اگر تمام شاعران عالم را 100 نفر در نظر بگیریم، بی اقرار باید بگوییم 90 نفر از آنان آثاری در خصوص سمرقند و ارزش های موجود در آن را ایجاد کرده اند و به نام خود در تاریخ به ثبت رسانده اند. افراد زیادی در جهان با زبان های گوناگون و مذاهبی مختلف در مورد سمرقند صحبت کرده اند و آن را با عباراتی همچون رم مشرق زمین، گوهر گران بهای جهان اسلام و یا حتی خورشید تابان کره زمین معرفی کرده اند. شهر سمرقند واقع در کشور ازبکستان است و از قدمتی 2500 ساله برخوردار می باشد. یونانیان باستان آن را ماراکندای می خوانند و اعتقاد شدیدی دارند که این شهر بر آثار تخریب شده و فرو ریخته شهر یونانی یعنی ماراکندای بنا شده است! اگر با همگردی در ادامه این مطلب همراه شوید و اقامت در سمرقند را برگزینید، قطعا اطلاعات مغتنمی در مورد شهر سمرقند و غذاهای محلی سمرقند پیدا خواهید کرد اما پیش از پرداختن کامل به این شهر تاریخی باید این را نیز اضافه کرد که سمرقند در سال 2001 میلادی به دست سازمان جهانی یونسکو در فهرست میراث جهانی این سازمان ثبت شد و سبب گشت تا علاقه مندان و گردشگران زیادی خصوصا از کشور ما هر ساله این شهر با به عنوان مقصد سفری و توریستی خود انتخاب نمایند تا بتوانند از دیدنی های سمرقند لذت ببرند.
مختصری با سمرقند (Samarqand)
ایجاد کننده رنسانس اسلام با تاریخچه ای فراتر از 2500 سال و کلی بناها و سازه های چشم نواز افسانه ای در دنیای حال حاضر ما، تحت عنوان سمرقند شناخته می شود. سمرقند یکی از شهرهای بزرگ و پهناور کشور ازبکستان است که در طول تاریخ به جز سمرقند هیچ نام دیگر ی بر روی آن قرار داده نشده است مگر از سوی یونانیان باستان! سمرقند ازبکستان روزی تحت اختیار حاکمان ایرانی بود و آنطور که در تاریخ ایران آورده شده است، در زمان حکومت هخامنشیان از جمله شهرهای حائز اهمیت آنان به شمار می آمده است. سمرقند از همان ابتدا به جهت موقعیت اقلیمی مناسب خود که در دشت حاصلخیز زرافشان واقع شده بود به عنوان یک مکان بی نظیر برای امر کشاورزی ساخته شد و بعدها با ورق خوردن صفحات کتاب تاریخ بشری رفته رفته ترقی کرد و توانست در دوران های مهم تاریخی از شهرهای مهم جهانی به حساب آید. شهر سمرقند فارغ از همه پتانسیل های مهم و شایسته خود، بیشتر به دلیل اینکه بر سر راه ابریشم قرار داشت و متصل کننده امپراطوری چین بزرگ به کل اروپا بود در تاریخ برجسته و با اهمیت مطرح شده است! سمرقند به دلیل پیشینه مشترکی که با کشور ما ایران داشته است، پر است از پارسی زبان تاجیکی. این شهر در ارتفاع 702 متری از سطح دریا واقع شده است و یکی از قطب های صنعت توریسم جهانی در بخش آسیای میانه قلمداد می شود. اگر روزی به سمرقند سفر کردید حتما سری به زادگاه نه چندان بزرگ تیمور، پادشاه نصف جهان بزنید که در حاشیه کوه های زرافشان قرار گرفته است. تیمور در برهه ای از تاریخ حکومتی خود سمرقند را پایتخت نوین خود خواند و با سرمایه های هنگفتی که در اختیار داشت، هنرمندان متعددی را از نقاط مختلف جهان وادار به ساخت یک شهر تاریخی و بی بدیل از جهت زیبایی های سازه ای در آن کرد که انصافا باید بگوییم با توجه به اینکه هنوز هم برخی از سازه های قدیمی این شهر بارها و بارها مرمت و بازسازی شده اند، اما هنوزم که هنوز است به سختی می توان در کل دنیا نمونه هایی شایسته را برای رقابت با آن ها انتخاب نمود. از قلم نیافتد که ظاهر امروزی شهر سمرقند مدیون اتحادی است میان ازبکستان و جماهیر شوروی سابق که در طی انعقاد این تفاهم نامه صلح برانگیز خیابان های اروپایی، پارک های بزرگ و ساختمان های جدید در جای جای آن ساخته شد که از دیدنی های سمرقند به حساب می آید.
رفتن به سوی شهر سمرقند ازبکستان
برای گرفتن ویزای ازبکستان همچون اخذ سایر ویزای ممالک دیگر باید پاسپورت، دو قطعه عکس پشت سفید 4×3 و همچنین برگه رزرو هتل اقامتی خود را به سفارت این کشور که در خیابان فرمانیه تهران واقع شده است، ارائه دهید. توصیه می کنیم قبل از آماده کردن سایر مدارک خود حتما به فکر رزرو آنلاین هتل در کشور ازبکستان و یا شهر باستانی سمرقند باشید تا مسیر اخذ ویزای این کشور برایتان هموارتر شود و بتوانید به راحتی از دیدنی های سمرقند و غذاهای محلی سمرقند بهره ببرید. شایان به ذکر است برای گرفتن ویزای ازبکستان نیاز به حضور فیزیکی شما در سفارتخانه نیست و همچنین برای رفتن به سوی سمرقند نیز می توانید از خطوط پروازهای ترکیب شده جمهوری آذربایجان، بلاروس، امارات با هواپیماهای ازبکستانی سفر کنید که در نهایت در فرودگاه سمرقند نشست می کنند. البته راه دیگری نیز هست که با هواپیماهای ایران ایر به سوی تاشکند ازبکستان بروید و از آن جا به طرف سمرقند حرکت کنید.
انتخاب مناسب ترین زمان برای سفر به سمرقند
توصیه اکید داریم پیش از اقدام سفر به شهر سمرقند برای لذت بردن از اقامت در سمرقند نگاهی به تاریخ و همچنین به آگاهی از شرایط آب و هوایی این نقطه توریستی جذاب دست پیدا کنید. سمرقند از نظر شرایط جوی همیشه دارای زمستان های سرد و تابستان های گرم و خشک بوده است که قطعا برای گردشگران سردی و گرمی بیش از اندازه دما نمی تواند خیلی جالب باشد! برای همین بهتر است در فصل پاییز و یا بهار به سوی سمرقند بروید تا در کنار طبیعت زیبای این شهر بتوانید در یک وضعیت آب و هوایی مطلوب به بازدید از دیدنی های سمرقند بپردازید
بهترین خوردنی های سمرقند
ازبکستان از جمله کشورهای خوشمزه جهان خصوصا برای ما مسلمانان می باشد که با خیال راحت از حلال بودن مواد غذایی می توانیم در طول سفر خود از غذاهای متنوعی استفاده کنیم و این سبب شده که در زمان اقامت در سمرقند بتوان از غذاهای محلی سمرقند لذت برد. به جز غذا، شیرینی های ازبکی نیز از شهرت جهانی برخوردار هستند و به آن ها باید نان های شیرین و میوه های شیرین این کشور همچون خربزه را نیز اضافه کنیم. یکی از شهرهای متنوع در زمینه غذا و شیرینی های خوش طعم، سمرقند می باشد که از دیرباز به دلیل وجود آن بر سر راه ابریشم و مهمانخانه ها و رستوران های فراوانی که برای استراحت و خوردن غذای کاروان های تجاری و بازرگانی بود، می باشد! گوسفندهای پرورش داده شده در اقلیم سمرقند از بافت گوشتی نرم و لذیذ بهره می برند که قطعا استفاده از گوشت آنان در غذاهای مختلف این منطقه می تواند برای شما به عنوان یک گردشگر خارجی بسیار خوشمزه قلمداد شود. از جمله غذاهای محلی سمرقند، پلوی بخارای آن است که از ترکیب گوشت، برنج، هویج، کشمش، ادویه های مخصوص محلی پخته می شود و در کنار ترشی آماده سرو کردن می شود! رستوران های مختلفی در شهر سمرقند این نوع از غذا را به بهترین شکل ممکن به شما مسافران عزیز ارائه می دهند اما شاید بهتر باشد برای اینکه مزه این غذا تا مدت ها زیر زبانت باشد برای خوردن آن به سمت رستوران بدونالی پلو که در خیابان مختوم قلی قرار دارد، بروید و حسابی شکم خودتان را سیر کنید. به جز پلو بخارای سمرقند، سامسا نیز از دیگر غذاهای محلی سمرقند است که از خمیر و گوشت تفت داده شده در پیاز آبدار همراه با مقداری ادویه مخصوص و البته چند نوع سبزی معطر تازه پخته می شود. برای خوردن سامسا هم می توانید از رستوران ها و غذاخانه های مختلفی در سمرقند استفاده کنید اما پیشنهاد ما به شما رستورانی است تحت نام چایخانه در خیابان وحید عبدالله. در ضمن این را هم به ذهن خود بسپارید که اگر برای سرو غذا با همسفرهایتان به رستوران وحدی عبدالله سری زدید. حتما از سمبوسه های تنوری که از غذاهای محلی سمرقند است در رستوران خوشنام در شهر سمرقند ازبکستان هم میل کنید.
حمل و نقل در سمرقند
در شهر باستانی سمرقند گزینه های زیادی به عنوان ناوگان حمل و نقل عمومی در اختیار شما نیست و به همین خاطر در زمان اقامت در سمرقند باید حواستان جمع باشد. اما از طرفی چون غالبا جاذبه های تاریخی و گردشگری شهر در فاصله مکانی نزدیکی از هم قرار گرفته اند، خیلی نیازی به سوار و پیاده شدن از این تاکسی به اون تاکسی ندارید و راحت می توانید با اتکا به قدرت پیاده روی خودتان از این امکان دیدنی بازدید کنید. همانطور که مطلع هستید زبان اغلب مردم سمرقند فارسی است و از این رو شما برای انتقال حرف خود به راننده اصلا دچار مشکل نیستید و در کنار عدم وجود این مشکل، قیمت ارزان تاکسی در مسیرهای مختلف شهر نیز بسیار ایده آل به نظر می رسد. توجه داشته باشید برخی از جاذبه های گردشگری سمرقند در محیط خارج از شهر قرار گرفته اند که شاید بهتر باشد برای بازدید نزدیک این جاذبه های جذاب و دوست داشتنی از تورهای گردشگری محلی استفاده کنید که بسیار مقرون به صرفه هستند و می تواند شما را در زمان اقامت در سمرقند یاری می کند.
محرم در شهر سمرقند
انجام مراسم مربوط به ماه پر برکت محرم تقریبا در نقاط مختلفی از کشورهای جهان اسلام صورت می پذیرد و در چند ساله اخیر با هرچه باشکوه برگزار شدن این مراسم ما شاهد روی آوردن بسیاری از غیر مسلمانان جهان نیز بوده ایم و در این مراسم می توان از غذاهای محلی سمرقند نیز لذت برد. اجرای مراسم مربوط به ماه محرم و تاسوعا و عاشورای حسینی در شهرهای بخارا و سمرقند ازبکستان با حال و هوای ویژه تری انجام می شود چرا که قدمت برپایی این مراسمات عزاداری در این 2 شهر از قرن سوم هجری بوده و از زمان صدر اسلام نیز بخارا و سمرقند همیشه به عنوان یک مرکز پرورش دهنده اصحاب اسلام قلمداد می شده اند. جالب است بدانید بسیاری از مردم ساکن حال حاضر در شهرهای بخارا و سمرقند از نوادگان علویان هستند و در تمام طول تاریخ با همه نامهربانی هایی که در خصوص تاسوعا و عاشورای حسینی شکل گرفته است اما آنان هیچگاه تسلیم نشده و همیشه برای ادای احترام به سید و سالار شهیدان، آداب و رسوم خود را اجار می کرده اند. اوج خفقان پیرامون برگزاری مراسم عزاداری امام حسین و 72 تن از یاران باوفای ایشان بر می گردد به سال هایی که ازبکستان متحد جماهیر شوروی در ظاهر و تحت سلطه آن ها در باطن بود! در این بازه زمانی اجرای مراسم های اینچنینی که با اجتماع بزرگی از سوی مردم همراه می شده است، ممنوع قلمداد می شد اما با این حال ادای دین مردم سمرقند به انجان این مراسم ها آن هم در شرایط سخت حکومتی واقعا تحسین برانگیز تلقی می شده است و خود این امر اقامت در سمرقند و لذت بردن از دیدنی های سمرقند و غذاهای محلی سمرقند را زیباتر می سازد. در سمرقند به هنگام فرا رسیدن ماه محرم، شیعه و اهل سنت در کنار هم با لباس های یک دست مشکی قرار می گیرند تا با انجام مراسم سینه زنی و زنجیر زنی و همچنین پخش نذری تحت عنوان خرج امام که عمدتا شوربا و یا آش پلو می باشد، به این واقعه عظیم اسلامی احترام خود را نشان می دهند. در این شهر همچون سایر شهرهای مسلمانان و شیعه نشینان هیئت هایی برپا می شود که با مداحی و نوحه خوانی در خصوص جور و ستمی که در صحرای دشت نینوا بر خاندان پیامبر اکرم (ص) رفته است، داغ ظلمی که بر آنان شده است را یادآور می شوند و حال و هوای عجیبی را ماه محرم و دهه منتهی به تاسوعا و عاشورای حسینی ایجاد می کنند.
بهترین هتل های شهر سمرقند
سمرقند گرچه دارای ساختمان های امروزی و مدرن است اما به هرحال از بافت سنتی و قدیمی برخوردار است و قطعا نمی توان در آن به دنبال هتلی مجلل و شیک همچون هتل های موجود در شهر بخارا بود! با این حال می توان در آن هتل هایی را برای اقامت چند روزه خود انتخاب کرد که لااقل به شرایط استاندارد در صنعت هتل داری نزدیک می باشند. البته ناگفته نماند اقامت طولانی مدت در سمرقند جز تلف کردن وقت برای شما هیچ چیز دیگری ندارد و توصیه می کنیم کمترین زمان ممکنه را در محل اقامتی خود بگذرانید و بیشتر به فکر تفریح و بازدید از دیدنی های سمرقند باشید.
هتل گراند
هتل گراند سمرقند که یکی از دیدنی های سمرقند به حساب می آید، یک مجموعه اقامتی 4 ستاره است که با اختلاف زیادی بهترین هتل شهر محسوب می شود و می توان در آن اقامت رویایی را تجربه کرد و از غذاهای محلی سمرقند لذت برد. ظاهر بیرونی هتل گراند اصلا قابل توجه نیست اما ظاهر و باطن این هتل 180 درجه با همدیگر متفاوت است. دیزاین و طراحی دکوراسیون داخلی آن سنتی و تمام اتاق های آن نیز دارای سیستم تهویه مطبوع هوا می باشد. این هتل از یک رستوران بین المللی که قابلیت طبخ انواع غذای محلی و غیر محلی را دارا می باشد، برخوردار است و اگر شما تمایل داشته باشید می توانید در رستوران کلاسیک آن با نوای بسیار زیبایی از پیانوی قدمتی هتل، غذاهای محلی سمرقند را میل نمایید. همچنین موقعیت مکانی هتل که در مرکز شهر سمرقند قرار گرفته و در فاصله دو کیلومتری از آرامگاه تیمور و فاصله زمانی ناچیزی از ایستگاه های قطار، مترو و فرودگاه قرار گرفته است. قیمت هر شب اقامت در این هتل چیزی در حدود 100 دلار می باشد که این اقامت در سمرقند را آسان می سازد.
هتل ملکه
هتل دیگری که می توان در زمان اقامت در سمرقند از آن بهره گرفت، هتل 3 ستاره ملکه سمرقند است که درست در بین نواحی جدید و قدیمی شهر ساخته شده است. قیمت یک شب اقامت در این هتل تقریبا 60 دلار می شوید و شما به خوبی می توانید با سفارش غذای مورد علاقه خود از رستوران مجموعه و تناول کردن آن بر روی تراس هایی که برای هر سوییت طراحی شده است، با چشم اندازی غیر قابل توصیف از نمای تغییر کرده شهر، شب های فوق العاده ای را برای خودتان رقم بزنید. توجه داشته باشید طراحی این هتل شرقی بوده و در طی انجام مراحل مختلف تکمیلی آن، طراحان تمام سعی و تلاش خود را به کار گرفته اند تا همه چیز مطابق نظر و سلیقه گردشگران باشد. این هتل برای اقامت در سمرقند ایده آل می باشد.
هتل کاروان
یکی از در دسترس ترین هتل های سمرقند، همین هتل کاروان است که با میدان ریگستان تنها 10 دقیقه فاصله دارد و در آن می توان از غذاهای محلی سمرقند بهره برد. این هتل از طراحی کاملا سنتی برخوردار بوده و با قرار گرفتن در بخش پایین دستی شهر که از پتانسیل تاریخی بیشتری هم برخوردار می باشد، یکی از بهترین گزینه های موجود برای اقامت گردشگران علاقه مند به جذابیت های تاریخی این شهر است. تمام اتاق های هتل کاروان با دکوراسیون شرقی مهیا شده اند و در تک تک اتاق ها هم تلویزیون هایی قرار داده شده است. رستوران هتل کاروان بدون سقف می باشد و برای یک شب اقامت در آن حدودا باید مبلغ 40 دلاری را متحمل شوید تا بتوانید از دیدنی های سمرقند و غذاهای محلی سمرقند لذت ببرید.
مسافرخانه بی بی
یک اقامتگاه کاملا خودمانی و دوست داشتنی است که کارکنان و خدمه آن به خوبی با شما رفتار می کنند و غذاهای محلی سمرقند را به بهترین نحو ارائه می کند. مسافرخانه بی بی از نظر تمیزی واقعا با یک هتل 5 ستاره قابل رقابت است و از غذای سنتی و محلی بسیار خوشمزه ای نیز بهره مند است. ضمن اینکه دارای اینترنت رایگان برای مسافران است و کلی جذابیت دیگر که شاید نشود در مورد همه آن ها در این قسمت صحبت کرد! قیمت نسبتا مقرون به صرفه 25 دلاری برای هر شب اقامت در آن در کنار دیزاین سنتی محیط داخلی آن می تواند از جمله عوامل مهم گزینش این مسافرخانه برای اقامت در سمرقند باشد.
جاذبه های گردشگری شهر سمرقند
بی تردید رم مشرق زمین، سمرقند یکی از پایگاه های قدیمی نماد تاریخ و فرهنگ شرق است که از در طول تاریخ با حراست از معماری های نوین و همچنین آثاری برجای مانده از گذشته های بسیار دور در دل خود، یکی از گنجینه های با ارزش این کره خاکی به حساب می آید. با اینکه در اثر مرمت ها و بازسازی های پی در پی خیلی از فاکتورهای باستانی که مربوط می شده اند به قرون وسطی در این شهر نابود شده است اما هنوز می توان با نیم نگاهی عمیق به گنبدها، برج ها و قوس های ساختمان های موجود آن به خوبی از ارزش های نهفته در این منطقه آگاه شویم و اعتراف کنیم که سمرقند یک چهارراه تاریخی-فرهنگی در صنعت توریسم جهانی می باشد و دیدنی های سمرقند بی نظیر هستند.
بناهایی متعلق به تیمور لنگ
تیمور لنگ که در تاریخ از حملات و قدرت بالای حکومت وی نوشته های زیادی موجود است، برای حکومت قدرتمند خود سمرقند را پایتخت قرار داد و به زور زر و قدرتش، طراحان مختلفی را از گوشه گوشه جهان گردآوری کرد تا از آن یک شهر زیبا و جاودانه تا ابد بسازند که البته همین طور هم شد و شهری ساخت که تا سال های سال حتی پس از مرگ وی نیز از جمله شهرهای برجسته مشرق زمین نامیده شد! بناهای زیادی در شهر سمرقند به چشم می آیند که بسیاری از آن ساخته شده در عصر حکومت تیموری هستند و از روزهای خوب پادشاه نصف جهان، تیمور برجای مانده اند. این بنای دیدنی از دیدنی های سمرقند محسوب می گردند.
آرامگاه تیمور لنگ
آرامگاه تیمور لنگ که از دیدنی های سمرقند در زمان اقامت در سمرقند می باشد که به آن گور امیر نیز گفته می شود در قسمت جنوب غربی شهر سمرقند واقع شده است و علاوه بر آرامگاه خاندان درجه یک تیمور، دارای یک خانقاه با تعدادی اتاق و یک سالن بزرگ و همچنین یک مدرسه به نام محمد سلطان نیز می باشد. مدرسه سلطان دارای یک حیاط نسبتا کوچک است که در قدیم از آن برای آموزش مباحث مختلف علمی به دانش آموزان سمرقند استفاده می شده است. جالب است بدانید مدرسه و خانقاه به دستور و اصرار زیاد محمد سلطان، برادر زاده تیمور در این مکان ساخته شد که متاسفانه خود وی نتوانست خیلی از این دو مکان استفاده کند و در سال 1403 به مرگ مشکوکی دار فانی را وداع گفت! با مرگ وی تیمور نتوانست دوری آن را تاب بیاورد و دستور داد تا او را در اتاقی گوشه مدرسه به خاک بسپارند و هر چه سریع تر کار ساخت مقبره را نیز به اتمام برسانند. در کنار دیدن از این آرامگاه می توانید از غذاهای محلی سمرقند که در دکه های خیابانی ارائه می شوند، لذت برد.
یکی از جاذبه های مذهبی پر مخاطب در شهر، مسجد بی بی خانم با گنبد آبی رنگ آن است که به دستور محمد سلطان ساخته شد و در نهایت به نام سوگولی دربار وی نامگذاری شد. سمرقند پر است از مساجد بزرگ و باشکوه که هر کدام از اهمیت های خاصی برخوردار هستند اما مسجد بی بی خانم به خاطر طراحی خاص و جسورانه و همچنین فاکتورهای زیبایی شناسی که در دل خود جای داده است، از شاخص ترین آن ها می باشد. سلطان برای ساخت این مسجد از هزاران کارگر و معمار و طراح استفاده کرد تا در کمتریم زمان ممکنه که در حدود 5 سال می باشد. این مسجد ساخته و پرداخته شود! لازم به ذکر است مسجد بی بی خانم پس از خاتمه یافتن فرآیند ساخت و ساز و افتتاح آن خیلی زود در بخش هایی از سازه خود دچار ریزش شد و در تمامی این سال ها نیز به کررات مرمت و بازسازی شده است و اکنون تبدیل شده است به یکی از زیباترین مساجد جهان اسلام.
شاه زنده
کمی آن طرف تر از مسجد بی بی خانم، بنایی عظیم با معماری غیر قابل توصیف قرار دارد که به گفته افراد محلی محل دفن دانشمندان برجسته و قدرتمندان بی بدیل سمرقند در طول تاریخ بوده است. این بنا از دیدنی های سمرقند در زمان اقامت در سمرقند می باشد. در این بنای بزرگ و باشکوه در مجموع 11 آرامگاه به چشم می خورند که با توجه به سبک و سباق طراحی آنان باید گفت مربوط می شوند به عصر قرون وسطا! یکی از همین آرامگاه ها که نسبت به بقیه شناخته شده تر هست و از برجستگی های بیشتری هم برخوردار می باشد، آرامگاه شاه زنده است که متعلق است به قتم ابن عباس از شهدای راه اسلام. ابن عباس در همان سال های نخشت ظهور اسلام برای تبلیغ این دین مبین به سمرقند آمد و در جنگی نابرابر به درجه رفیع شهادت رسید و بعد با به دلیل افزایش علاقه مردم به شخصیت وی، آرامگاه او شاه زنده نام گرفت و برایش مقبره شایستگی ساخته شد. لازم به ذکر است در خصوص نحوه شهادت وی داستان ها و روایت های گوناگونی وجود دارد.
آرامگاه روح آباد
روح آباد بنایی است که توسط تیمور در سال 1380 قمری در بالای مدفن یکی از عارف های سرشناس جهان اسلام یعنی شیخ برهان الدین ساغرچی ساخته شده است. طبق مدارک تاریخی شیخ ساغرچی در کشور چین فوت کرده است و صرفا به دلیل علاقه زیاد وی به شهر سمرقند و آوردن نام مکان مورد نظرش برای خاک شدن خود، او را به سمرقند منتقل کرده و در کنار قبر نورالدین بصیر دفن کرده اند. آرامگاه روح آباد یکی از دیدنی های سمرقند به حساب می آید و با کمی مطالعه می توان در خصوص فرد مشهوری که در داخل این آرامگاه آرامیده است متوجه شد که در طول تاریخ تمامی پادشاهان برای وی احترام زیادی قائل بوده اند که این امر لذت بردن از اقامت در سمرقند را دو چندان می سازد.
بازار سنتی سمرقند
در همان حوالی مسجد بی بی خانم، بازار قدیمی و سنتی وجود دارد که از حیث تاریخی حتی از خود مسجد هم قدیمی تر به حساب می آید. بازار سنتی شهر سمرقند از جمله دیدنی های سمرقند است که از دیرباز مورد توجه توریست های داخلی و خارجی کشور ازبکستان قرار گرفته است و می توان در آن اقلامی همچون میوه های تازه و خشک شده، آجیل، لباس های خانگی، دانه های گیاهی و کلی غلات عجیب و غریب متنوع پیدا نمود! نکته جالب در خصوص این بازار سنتی برپایی آن حتی در عصر اتحاد با جماهیر شوروی است که بر خلاف بسیاری از مکان های اجتماعی شهر سمرقند که بسته شدند، این بازار با قدرت هرچه بیشتر به کار خود ادامه داد و توانست از شکوه و جلال وصف ناشدنی خود دفاع کند. می توانید از غذاهای محلی سمرقند در این بازار لذت برد.
میدان ریگستان
از میدان ریگستان در نوشته های بسیاری به مروارید آسیای مرکزی تعبیر شده است و باید اعتراف کرد این میدان از نظر میزان زیبایی و جذابیت یکی از دیدنی های سمرقند در زمان اقامت در سمرقند به شمار می رود. میدان ریگستان که اکنون مرکز شهر سمرقند نامیده می شود درگذشته از یک رودخانه پر آب در حوالی خود برخوردار بود که این رودخانه متاسفانه به تدریج خشک شد و تنها شن های مانده در بستر رودخانه از آن باقی ماند. ریگستان خیلی از نظرها دور نماند و با تاسیس نخستین مدرسه دینی در آن و به دنبالش اضافه شدن سایر مشاغل انسانی رفته رفته این میدان تبدیل به مرکز شهر شد و در حال حاضر نیز از شهرت جهانی برخوردار گشته است. مراسم رژه سربازان و همچنین بازار یک شنبه هم همیشه در همین میدان شکل می گیرند.
منطقه افراسیاب
افراسیاب نام منطقه ای است با یه تپه کاملا مشخص که از حیث قدمتی بر می گردد به 700 سال پیش از میلاد مسیح. این منطقه باستانی در نواحی شمالی سمرقند واقع شده است و اگر بخواهید در خصوص آن اطلاعات مغتنمی را بدست آورید حتما با شبهات چندگانه ای مواجه می شوید زیرا در مورد منطقه افراسیاب حرف های ضد و نقیض بسیاری در کتب تاریخی وجود دارد! تپه افراسیاب در سال 1220 بدست نیروهای وحشی مغول به طور تمام و کمال تخریب شد و از آن جز ویرانه ای دیگر باقی نماند. در طی سال ها انجام امور اکتشافی و عملیات حفاری بر روی این منطقه، مشخص شده است که در گذشته شهری همراه با یک قلعه نظامی در این منطقه وجود داشته است که تمام اشیا و آثار استخراج شده از آن در موزه ای به نام خود افراسیاب در حال حاضر نگهداری می شود و شما می توانید از این موزه به عنوان یک جاذبه گردشگری جذاب که در شهر سمرقند قرار دارد نیز بازدید به عمل آورید.
رصد خانه بیگ
در سال 1428 دستور ساخت بنایی در سه طبقه از سوی الغ بیگ حاکم وقت سمرقند صادر شد تا به هنگام اتمام مراحل ساخت از آن به عنوان یک مرکز ستاره شناسی یا همان رصدخانه استفاده بشود. رصد خانه الغ بیگ در تپه ای به نام چوپان آتا واقع شده است و به دلیل ارتفاع 30 متری آن به خوبی می توان آن را پیدا نمود. این ساختمان با کاربری نجومی خود در گذشته از مدرن ترین و پیشرفته ترین رصدخانه های کل دنیا محسوب می شده است و ستاره شناسان بزرگی از جای جای جهان برای افزایش سطح آگاهی و رسیدن به مقاصد خود، به این رصدخانه سفر می کرده اند. شایان به ذکر است رصدخانه بیگ در قرن بیستم به دست یک باستان شناس خبره به نام ویاتکین در شهر سمرقند کشف شد.
مدرسه شیردار
شیردار نام مدرسه ایست که در سال 1619 در مکانی مقابل به مدرسه الغ بیگ تاسیس شد. ساختمان این مدرسه دارای دو طبقه، چهار ایوان و نزدیک به 500 غرفه بود که البته در تمامی این سال ها به دلیل بازسازی های پیاپی و مرمت های مختلف، شکل و شمایل کلی این ساختمان عوض شده است و به گونه ای دیگر طراحی شده است! معمار این بنا در ابتدا فردی بود به نام عبدالجبار که برای ساخت آن از مسجد شیخ لطف الله که در استان اصفهان قرار گرفته بود، استفاده کرد و در آخر نیز با حکاکی تصاویری از شیرهای در حال شکار آهو بر روی دیوارهای این مدرسه کار خود را به پایان رساند. این جاذبه در زمان اقامت در سمرقند دیدنی می باشد.