسی بلند متمرکز کنند و همین دلایل زمینه را برای رشد صنعت خودروسازی چین و محبوبیت خودروهای چینی در کشور فراهم کرده است.
در این گزارش قصد داریم وضعیت خودروهای چینی در بازار ایران را با توجه به نوسانات قیمت ارز بررسی کنیم. علاوهبر این، نگاهی به قیمت مدلهای مختلف خودروهای چینی در بازار خواهیم انداخت. گفته می شود چینی ها تسلط هفت هزار میلیارد تومانی در بازار خودرو ی ایران دارند.
برلیانس
شرکت تولیدکننده خودروی برلیانس بهعنوان تولیدکننده محصولات بیامو آلمان در کشور چین از سال 2003 میلادی شناخته شد. به همین دلیل اکثر خودروهای تولیدی این شرکت شباهتهایی با تولیدات بیامو دارد. برلیانس در کنار این مشارکت به شکل مستقل نیز در تولید خودروهای سبک و سنگین با برند برلیانس فعالیت میکند. خط تولید و مونتاژ این خودروی چینی در سال 93 از شرکت سایپا به پارسخودرو واگذار شد و در حال حاضر پارسخودرو در یک همکاری مشترک با شرکت برلیانس چین، خودروهای سری H300 و H200 را تولید میکند. در حال حاضر روزانه 100 دستگاه از سری H200 برلیانس در شرکت پارسخودرو تولید میشود. برلیانس در پنج مدل و هفت نوع رنگآمیزی مختلف وارد بازار خودروی ایران میشود. قیمتگذاری این خودروی چینی بر اساس آپشنهای متفاوت این خودرو فرق میکند. حداقل قیمت برلیانس 41 میلیون تومان و حداقل قیمت این خودرو در بازار 64 میلیون تومان عرضه میشود.
وانت کاپرا
محصــول شـرکــت زدایکس اتو چین است که در ایران توسط گروه بهمن عرضه میشود. این خودرو که در سالهای اخیر مجوز ورود به اتحادیه اروپا را نیز به دست آورده است در کارخانهای در لوبلین لهستان تولید میشود. بدنه این خودرو به دست مهندسان و طراحان آلمانی ساخته شده اما با توجه به سیستم انتقال نیروی پیشرانه که از طریق یک تسمه منتقل میشود، در مقایسه با خودروهای نیسان که سیستم تایمینگ زنجیری دارند، از توان کمتری برخوردار است. بر اساس آخرین قیمتگذاری، قیمت وانت کاپرا در نمایندگیهای مجاز فروش 74 میلیون و 750 هزار تومان و در بازار آزاد، 77 میلیون و 500 هزار تومان تعیین شده است.
جیلی امگرند
جیلی امگرند 7 از مهمترین خودروهای صادراتی چین است. این خودرو در سال 2013 در چین طراحی و ساخته شد. هدف طراحان این خودرو، ساخت اتومبیلی برای سلیقه، عادات و انتظارات ایمنی کشورهای اروپایی بود. در حال حاضر جیلران سه محصول را به بازار معرفی میکند. گفته میشود که این خودرو تنها خودروی چینی است که رتبه ایمنی چهار ستاره را از تستهای تصادف یورو NCAP دریافت کرده است با این وجود کارشناسان خودرو معتقدند که جیلیامگرند معایبی نیز دارد. برای مثال نبود خدمات گسترده برای این خودرو، دارندگان را با مشکل دریافت خدمات پس از فروش مواجه میکند. علاوهبر اینکه قطعات یدکی این خودرو نیز در بازار قطعه فروشها یافت نمیشود یا اگر موجود باشد به قیمتهای بالایی عرضه میشود. جیلیامگرند بر اساس مدل و سال تولید آن قیمتی میان 49 میلیون و 790 هزار تومان تا 58 میلیون و 900 هزار تومان در بازار دارد.
جک
یکی از خودروهای چینی که خیلی زود جای خود را در بازار ایران باز کرد، جک، محصول کمپانی جک است که توسط کرمانخودرو در کشور به فروش میرسد. یک شاسیبلند تقریبا زیبا که با قیمت پایین خود، خریداران بسیاری را جذب کرده است. جک شرکتی است که در سال 1964 تاسیس شد و در ابتدا تنها به تولید کامیونهای تجاری میپرداخت. جک از سال 2000 به تولید ون و شاسی بلند روی آورد و از سال 2007 با تایید دولت چین، به تولید خودروهای سواری پرداخت. جک همکاریهایی با شرکت هیوندای نیز دارد و بعضی از محصولات این شرکت را در چین تولید میکند. جک در ایران با شرکت کرمان موتور همکاری دارد و خودروهایی نظیر جک S5 یا جک J5 از این شرکت را در ایران با موفقیت به فروش رسانده است. در حال حاضر مدلهای مختلف این خودروی چینی از 54 میلیون و 600 تا 118 میلیون تومان قیمتگذاری شده است.
دانگفنگ
یکی از شرکتهای خودروسازی چین که در تولید خودروهای هاچبک کراس شبیه شاسی بلند فعالیت میکند، شرکت دانگفنگ موتورز چین است. خودروهای این شرکت در فروردین 1395توسط شرکت خودروسازی ایرانخودرو به ایرانیان معرفی و پیشفروش آن نیز از خرداد همان سال آغاز شد. در مهر همان سال نیز به صورت رسمی توسط ایرانخودرو 45 میلیون و 300 هزار تومان قیمتگذاری شد، اما در بازار آزاد تا 55 میلیون تومان نیز به فروش رسید. این خودرو نوعی هاچبک کراس پنج در (شامل صندوق عقب) است که پلتفرم مشترکی با پژو 308 و سایر سری اتاق سه پژو دارد. پس از ورود این خودرو به ایران همگان تصور میکردند که این خودرو شاسی بلند یا کراس اوور است، اما بعد از رونمایی در نمایشگاهها متوجه تفاوت واژه کراس در انتهای نام این خودرو و تشابه این خودرو با کراس اوورها شدند. در حال حاضر این خودرو در نمایندگیهای مجاز با قیمت 48 میلیون و 800 هزار تومان قابل خریداری است.
بیوایدی
گروه خودروسازی بیوایدی (BYD) یکی از شرکتهای نوپا در صنعت خودروی چین است و سابقه چندانی در تولید خودرو ندارد، با این وجود این شرکت با گذشت 14 سال از تاسیس آن، پیشرفت قابل توجهی را تجربه کرده و محصولات متنوعی به بازار عرضه میکند. این شرکت در چین، یک خودروساز صاحب فناوری و فعال در حوزه انرژیهای نو شناخته میشود. محصولات بیوایدی، شامل هشت مدل انواع سواری بنزینی، دو محصول هیبریدی و یک خودروی تمامبرقی است که مجموعا با 11 مدل و تولید سالیانه 550 هزار دستگاه، رتبه دهم بزرگترین خودروساز چین را در اختیار دارد. در حال حاضر شرکت خودروسازی کارمانیا بهعنوان تنها نماینده تولید، فروش و خدمات پس از فروش محصولات بیوایدی چین، خودروهای تولیدی این شرکت را در بازار ایران عرضه میکند. قیمت انواع مدلهای این خودرو در بازار آزاد کشور از 57 میلیون تومان آغاز و تا 270 میلیون تومان قیمتگذاری میشود.
چری
شرکت چری در هشتم ژانویه 1997 پایهگذاری شد. این شرکت یکی از تولیدکنندگان مستقل خودرو در چین است که پس از اصلاحات اقتصادی چین با استفاده از نوآوری و خلاقیت روزبهروز بر رشد و موفقیتهای خود افزوده است. در نیمه اول سال 2014، چری موفق به فروش 5/4 میلیون خودرو شد که بیشتر از یک میلیون آن شامل صادرات بود. آماری که نشان میدهد چری از نظر فروش از رقبای خود در چین پیشی گرفته است. محصولات چری از سال 84 وارد بازار ایران و در سال 89 نیز این شرکت چینی وارد شراکت با شریک ایرانی خود یعنی شرکت مدیران خودرو شد. اگرچه ایران نخستین مقصد شرکت چری است و حدود 13 سال از ورود خودروهای تولیدی این شرکت به ایران میگذرد، تاکنون از سرمایهگذاری واقعی و کامل در صنعت خودروی ایران در راستای ایجاد زنجیره تامین و تولید قطعات اصلی خودروهای خود سر باز زده است. به عبارت دیگر محصولات این شرکت همچنان به صورت قطعات از قطعهسازان چینی خریداری، به ایران حمل و پس از مونتاژ در مدیرانخودرو وارد بازار ایران میشود. درصد داخلیسازی محصولات چری بهطور میانگین در حدود 20 درصد است. بسیاری از کارشناسان پس از ورود چری به ایران، این اتفاق را آسیبی به صنعت خودرو کشور دانستهاند، با این وجود چری، در مدت کوتاهی متقاضیان خود را پیدا کرد و همچنان نیز در بازار خودروی ایران طرفداران خاص خود را دارد. چری در 15 مدل در بازار ایران عرضه میشود. حداقل قیمت خودروهای چری حدود 46 میلیون و 500 هزار تومان و حداکثر آن حدود 150 میلیون تومان قیمتگذاری شده است.
لیفان
لیفان نیز یکی دیگر از شرکتهای بزرگ خودروساز چین است که فعالیت خود را در سال 1992 آغاز کرد. خودروی سواری، خودروی تجاری، موتورسیکلت و حتی کفش ورزشی از جمله تولیدات این شرکت خودروسازی است. لیفان در ابتدا یک کارگاه 9 نفره تعمیر موتورسیکلت بود و در اولین تجربه تولیدی خود به تولید کامیون روی آورد. لیفان در ایران با شرکت کرمان موتور وارد قرارداد شده و محصولات مختلفی از جمله لیفان 820 و لیفان X50 را تا به حال روی خط تولید کرمان موتور برده است. همچنین لیفان 620 از جمله خودروهایی است که توانسته در رنج قیمتی مناسب رقیبی جدی برای پژو پارس در کشور باشد. در دی سال گذشته مدیر بازاریابی کرمان موتور اعلام کرد که تولید سه محصول این شرکت شامل J5، لیفان 620 و لیفان X50 دندهای متوقف شده و قرار است سه خودروی جدید جایگزین آن شود. در واقع سیاستهای شرکت کرمان موتور به این گونه است که خط تولید و مونتاژ یک خودرو چندین سال ادامه نخواهد داشت و با گذشت سه تا پنج سال آن خودرو از خط تولید خارج و نسخهای جدید و بهروزتر آن تولید میشود. در حال حاضر قیمت دو مدل از لیفان X50 که خط تولید آن متوقف شده است در بازار آزاد از 45 میلیون و300 هزار تومان تا 59 میلیون و 900 هزار تومان معامله میشود. قیمت لیفان X60 نیز در نمایندگیهای مجاز فروش 76 میلیون و 500 هزار تومان و در بازار آزاد به قیمت 66 میلیون و 900 هزار تومان به فروش میرسد.