دکتر محمدرضا وفا، علی پزشکی
1- در کابینتها به جای غذای آماده، مواد غذایی بگذارید
با نگهداری موادی مانند روغن زیتون، لوبیا، غلات، ادویههای گیاهی و سبزی در کابینتها که پیوسته به سراغشان میروید، خود را به طبخ غذاهای سالم تشویق کنید. در اغلب قفسهها بدترین خوراکیها در دسترستریناند. غذاهای آماده ناسالم را در معرض دید یا کابینتهایی که پی در پی بازشان میکنید، نگذارید بلکه در قسمتهایی از قفسههایی که به ندرت با آنها کار دارید قرار دهید.
تا میتوانید مواد غذایی لازم برای پخت غذاهای سالم را در آشپزخانه تان انبار کنید؛ چیزهایی مانند لوبیا قرمز، لوبیا چیتی، نخود، عدس، برنج قهوهای و نیز کنسروهایی مانند تن ماهی، سبزیجات، سوپ و بالاخره خشکبار.
2- هنگام صرف غذا تلویزیون را خاموش کنید
بیش از 90 درصد مردم، همراه صرف غذا در منزل، تلویزیون هم تماشا میکنند و در نتیجه بیآنکه متوجه شوند، بیش از حد نیازشان میخورند. بر پایه پژوهشها کسانی که در برابر تلویزیون روشن غذا میخورند، میتوانند تقریباً دو برابر مواقع دیگر غذا بخورند. تلویزیون با پرت کردن حواس افراد، مانع از واکنش طبیعی آنها به نشانههای سیری و گرسنگی بدنشان میگردد.
هنگامی که پای تلویزیون مینشینید، هر چقدر هم که سیر باشید، معمولاً دلتان یک خوراکی یا هله هوله میخواهد و هماهنگ با عوامل خارجی مانند پایان یک برنامه دست از خوردن میکشید، نه پیامی که مغزتان میدهد. پس تلویزیون را خاموش کنید تا بتوانید طعم، رنگ و ترکیبات غذایی را که میخورید، دریابید.
3- هنگام صرف غذا موسیقی را قطع کنید
به هنگام پخش موسیقی، احتمال پرخوری بیشتر از زمانی است که سکوت برقرار است. در یک آزمایش، گروهی که همراه با موسیقی غذا میخوردند، نسبت به گروهی که در سکوت بودند، ده دقیقه دیرتر دست از خوردن کشیدند و در نتیجه 450 کالری بیشتر مصرف کردند. همچنین ریتم موسیقی میتواند بر سرعت غذا خوردن تأثیر داشته باشد.
موسیقیهایی که ریتم بسیار تند دارند باعث میشوند که در مدت زمان کمتر، بیشتر بخورید؛ حال آنکه موسیقیهای آرام سبب میگردند که غذا را آهستهتر بخورید، بیشتر بجوید و مزه اش را حس کنید. اما در این صورت هم ممکن است به دلیل آرامشی که میگیرید، مدت طولانیتری پای میز بنشینید و در نتیجه بیشتر بخورید. پس بهتر است به هنگام مصرف غذا هیچ نوع موسیقی پخش نکنید و در عوض گفت و گویی دلپذیر داشته باشید.
4- نور را تنظیم کنید
نور زیاد و روشن میتواند باعث ایجاد تشویش و افزایش شتاب در خوردن گردد. بر پایه پژوهشها نور زیاد و روشن مانند لامپهای فلورسنتی که معمولاً در رستورانها بکار میروند سبب میشود که تندتر غذا بخورید. اگر ناچارید در چنین مکانهای پرنوری غذا بخورید، به خود یادآور شوید که با آرامش و آهسته بخورید.
در منزل هم به هنگام صرف غذا نور را به گونهای تنظیم کنید که نه خیلی تاریک باشد و نه خیلی روشن. در نور کم و فضای تاریک، احتمال اینکه خویشتن داری خود را از دست بدهید افزایش مییابد. همچنین، نمی توانید آنچه را که میخورید درست ببینید زیرا دیدن غذا به سیر شدن کمک میکند. پس نور فضایی را که در آن غذا میل میکنید طوری تنظیم نمایید که به کاهش وزن کمک کند. برای این کار میتوانید از لامپهای تابان 60 تا 75 واتی استفاده کنید.
5- به دیوارهای اتاق غذاخوریتان رنگ خنثی بزنید
دیوارهای اتاقی را که در آن غذا میخورید به رنگ بژ، سفید یا خاکستری درآورید. رستورانها با استفاده از تئوری رنگها مشتریها را به سریع تر خوردن یا بیشتر نشستن و بیشتر خوردن تشویق میکنند. بر پایه پژوهشها رنگهای تند قرمز، نارنجی و زرد میتوانند حس گرسنگی و تشنگی را افزایش دهند و با هیجانی که به فضا میبخشند باعث شوند که شما با شتاب بیشتری غذا بخورید. رنگهای سرد هم مانند آبی و سبز سبب میگردند که زمان بیشتری پای میز یا سفره غذا بنشینید و در نتیجه بیشتر بخورید. پس از رنگهای پایهای و خنثی بهره بگیرید تا غذا خوردن خود را کنترل کنید.