نزدیکیهای مهر شهر کرج تابلوی منطقه ویژه تجاری پیام خودنمایی میکند و بعد از ورود به آن با سولههای عظیم و کارگاههای متعددی مواجه میشوید که به گفته مسئولان این منطقه، بیشترشان فعالیت خود را شروع کردهاند. منطقه اقتصادی پیام که شامل یک فرودگاه بینالمللی نیز هست، نزدیکترین منطقه اقتصادی ویژه به پایتخت با وسعت 3600 هکتار است که در آن کالاها از سه طریق هوایی، زمینی و خطوط ریلی وارد میشوند.
«محمدرضا واعظی پور» معاون مدیرکل منطقه ویژه اقتصادی پیام میگوید که هنوز از پتانسیلهای این منطقه به خوبی استفاده نشده است:
«برنامه داریم تا مردم و فعالین را به این منطقه وارد کنیم و آنها را با پتانسیلهای این منطقه آشنا کنیم. قصدمان ساخت یک شهر فرودگاهی در منطقه پیام است و به این نکته پی بردیم که اگر بخواهیم به این آرمان با بودجه دولتی برسیم، زمان زیادی را باید منتظر بمانیم و از همین جهت سرمایهگذاران بخش خصوصی را دعوت به همکاری کردهایم.»
او اشاره میکند که بخش خصوصی 10 برابر بیشتر از سال گذشته در منطقه پیام سرمایهگذاری انجام داده اما هنوز افق روشنی برای ورود بیشتر این بخش میبیند. واعظی پور با اشاره به فاز سوم منطقه ویژه پیام که مختص صنایع ICT شده میگوید:
«اقدامات مختلفی در این زمینه صورت گرفته و با همکاریها و توافقاتی بین مجموعه ما و معاونت علمی ریاست جمهوری (دکتر ستاری) زمینهای این منطقه با تخفیف ویژه به شرکتهای دانشبنیان اعطا میشود. این تخفیف بین 25 تا 40 درصد برای اجاره زمین است و به مدت 25 ساله قراداد صورت خواهد گرفت و تا 50 سال نیز قابل تمدید است. ضمنا بین 3 تا 12 ماه تنفس اجاره نیز برای این دسته از شرکتها فراهم شده است.»
تشکیل دفتر حمایت از سرمایهگذاری ICT، ایجاد اولین شهرک صنعتی تخصصی حوزه فناوری، ایجاد آزمایشگاههای تخصصی حوزه ICT، تبدیل پیام به گمرک تخصصی کالاهای IT و پیگیری ایجاد شهر بینالمللی فناوری با مشاور گرفتن از نیروهای خارجی از جمله اقداماتیست که واعظیپور به آنها اشاره میکند:
«به دنبال استقرار استارتاپها در این منطقه هستیم و فعلا گروههایی چون شاتل و مادیران و برخی شرکتهای بزرگ دیگر در این منطقه حضور یافتهاند. از نظر ما آرزوی تمام اهالی صنف فناوری اطلاعات است که همانند بسیاری از کشورها، منطقه اقتصادی مختص به خود را داشته باشند و کلیه فرایندهای خود را در یک مکان انجام دهند.»
معاون مدیرکل منطقه ویژه اقتصادی پیام ضمن همدردی با فعالان صنف و ابراز آگاهی از مشکلات گمرکی آنها امیدوار است که منطقه پیام بتواند این مشکل را با کمک مدیریت جدید گمرک استان البرز برای این دسته از افراد به حداقل برساند.
«سعید زرندی» مدیرعامل منطقه اقتصادی پیام با حضور خود در این نشست خبری توضیحات کوتاهی پیرامون منطقه پیام را ارائه کرد و سال گذشته را سال خوبی برای پیام دانست:
«امروز حدود 34 شرکت به خانواده ICT این منطقه اضافه شده و تعدادشان روز به روز در حال افزایش است. ما این قابلیت را داریم که به قطب ICT کشور تبدیل شویم و بسیاری از دیتاسنترها نیز در اینجا فعال هستند که تمامی زیرساختها برایشان مهیا شده است. منطقه پیام به تدریج تبدیل به یک هاب صادرات و واردات حوزه فناوری اطلاعات خواهد شد.»
نکته جالب حضور سه وزیر از کابینه دولت یعنی وزرای ارتباطات و اقتصاد و راه در اعضای مجمع عمومی شرکت هست. سخنگوی دولت و رییس سازمان هواپیمایی و همچنین مدیرعامل شرکت پست از دیگر اعضای این مجمع هستند.
به گفته زرندی سیستم لجستیک و انبار مناسبی در این منطقه وجود دارد که میتواند پیام را تبدیل به یک منطقه ویژه برای تولیدکنندگان و واردکنندگان کند. وی با اشاره به انجام 34 هزار پرواز آموزشی در سال گذشته در پیام به آینده این شهر پرداخت و گفت:
«جهت گیری منطقه ویژه اقتصادی پیام، بر مبنای طرح جامع سال 97 این است که بتوانیم گام های آغازین شهر ICTرا انجام که به همین منظور مدل های مختلف طراحی و امسال گام اول اجرای این طرح برداشته می شود.»
در ایران حدود 26 منطقه ویژه تجاری داریم که پیام نزدیکترین آنها به پایتخت است و سیاست خود را مبتنی بر ساخت یک شهر ICT برقرار کرده است. منطقه ویژه برخلاف منطقه آزاد دارای معافیت مالیاتی نیست ولی قوانین گمرکی در مناطق ویژه تجاری همپای قوانین محدوده گمرکی کشور نیست و تسهیلاتی در آن صورت گرفته تا فعالان حوزه راحتتر در آن فعالیت کنند.