تیرماه 1384 شورای عالی انقلاب فرهنگی، روز 10 اردیبهشت (سالروز اخراج پرتغالیها از تنگه هرمز) را به عنوان روز ملی خلیج فارس نامگذاری کرد. اکتشافات نفتی و غنای آب خلیجفارس از لحاظ موادمعدنی و غذایی آن را به حوضه آبی ارزشمندی تبدیل کرده است. از سوی دیگر مسئلهای که این پهنه آبی را تهدید میکند چالشهای محیطزیستی شامل انواع آلودگیهای نفتی، صنعتی و پسابهاست که سالانه حجم زیادی وارد خلیجفارس میشود.
به گزارش ، روزنامه جوان در ادامه نوشت: سال گذشته هم عضو مجمع نمایندگان استان هرمزگان در مجلس با انتقاد از اینکه مهمترین معضل زیستمحیطی خلیج فارس ورود فاضلابهای خانگی، شهری و صنعتی است، گفت: ورود فاضلاب نسل آبزیان خلیجفارس را در معرض تهدید قرار داده و معضلی جدی است؛ بهنحویکه اگر مدیریت نشود، آینده روشنی در انتظار این دریای استراتژیک نخواهد بود.
احمد مرادی با بیان اینکه به دفعات نگرانی خود در رابطه با ورود فاضلاب به خلیجفارس را به آبفای شهری، دولت و مجلس اعلام کردهایم، افزود: حدود 700 لیتر در ثانیه پسابهای حاصل از فاضلابهای خانگی و صنعتی به خلیجفارس سرازیر میشود که سلامت مردم را در معرض تهدید قرارداده و حیات دریا را به خطر انداخته است.
استان هرمزگان دارای 16شهر ساحلی است که فقط پنج شهر آن سیستم تصفیه فاضلاب دارد. وزارت نیرو بر حسب مصوبات هیئت دولت، موظف شده است تا برای شهرهای بالای 30 هزار نفر اقدام به ساخت تصفیهخانه فاضلاب شهری کند که متأسفانه عملکرد خوبی نداشته است، به عنوان مثال تصفیهخانه ایجاد شده در شهر بندرعباس فقط پاسخگوی جمعیت 300 هزار نفر است، در حالی که جمعیت این شهر در حال حاضر 500 هزار نفر است.
آلایندههایی که از تانکرهای نفتی بر اثر رهاسازی کیسههای حاوی آب توازن به دریا سرازیر میشوند، با توجه به اینکه اغلب کشتیها مجهز به تجهیزات مناسب برای جداسازی آب و نفت (SBT)نیستند، خود از دیگر مخاطراتی است که محیطزیست خلیجفارس را تهدید میکند.
نیروگاههای تولید برق و آب شیرینکنها هم از دیگر مواد آلایندههای خلیجفارس هستند و 175 هزار متر مکعب در ساعت پساب از طریق پالایشگاه به سمت دریا تخلیه میشود. برداشت بیرویه مرجانهای خلیجفارس هم معضلی است که در گذشته وجود داشته و همچنان نیز وجود دارد؛ برخی افراد مرجانها را قاچاق میکنند، درحالیکه مرجانها نقش بسیار مهمی در تداوم حیات اقیانوسها و همچنین مزایای بسیاری را برای ساکنان بومی به دنبال دارند.
محیطزیست هم بهعنوان متولی این امر باید با تشدید نظارت، افزایش یگانهای ویژه نظارتی و اطلاعرسانی از انقراض نسل آبزیان خلیجفارس جلوگیری کند.
کشند قرمز از دیگر تهدیدهای آبزیان و مرجانها محسوب میشود. البته این موضوع تا حدودی کنترل شده، اما کارشناسان تأکید دارند اگر از ورود فاضلاب به خلیجفارس جلوگیری نشود این معضل در آینده خطرات زیادی را برای حیات این آبراه به دنبال خواهد داشت. کشند سرخ یک معضل دریایی است که بر اثر ازدیاد جمعیتی انفجارگونه گروهی از جلبکها اتفاق میافتد.
از سوی دیگر سودجویان هم با استفاده از خلأهای قانونی در 65 متر از حریم دریا اقدام به ساختوساز میکنند. براساس قانون فاصله 60 متری دریا حریم عمومی محسوب میشود.
اخیراً معاونت محیطزیست دریایی سازمان محیطزیست با سازمان بنادر و دریانوردی در زمینه مقابله با آلودگیها تعامل خوبی برقرار کرده که تخلیه آب توازن کشتیها یکی از آنهاست، بر این اساس مقرر شده که تجهیزات و تأسیسات تصفیه آب توازن در بنادر ایجاد شود که در حال انجام است.
همچنین برنامهای در دست آزمایش است که شناورها هم باید پسماندهای خود را به بنادر تحویل دهند که در این زمینه با مدیریت صحیح پسماندها میتوان این مشکل را مرتفع کرد. خلیجفارس مساحتی بیش از 239هزارکیلومتر مربع دارد. حداکثر عمق آن بین 90 تا 100 متر در اطراف جزیره تنب بزرگ، ابوموسی، لاوان و فارسی و عمق متوسط آن حدود 30 متر است.