روزنامه قانون: آمار ازدواج پایین می آید و آمار طلاق بالا می‌رود. شاید قدیم ترها تنها زندگی کردن برای آدم ها سخت‌تر بود و حالا دیگر سختی آن وقت‌ها را ندارد. آدم های جوان و میانسال، زن ها و مردها در آپارتمان‌ها و خانه‌های کوچک روزها را شب می‌کنند و شب‌ها در تخت‌های تک نفره‌شان به خواب می‌روند و این تنهایی را به جان می‌خرند تا از مشکلات ازدواج یا حتی روابط دونفره در امان بمانند.
زیر آسمان این شهر شلوغ، دختران و پسرانی هستند که فارغ از امضا و کاغذ و قول و قرارها و مشکلات خانوادگی در قالب ازدواج سفید با هم زندگی می‌کنند و هر وقت به نتیجه برسند، ازدواج‌شان را ثبت می‌کنند یا جدا می‌شوند. این آماری است که هیچ وقت در ازدواج و طلاق کشور نمی‌آید و همواره در پستوها باقی می‌ماند، چون مسئولان نمی‌خواهند آن را بپذیرند یا حتی آن را مطرح کنند و درباره راه حل‌هایش راهکار بدهند. مسائل مالی و اعتیاد نیز از دیگر مشکلات میان جوان هاست که ازدواج ها را به جدایی می‌کشاند.
آمارهایی که هر روز قد می کشد!
طبق گزارشی که یوسف ابوترابی، سخنگوی سازمان ثبت احوال در فروردین امسال از مرکز ثبت احوال منتشر کرده، گفته است:« در سال 96 از ثبت 608 هزار و 977 مورد ازدواج که انجام شده ، 174 هزار و 597 مورد آن به طلاق منجر شده است». این در حالی است که رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران با اشاره به روند افزایشی تعداد طلاق در کشور در سال 96 نسبت به سال 90 گفت: «در سال 90 به ازای هر ساعت، 16 طلاق ثبت شده که این تعداد در سال 96 به 20 طلاق در هر ساعت افزایش یافته است». موسوی چلک این آمار را به ایسنا داده و در ادامه با تاکید بر اینکه تحلیل وضعیت ازدواج و طلاق در سال‌های 96 تا 90 نشان می‌دهد که ازدواج در این سال‌ها 30 درصد تغییرات منفی داشته است، گفت:
«منظور از تغییرات منفی این است که تعداد ازدواج ثبت شده در سال 96 نسبت به سال 90، 30 درصد کمتر شده است. فراوانی ازدواج‌ها نیز نشان می‌دهد که در سال 95، 874 هزار و 792 فقره ازدواج در کشور ثبت شده که در سال 96 این تعداد به 608 هزار و 977 فقره ازدواج کاهش یافته است». به گفته او در همین بازه زمانی، طلاق 22.2 درصد تغییرات مثبت داشته است و از 142 هزار و 841 فقره در سال 90 به 174 هزار و 997 فقره در سال 96 افزایش داشته است. بر مبنای همین آمارها، تقریبا در سال 90 هر ساعت 16 طلاق ثبت شده است که این آمار در سال 96 به ازای هر ساعت 20 طلاق ثبت شده است.
موسوی چلک با بیان اینکه آمارهای طلاق اگرچه به نسبت سال قبل تغییرات محسوسی نداشته است اما روند کاهش 13 درصدی ازدواج در سال 96 نسبت به 95 نگران کننده است. رییس انجمن مددکاری اجتماعی با اشاره به اینکه «آنچه گفته می‌شود این است که تعداد طلاق‌های توافقی در حال افزایش است» گفت: در قانون حمایت از خانواده هم طلاق توافقی به نوعی تسهیل شده است و افراد با مراجعه به مشاوران نامه مربوط به طلاق توافقی را دریافت می کنند اما بحث کلی این است که ساختار خانواده به نوعی شده است که ما باید نگران داخل خانه باشیم. به غیر از طلاق، خشونت های خانگی، فرار، روابط فرا زناشویی و... بخش دیگری از این مشکلات است.
مشکلات مالی و بیکاری، عوامل نخ نمای طلاق
در حالی که زنگ خطر آسیب های اجتماعی و طلاق مدت ها پیش در ایران به صدا در آمده اما همچنان آمارها مانعی است که شفافیت کامل در این زمینه صورت نگیرد. عبدالرضا عزیزی، رییس کمیسیون اجتماعی مجلس در گفت وگو با «قانون» آمار ارائه شده از آمار ازدواج و طلاق از سوی انجمن مددکاری ایران را فاقد سندیت اعلام کرد و گفت تنها آماری که مرکز آمار ایران از ازدواج و طلاق اعلام می کند، مرجعیت دارد. او در ادامه گفت نباید با آمارهای نادرست امنیت اجتماعی کشور را به خطر بیندازیم و سیاه نمایی کنیم. دکترمحمدامین قانعی‌راد، رییس سابق انجمن جامعه شناسی کشور نیز این آمار را فاقد سندیت خواند و گفت تنها مرکز آمار کشور باید آن را اعلام کند.
محمد وحدتی هلان ،یکی از اعضای کمیسیون اجتماعی کشور در گفت و گو با «قانون» دلایل مالی و اقتصادی را یکی از دلایل زیاد شدن طلاق و کم شدن ازدواج در جامعه عنوان کرد و گفت:
« به هر حال وقتی ثبات اقتصادی در خانواده ها بالاتر برود، جوانان هم می توانند برای ازدواج اقدام کنند یا حتی ازدواج های موفق تری را داشته باشند». او با بیان اینکه غیر از مسائل اقتصادی، مسائل فرهنگی هم در ترویج ازدواج و کم شدن آمار طلاق تاثیر دارد، ادامه داد:« به هر حال در هر زندگی مشکلاتی وجود دارد که می شود آن را با صبر و تحمل حل کرد. ما باید به جوانان‌مان آموزش بدهیم که اگر در زندگی‌شان دچار مشل شدند، خیلی زود به طلاق فکر نکنند و به دنبال رفتن به سمت مشاوره پیش بروند. گاهی ارائه یک راهکار کوچک می تواند راهکاری در جهت جلوگیری از طلاق باشد. به هر بهانه ای نباید موضوع طلاق را پیش کشید». این نماینده مجلس درباره بالارفتن طلاق توافقی در جامعه هشدار داد و گفت:
« بسیاری از زوج های جوان ما حتی تمایل ندارند که برای حل مشکلات‌شان اندکی تلاش کنند و ای کاش بتوانیم زمینه را طوری مساعد کنیم که جوان ها برای حل مشکلات‌شان سختی ها را به جان بخرند». وحدتی‌هلان درباره تبعات زیاد شدن طلاق در جامعه گفت: « بالا رفتن طلاق باعث بالا رفتن درصد آسیب های اجتماعی می‌شود و برای کنترل آن نیز باید هزینه و بودجه ای را صرف کرد. چه بهتر که بتوانیم درصد طلاق ها در جامعه را کم تر کنیم». او درباره رابطه میان زیاد شدن طلاق و بالا رفتن میزان آسیب های اجتماعی نیز گفت:« ما در کمیسیون اجتماعی منتظر هستیم که اگر راهکارهای جامعه شناسان به بن بست های قانونی می رسد، در مجلس موضوع را بررسی کنیم و برای آن حل کنیم».
رضایت عاطفی و جنسی را جدی بگیریم
درست است که ناهنجاری های اجتماعی و مسائل مالی و اقتصادی و فرهنگی زمینه ساز طلاق در جامعه است اما آموزش مهارت های زندگی مشترک تا حدود زیادی می تواند از این پدیده جلوگیری کند. دکتر علی ناظری آستانه، روانشناس و سکسولوژیست، یکی از عوامل عدم درک زن و شوهر را نارضایتی جنسی می داند و در گفت و گو با «قانون» می گوید:« نارضایتی جنسی که طرفین بعد از ازدواج از همدیگر دارند، باعث می شود خیلی زود به بن بست برسند. این یکی از عواملی است که می تواند به طلاق منجر شود». او مشکلات فرهنگی را که در جامعه سنتی ما برای بیان این مشکلات وجود دارد، عاملی برای پنهان کردن آن می‌داند و می گوید:
«دیده شده که زن و شوهرها دلایل دیگری را برای طلاق مطرح می کنند در حالی که دلیل اصلی سردی جنسی میان زن و شوهرهاست». این دکترای روانشناسی با اشاره به اینکه به هر حال تناسب ظاهر میان زن و شوهر یکی از مولفه های مهم در انتخاب میان آن‌هاست، ادامه می دهد:
« رضایت در رابطه میان زن و شوهر از مسائل ظاهری و فیزیکی و تناسب اندام شروع می شود و به مسائل دیگر می رسد. این در حالی است که زن و شوهر بتوانند در فضایی امن به امنیت جسمی و جنسی از سوی همدیگر برسند. مساله جذابیت جنسی هم موضوع دیگری است. یعنی اینکه فرد باید برای همسر خودش جذاب و تحریک کننده باشد تا بتواند رابطه خوبی را شکل دهد». او درباره مشکلات و تبعات نادیده گرفتن این مسائل در سردی و طلاق می‌گوید:«گاهی وقت ها که به این مسائل توجهی نمی شود باعث نارضایتی‌هایی می شود و ادامه پیدا می کند که به طلاق منجر می شود. اینکه زن و شوهر به ظاهر همدیگر توجه نکنند اما ظاهر دیگری برای‌شان آزار دهنده باشد، حل شدنی نیست؛
چون این در دراز مدت باعث فاصله شدیدی میان زن و شوهر می شود و این فاصله سردی جنسی ایجاد می کند». ناظری آستانه با بیان اینکه زن و شوهر باید حال و هوای طرف مقابل را درک کنند و همدیگر را راضی نگه دارند، ادامه داد:« این مساله تا حدودی قبل و بعد از ازدواج باید به صورت فعالانه مورد توجه قرارگیرد. اگر نیازی وجود دارد، بپرسند و مطالعه کنند. راحت و روشن همفکری کنند و همدیگر را راضی کنند تا نقاط ضعفی که در خودشان دارند، از این طریق از بین برود». این روانپزشک با اشاره به اینکه سرد شدن رابطه زناشویی در درجه اول رنجش زن ها را بیشتر فراهم می کند، افزود:«اگر این مهارت ها به موقع کسب نشود و این نارضایتی های جنسی طولانی شود جبران کردن آن به سختی اتفاق می افتد؛
آن هم برای خانم ها بسیار سخت تر است، چون از بین رفتن تمایلات جنسی یک مرد برای یک خانم بسیار سخت تر است تا برای یک آقا و خانم ها به دلیل ظرافت‌شان بیشتر دچار مشکلات روحی می‌شوند. این مسائل برای خانم ها بار عاطفی بیشتری دارد چون روحیه حساس تری دارند». این روانشناس در کنار رضایت جنسی، رضایت عاطفی زن و شوهر را نیز مهم می‌داند و می گوید:«از طرفی اگر رابطه ای دچار عدم تناسب هایی باشد اما سایر مسائل دیگر مانند تناسبات خانوادگی و فرهنگی و شغلی و رفاه مالی و رابطه عاطفی که همراه با درک و حمایت است، بعید است که نارضایتی جنسی باعث فروپاشی کامل آن شود».
