به گزارش ایرنا، این روزنامه در تارنمای شماره روز سه شنبه خود با انتشار تحلیل خبری آورده است: 'امانوئل مکرون' رئیس جمهوری فرانسه هفته گذشته در سفر به آمریکا حین یک کنفرانس خبری مشترک با 'دونالد ترامپ' همتای آمریکایی خود اعلام کرد که موافق یک 'توافق جدید' با جمهوری اسلامی ایران است.
'حسن روحانی' رئیس جمهوری ایران بلافاصله به این مساله واکنش نشان داد و این تصمیم گیری را خیانت همتای فرانسوی خود خواند. چنین گمان می رود که مکرون پیشنهاد داده توافق 2015 (برجام) به موضوعاتی فراتر از مهار فعالیت های هسته ای ایران نظارت کند. دیپلماتهای فرانسوی می گویند که هدف 'توافق جدید' پاره کردن برجام نیست؛ بلکه بالقوه یک 'توافق مکمل' است و تمام ایرادهایی را که ترامپ بر برجام گرفته را مرتفع می کند.
یکی از اشکالات مورد نظر ترامپ بر توافق هسته ای ایران، بند 'غروب آفتاب' آن است. این بند به انقضای زمانی توافق مربوط می شود. سال 2025 مهلت اعتبار این توافق به پایان می رسد. ایراد دیگر ترامپ به توافق، نقش منطقه ای و برنامه ایران برای ساخت موشکهای بالستیک است که در توافق هسته ای منظور نشده است.
تا سال گذشته هنوز این امید در پاریس وجود داشت که ترامپ به هر طریق ممکن راضی شود توافق را بر هم نزند. اما الآن دو هفته به موعد مقرر تصمیم گیری ترامپ در مورد ماندن و یا خروج از توافق، باقی مانده اما رئیس جمهوری آمریکا هنوز تصمیمش را در این زمینه نگرفته است. 12 مه/ 22 اردیبهشت/ مهلت تصمیم گیری ترامپ در این زمینه منقضی می شود. در همین ارتباط 'میشل دوکلوس' سفیر سابق فرانسه در دمشق که هم اینک از مشاوران اندیشکده 'انستیتو مونتانی' Institut Montaigne در پاریس است، توضیح می دهد: 'امروز در این شرایط هدف مکرون این نیست که آمریکا در توافق ایران بماند، بلکه هدف او این است که اگر هم این خروج اتفاق می افتد، یک عقب نشینی نرم باشد.'
او توضیح می دهد: «خروج نرم» معنایش این است که آمریکا پیامدهای ناگوار اقتصادی این اقدام را تا آنجا که ممکن است بکاهد. مثلاً به اروپاییان اجازه بدهد که به اندازه کافی با ایران تجارت داشته باشند تا رضایت ایران هم به دست آید و ایران همچنان در صحنه بماند. و اما در بحبوحه التهابات پیرامون اینکه تصمیم ترامپ در مورد توافق ایران چه خواهد بود، در میان همه امضا کنندگان اروپایی توافق، این رئیس جمهوری فرانسه است که بحق، محوری ترین چهره بوده و از جان و دل برای بقای توافق مبارزه می کند.
مکرون اصولاً رویکردش در سیاست خارجی، یک رویکرد صاحب ادعا و موثر است. او به خصوص در زمینه توافق ایران، لابی های زیادی با واشنگتن کرده و به تهران هم تضمین هایی را داده است. مکرون معتقد است که بعید به نظر می رسد ترامپ به یکی از قول هایی که در انتخابات داده و حتی زیر آن را هم امضا کرده، یعنی همان وعده 'پاره کردن برجام' عمل نکند. ترامپ توافق هسته ای ایران را 'بدترین توافقی' که تا به حال امضا شده، نامیده است.
مکرون هفته پیش در سفر رسمی سه روزه اش به آمریکا به خبرنگاران گفت که ترامپ به دلیل 'موضوعات داخلی' می خواهد از شر این توافق خلاص شود. در واقع، هدف غایی مکرون از اینهمه تلاش بی امان پیرامون برجام، این است که آمریکا فوراً از توافق خارج نشود؛ بلکه راه حلی آبرومندانه پیش روی ترامپ گذارده و یا حداقل آنکه، راه حل هایی طراحی شود تا عواقب خروج از توافق بشدت کم شده و برجام تا حداکثر مدت زمان لازم زنده بماند. با از بین رفتن این توافق، التهابات در منطقه بالا خواهد گرفت؛ به خصوص دعوای میان اسرائیل و ایران.
یکی از مقامات کاخ الیزه در پاریس گفته است: 'رئیس جمهوری مکرون هرچه در توانش است دارد انجام می دهد و گزینه های ممکن را بیشتر می کند تا مبادا در روز 12 مه خلائی به وجود آید.' این مقام فرانسوی اشاره می کند: 'بدترین سناریوی ممکن، این است که شرایطی به وجود آید که ما اصلاً پیش بینی آن را نکرده باشیم.'
اما مشکل اینجاست که در عرصه دیپلماسی، مکرون چندان قدرت مانور ندارد. برای آنکه عواقب اقتصادی خروج آمریکا از توافق به حداقل ممکن برسد، لازم است آمریکا به شرکتهای عضو اتحادیه اروپا اجازه بدهد که در ایران سرمایه گذاری کرده و قرارداد ببندند بدون آنکه از سوی آمریکا تحریم شوند. خروج آمریکا از توافق، این پیامدهای خودکار را در پی خواهد داشت. دیپلماتهای اروپایی در حال سنجیدن طرح هایی کلی، موسوم به 'پدربزرگ' هستند. طبق این طرح، قراردادهایی که هم اکنون شرکتهای اروپایی با ایران بسته اند از گزند تحریم آمریکا در امان خواهد ماند. یک سری از ابعاد توافق، فوق العاده برای ایران مهم است؛ از جمله توانایی ایران برای صدور نفت. توافق هسته ای، محرومیت ایران از صدور نفت و جذب سرمایه گذاری خارجی را از میان برداشت.
منتها آمریکا تنها وقتی با دادن یک چنین امتیازهایی به ایران موافقت می کند که، تهران هم در ازای آن در سایر موضوعات امتیاز بدهد. این موضوعات شامل برنامه ایران برای ساخت موشکهای بالستیک و نیز رفتارها و فعالیتهای ایران در سطح منطقه است. تا به حال ایران در هیچ کدام از این موارد کوتاه نیامده است. 'ابوالقاسم دلفی' سفیر ایران در فرانسه روز دوشنبه به رسانه های بومی این کشور گفت که حمایت از شرکتهای اروپایی از گزند تحریمهای آمریکا و به تبع آن نجات برجام، وظیفه اروپایی هاست نه تهران. دلفی در جمع خبرنگاران افزود: 'آمریکا نشان داده که هیچگاه به تعهدات خود پایبند نبوده؛ امروز برای ما مهم این است که اروپا از منافع خود و شرکتهایش دفاع کند و شرکتهای اروپایی را ترغیب کند که در ایران بمانند.'
و اما یک مشکل بزرگ دیگر هم پیش روی مکرون است و آن، غلبه بر دسته بندیهای به وجود آمده در اروپاست. رئیس جمهوری فرانسه تا به این لحظه موفق شده شرکای انگلیسی و آلمانی این توافق را با خود همراه سازد. اما برخی کشورها می گویند که این سه اروپایی امضا کننده برجام که از آنها به کشورهای E3 یاد می شود، دارند خیره سری می کنند و با پیشنهادهایشان، آمریکا را در مقابل یک عمل انجام شده قرار می دهند.
یکی از دیپلماتهای اروپایی خارج از E3 در باب این موضوع می گوید: ' این سه کشور کار خودشان را انجام می دهند و راه خود را می روند و وقتی متوجه شدند که بقیه دستش را خوانده اند، آنگاه می آید و با بقیه هم مشورت می کند.'
