گاهی دانشمندان از مدت ها قبل پاسخ یک سوال را دارند، البته مشکل این جاست که سوال مربوط به آن به ذهنشان نمی رسد. به عنوان نمونه به تازگی مشخص شده فضاپیمای گالیله که بر فراز یکی از قمرهای سیاره مشتری به نام «اروپا»، پرواز می کرده، فوران های آب در سطح آن را کشف کرده است.
پیش از این، تصاویر ثبت شده توسط تلسکوپ فضایی هابل، شواهدی را نشان داده بود که بر اساس آن آب از سطح یخ زده قمر اروپا به بیرون فوران می کرد. به همین دلیل محققان آمریکایی تصور می کردند که شاید مدارک بیشتری در این مورد در جای دیگری یافت شود. در نهایت این مدارک در داده هایی با قدمت 20 ساله که توسط فضاپیمای گالیله ثبت شده بود، یافت شد.
به عبارتی این داده ها در عبور گالیله از نزدیکی این توده ها ثبت شده. البته گالیله در ابتدا برای بررسی شرایط زمین شناسی مشتری و قمرهای آن ارسال شده بود و به همین دلیل بررسی تصاعد فوارن های آب در برنامه های آن نبود. ولی پس از اینکه درسال 2013 ناسا اعلام کرد که هابل مدارکی دال بر بخار آب در فضای قطب جنوب قمر اروپا یافته، «ژیانژه جیا» از دانشگاه میشیگان به همراه گروهش تصور کردند که می توانند از طریق اطلاعات گالیله به مدارکی در این باره دست یابند.
تصویری بر اساس اطلاعات دریافت شده از تلسکوپ فضایی هابل در سال 2012 که تصاعد آب از سطح اروپا را نشان می داد.
در نهایت این اطلاعات در یکی از پروازهای گالیله از فاصله 400 کیلومتری قمر اروپا به دست آمد. تغییرات سریعی در قدرت میدان مغناطیسی در کنار تغییرات سریع همزمان در انرژی ذرات یافت شده بود. البته محققان در ابتدا تصور کرده بودند که این تغییرات از میدان مغناطیسی مشتری حاصل شده. اکنون مشخص شده که این مسئله به دلیل پرواز فضاپیما بر فراز توده های متصاعد شده آب اتفاق افتاده است.
این یافته از چند جنبه مهم است؛ نخست اینکه ممکن است حیات در قمر اروپا وجود داشته باشد. جنبه دیگر این که احتمالاً فضاپیماها به راحتی و بدون نیاز به حفاری در لایه های یخی می توانند به آب دسترسی داشته باشند.
ناسا قصد دارد در سال 2022 فضاپیمای «کلیپر اروپا» را به فضا ارسال کند. کلیپر قرار است بیش از هر فضاپیمای دیگری به قمرهای مشتری نزدیک شود. به این ترتیب انتظار می رود در آینده به اطلاعات بیشتری در مورد این چهارمین قمر بزرگ مشتری دست پیدا کنیم.
تماشا کنید: ویدیوی 28 سالگی تلسکوپ هابل از سحابی مرداب
