اسرار و معارف حجّ (۲)

اسرار چهار گوشه بودن کعبه:

1. در امتداد بیت المعمور (مطاف ملائکه در آسمان) بودن و چهار گوشه بودن بیت المعمور
2. قرار گرفتن در امتداد عرش چهار گوشه
- امام صادق (ع) فرمودند: « کعبه را از آن جهت کعبه نام نهاده اند که چهارگوش است، علت چهارگوشه بودنش نیز آن است که در مقابل بیت المعمور است ( در آسمان هفتم) که آن هم چهار گوش است و بیت المعمور چهار گوشه شده، چون در برابر عرش است که آن هم چهار گوشه شده، چون
در برابر عرش است که آن هم چهار گوش است؛ عرش هم چهار گوش شده چون کلماتی که اسلام بر آنها استوار است چهار کلمه است: سبحان الله و الحمدالله و لااله الاّ الله و الله اکبر.»
(فقیه، ج 2، ص 190).

اسرار اصل طواف:

1. تشبّه به فرشتگان (که در آسمان و به دور بیت المعمور همواره در طوافند)
2. جذب رحمت الهی و توبه کردن و بخشش گناهان.
3. کنایه از طواف دل به دور صاحبخانه و اطاعت فرامین الهی.
4. ابراز عشق و علاقه و احساسات به خداوند
5. طواف، خود نوعی نمازِ در حال حرکت است.
6. قرار دادن سمت چپ بدن ( که قلب انسان در آن طرف است) به سوی کعبه به نشانه دریافت الهامات غیبی از کعبه و سپردن دل به خدا است.
7. قرار گرفتن بین کعبه و مقام ابراهیم در حین طواف به معنای حرکت دائمی در محدوده توحید و ولایت.
- قال الصّادق (ع): ( وَطُف بِقَلبِکَ مَعَ الملائکَهِ حَول العَرشِ کَطوافِکَ مَعَ المُسلمین بنَفسِکَ حَول البَیتِ.)
(مستدرک ، ج 10، ص 172).
«همانگونه که با بدنت به همراه مسلمانان بر گِرد کعبه طواف می کنی، با قلبت، همراه فرشتگان بر گِرد عرش طواف کن.»
قال الله تعالی: ( وَ تَری الملائکَهَ حافّینَ مِن حَول العَرش ...) (زمر/ 75)
«و در آن روز فرشتگان را مشاهده می کنی که گرداگرد عرش الهی، در آمده اند.»
قال رسول الله (ص): (الطّوافُ بِالبَیتِ صَلاهُ ) ( سنن ترمذی، ج3، ص 293)
«طواف خانه خدا، (نوعی) نماز است.»
امام صادق(ع) فرمودند:
«خداوند می خواهد آدمیان مانند فرشتگان دور خانه اش در زمین بگردند تا از این طریق گناهان آنها بریزد، خدا طواف را وسیله آمرزش بندگان قرار داد...»
( فروع کافی، ج 4، ص 41).

اسرار 7 دور طواف:

1. به نشانه عبور از هفت رذیله ی اخلاقی (یعنی: عجب، کبر، حسد، حرص، بخل، غضب و شهوت)
2. به نشانه کسب هفت فضیلت مهم اخلاقی ( علم، حکمت، عفت، شجاعت، عدالت، کَرَم و تواضع)
3. به نشانه ی عبور از حجابهای ظلمانی هفتگانه.
4. نشانه ی حرکت دائمی به سوی خداست. چون عدد 7 یا به معنای کثیر است و مطابق با 7 روز هفته.
- امام سجاد(ع) فرمودند:
(خداوند به ملائکه فرمود: می خواهم در زمین برای خود خلیفه ای قرار دهم، ملائکه هم به خاطر فساد آدم، آن را رد کردند. خداوند ملائکه را در هفت هزار حجاب نور قرار داد. آنها به عرش الهی هفت هزار سال پناه بردند تا اینکه رحمت خداوند شامل حال آنها شد و توبه آنها را پذیرفت و برای آنها بیت المعمور را قرار داد، از این رو هفت شوط را در طواف واجب کرد تا بندگان به ازای هر یک هزار سال، یک دور طواف انجام دهند.» (علل الشرایع، ج 2، ص 407).

اسرار استلام رکن یمانی:

1. بهره مندی از طلب مغفرت جبرئیل.
2. تبعیت از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)
- قال رسول الله (ص):
( ما أتَیتُ علیه قَطَّ إلاّ و جبرئیل قائم عِندَهُ یَستغفِرُ لِمَن إستَلَمَهُ).
(اخبار مکه للأرزقی، ج 1، ص 338)
[(پیامبر (ص) در بیان علت استلام رکن یمانی فرمودند:» هرگز نزد رکن یمانی نیامدم مگر آنکه جبرئیل را کنار آن ایستاده دیدم که برای آنانی که آن را لمس می کردند طلب مغفرت می نمود.]

اسرار استلام حجرالاسود:

1. تجدید بیعت با خدا بر طاعت و ترک معصیت و ارتباط نزدیکتر با خدا
2. تبعیت از پیامبر (ص) و تشابه به اولیای الهی
- قال رسول الله (ص):
( الحَجَرُ یَمینُ اللهِ فی أرضِهِ فَمَن مَسَحَهُ مَسَحَ یَدُالله) (جامع الاحادیث للقمی، ص 71)
«حجرالاسود (نماد) دست خدا در زمین است، هر که آن را لمس کند، دست خدا را لمس کرده است.»

اسرار نماز پشت مقام ابراهیم:

1. ایستادن و پیوری از ابراهیم و ابراهیمان.
2. شناخت ابراهیم و پاسداشت خدمات او.
3. شناخت آیات بینات و اعجاز الهی
4. تمرین برای حرکت پشت سر رهبران الهی
- قال الله تعالی:
( وَاتّخِذُوامِن مَقامِ ابراهیمَ مُصَلّی )
(بقره / 125)
«از مقام ابراهیم، عبادتگاهی برای خود انتخاب کنید.»

اسرار زمزم:

1. شناخت آیات و معجزات الهی و باور آنها
2. کسب حیات دل به آب حیات قرآن و ولایت ( آب نماد حیات است)
3. کسب شفا و رفع مشکلات با خوردن آب
- به اصل تماس با آب و آب درمانی مراجعه شود.

اسرار وقوف بر کوه صفا:

1 . صفا یافتن.
2. کنایه از پاک کردن دل برای ملاقات خدا
3. دیدن خدا با چشم دل
4. کسب روزی مادی و معنوی
- قال الصّادق (ع):
(وصَفِّ روحَکَ و سِرَّکَ لِلِقاء الله یَومَ تَلقاهُ بوُقُوفِکَ علی الصَّفاءِ...)
«آن گاه که بر صفا می ایستی، جان و درون خود را برای آن روزی که به دیدار خدا می روی، پاک کردان ...» (میزان الحکمه، ح 3298).

اسرار سعی بین صفا و مروه:

1. حرکت با دو بال خوف و رجاء در مسیر خدا
2. تلاش برای رسیدن به آرزوها و اهداف
3. درک اینکه: ( اَلیسَ لِلإنسان إلاّ ما سَعی) و کوشش و سعی بیشتر، سبب موفقیت بیشتر است.
4. تعظیم شعائر الهی
- قال الله تعالی:
(إنَّ الصَّفاه والمَروهَ مِن شَعائِرِ الله)
(بقره/ 158).
«همانا صفا و مروه از شعائر الهی است.»

اسرار هروله:

1. شباهت به ابراهیم در مبارزه با شیطان.
2. گریختن از شیطان درون و بیرون.
3. خودتکانی از گناهان و رذائل.
4. اعلام آمادگی بیشتر برای تلاش و عبادت
5. رفع خستگی از بدن برای ادامه سعی
- قال الصّادق (ع):
( و هَروِل هَروَلَهً مِن هَواکَ وَ تَبّریاً مِن جمیع حَولِکَ وَ قُوَتَّکَ..)
«در هنگام هروله کردن از هوای نفس خویش بگریز و از همه ی نیرو و توانت دست بشوی...»
(میزان الحکمه، ح 3298).

اسرار مروه:

1. کسب مروّت و جوانمردی.
2. کسب تقوی
- قال الصادق (ع)(: ( وَکُن ذا مُرُوَهٍ مِن اللهِ تقیّاً أوصافَکَ عِندَ المَروَهِ...)
«در مروه مروّت داشته باش و با فانی کردن اوصافت تقوای خدا را در پیش گیر.» (میزان الحکمه، ح 3298).
منبع: نیلی پور، مهدی؛ (1388)، شهر سپید خدا (مدیریت معنوی حج و عمره)، اصفهان: مرغ سلیمان
منبع: نیلی پور، مهدی؛ (1388)، شهر سپید خدا (مدیریت معنوی حج و عمره)، اصفهان: مرغ سلیمان