هفته نامه همشهری شش و هفت: خوشحال باشیم یا نباشیم. در سال های اخیر پرفروش ترین کتاب ها به اسم یک چهره سرشناس هنر و سینما گره خورده. از «تاریخ عشق» نیکول کراوس که ترانه علیدوستی، ستاره سینما ترجمه اش کرده تا «مجموعه داستان سه قصه» به قلم ایرج طهماسب و البته «هنر شفاف اندیشیدن» با ترجمه عادل فردوسی پور، گزارشگر فوتبال و مجری برنامه پرطرفدار 90.
فردوسی پور اوایل دهه 90 با ترجمه کتاب «فوتبال علیه دشمن» علاقه اش به این حوزه را نشان داد. او که لیسانس و فوق لیسانسش را از دانشگاه شریف گرفته، در حال حاضر دانشجوی رشته مدیریت رسانه در مقطع دکتراست. فردوسی پور با وجود مشغله زیاد (گزارش مسابقات فوتبال، اجرای هفتگی برنامه 90، تدریس در دانشگاه شریف و تحصیل در مقطع دکترا)، سومین ترجمه اش را هم زیر چاپ برد: «هنر خوب زندگی کردن».
با او به بهانه سومین کتابش که در سی و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران رونمایی می شود، گفتگو کردیم. این کتاب هم آن طور که خود عادل می گوید، مثل هنر شفاف اندیشیدن، کتابی برای خودشناسی است یا به تعبیر خودش یک جعبه ابزار ذهنی.
بالاخره کتاب «هنر خوب زندگی کردن» به نمایشگاه رسید. نگران بودی که ممکن است نرسد.
- دقیقه 90 رساندیم. فکر کنم پنجشنبه به نمایشگاه برسد. اگر اتفاق عجیبی نیفتد.
کدام انتشارات؟
- نشر چشمه. مثل دو کتاب قبلی.
چاپ اول چقدر تیراژ دارد؟
- فکر کنم برای نمایشگاه قرار شده 4 نوبت چاپ کنند ولی دقیقا نمی دانم چقدر تیراژ دارد.
اسمش شبیه به همان کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» است که قبلا ترجمه کرده ای. موضوعش هم شبیه به همان است؟
- بالاخره هنر شفاف اندیشیدن را خواندی یا نخواندی؟
راستش اول فکر می کردم از این کتاب های روانشناسی و موفقیت است که من اصلا دوست ندارم. ولی بعد که خواندم نظرم عوض شد. کتاب خیلی خوبی بود.
- بله، نویسنده در آن کتاب، مثلا 99 خطایی را که آدم در زندگی روزمره ممکن است با آنها سروکار داشته باشد، معرفی می کند و می گوید حالا چه کار باید بکنید. یا حداقل کمک می کند این خطاها را بشناسیم. در کتاب «هنر خوب زندگی کردن» اگر خیلی ساده بخواهم توضیح بدهم، آقای دوبلی یک جعبه ابزار می گذارد کنار شما؛ جعبه ابزار ذهنی 52 روش به شما می دهد که مشکلات و معضلاتی را که بر سر راه تان قرار می گیرد، کنار بزنید و زندگی بهتری داشته باشید.
این کتاب هم مال دوبلی است؟
- بله، نویسنده این هم آقای دوبلی است.
ظاهرا از کتاب های دوبلی خیلی خوشت آمده.
- خیلی زیاد!
این دومین کتاب غیرورزشی است که ترجمه می کنی. عجیب است که چرا بعد از کتاب «فوتبال علیه دشمن» دیگر سراغ کتاب ورزشی نرفتی.
- راستش من خیلی دنبال کتاب فوتبالی هستم ولی هیچ کتابی پیدا نمی کنم که برایم جذابیت داشته باشد.
خیلی از کتاب های پرفروش در حوزه ورزش. معمولا زندگی نامه ستاره هاست. چرا زندگی نامه ترجمه نمی کنی؟
- به نظرم زندگی نامه کار سطح بالایی نیست. زندگی نامه هایی که دستم رسیده هیچ کدامش برایم جذاب نبوده ولی واقعا دوست دارم کتاب فوتبالی ترجمه کنم.
ترجمه کتاب چه حسی بهت می دهد، اگر قرار به مقایسه با دیگر کارهایی که می کنی باشد، مثل گزارشگری با اجزای برنامه؟
- خب این کار را خیلی دوست دارم. در واقع خیلی کار سخت، حوصله سربر و زمان بری است ولی برای من خیلی جذاب است.
برای ترجمه کتاب جدیدت چقدر وقت گذاشتی؟
- نزدیک به 2 ماه. دقیقا 2 ماه و خرده ای.
چند نفر از دوستانی که در برنامه های تلویزیونی هم با شما همکاری می کنند.، ظاهرا کمکت کرده اند.
- بله، بله. بهزاد توکلی و علی شهروز.
فکر می کنی چقدر فروش خواهد داشت؟
- کتاب خوبی است. به نظرم مردم استقبال می کنند.
یعنی در حد «هنر شفاف اندیشیدن»؟
- کتابش در همان مایه هاست. البته من هنوز که هنوز است می گویم کتاب فوتبال علیه دشمن خیلی مظلوم واقع شد. دلم برایش می سوزد.
چرا مظلوم؟ چون زیاد فروش نداشت؟
- چون انتشار همزمان شد با دو سال تعطیلی نشر چشمه.
سال 88 بود، درست است؟
- نه سال 90 بود یا شاید سال 91.
ولی تا جایی که یادم هست سال 88 مشغول ترجمه اش بودی.
- آره. دقیقا توی اوج فروش کتاب و مطبوعات، یک دفعه نشر چشمه بسته شد و توقف ایجاد شد. کماکان من می گویم فوتبال علیه دشمن با وجود این که زیا د نفروخت از دو کتاب بعدی که ترجمه کردم بهتر بود.
ولی ترجمه اش زیاد روان نبود. هنر شفاف اندیشیدن خیلی ترجمه بهتری داشت.
- آره قبول دارم. فوتبال علیه دشمن را یک بار دیگر یک ویرایش درست و حسابی می کنم، حیف است! به نظرم آن کتاب باید بیشتر خوانده شود.
یکسری حذفیات هم داشت. احیانا در ویرایش جدید نمی خواهی آنها را اضافه کنی؟
- نه، دو سه صفحه حذفیات داشت که اصلا نمی شد چاپ کرد.
عادل! این سومین کتابی است که ترجمه می کنی. برای مردم جالب است که خود تو با این همه مشغله ای که داری، اصلا فرصت می کنی کتاب بخوانی یا نه.
- راستش در این کتاب مقطع زمانی، زیاد نه ولی به هر حال سعی می کنم بخوانم.
کتاب آنلاین هم می خوانی؟
- نه، کتاب حتما باید دستم باشد، مثل روزنامه. من قبلا هم گفته ام کاغذ برایم جذاب است و هیچ چیزی جایش را نمی گیرد.
قطعا امسال نمایشگاه کتاب خواهی رفت. فکر می کنی فرصت پیدا می کنی بچرخی و 4 تا کتاب هم بخری یا فقط برای رونمایی و امضای کتاب خودت خواهی رفت؟
- نمایشگاه که حتما می روم ولی فکر نمی کنم بتوانم کتاب بخرم. آنجا خیلی شلوغ است، مجبورم فقط برای کتاب خودم بروم.
بازار کتاب زیاد تعریفی ندارد. تیراژها اغلب زیر چهار پنج هزار نسخه است اما فکر می کنم دو کتاب قبلی تو خوب فروش رفت.
- هنر شفاف اندیشیدن که به چاپ 61 یا 62 رسید. فوتبال علیه دشمن هم فکر کنم به چاپ یازدهم رسید.
و چقدر تیراژ داشتند؟
- فکر کنم میانگین بین دو هزار و پانصد نسخه.
در بازار فعلی عالی بوده.
- بله، عالی بود.