رییس سازمان نظام پرستاری کشور با بیان اینکه :« مردم بدانند بسیاری از افرادی که تحت عنوان خدمات در منزل سرویس می دهند ، پرستار نیستند.» تاکید کرد:« اولین پیام من برای مسوولین این است که باید به سرعت به بحث صلاحیت حرفه ای پرستاران و صدور پروانه توسط سازمان نظام پرستاری بپردازند.»
به گزارش ، اصغر دالوندی در نشست خبری خود با خبرنگاران درباره وضعیت فعلی سلامت کشور و جایگاه پرستاران در نظام سلامت کشور، با اشاره به اهمیت پیشگیری از بروز بیماری ها گفت:«امروز سلامت با ارزش ترین کالای بشری است تا جایی که سازمان جهانی بهداشت سلامتی را گنجینه و ارزش جامعه بشری می داند. سلامت یک طیف است که باید در آن به تعادل برسیم و از بیماری ها پیشگیری کنیم آیا ما در سیاست گذاری هایمان به آن توجه کرده ایم یا فقط به یک نقطه خاص توجه کرده ایم؟»
وی در ادامه گفت:«امروز در طیف سلامت مثبت حوزه هایی مثل بهزیستی،رفاه اجتماعی، احساس رضایت از زندگی و اصلاحات و تغییر سبک زندگی و مهارت های زندگی را داریم اما چه کسی متولی این مسائل است؟ تقریبا این خدمات بر زمین مانده است و کسی متولی آنها نیست.در دنیا نظام سلامت را براساس وضعیت و اقتضای هر کشوری برنامه ریزی می کنند اما نظام سلامت در کشور ما براساس نظام خدمات ملی سلامت و نظام تعاونی سلامت است یعنی یک نظام تعاون و نظامی است که در آن بخش دولتی ،بخش خصوصی تا حدودی بخش خیریه هم به کمک آن می آید ولی در کشورهایی که نشنال هلث(national health service ) دارند مثل کشور کانادا و کشورهای اسکاندیناوی خدمات تحت پوشش نظارت دولت قرار می گیرد.»
وی با بیان اینکه امروز دنیا در بحث سلامت و توسعه پایدار سرمایه گذاری می کند، گفت:« دنیا سلامت را به عنوان یک عنصر اساسی جامعه پایدار می داند. جامعه ای پیشرو است که حوزه سلامت بچه ها در آن تحت برنامه ای به عنوان توسعه همه جانبه فکری،سلامت جسمی،روانی و اجتماعی دانش آموزان از آن یاد می شود.این سوال پیش می آید که چه کسانی حوزه سلامت کودکان را پوشش می دهند؟»
دالوندی در ادامه افزود:« امروز ما با تغییرات جمعیتی در کشور مواجه هستیم و جامعه ما پا به حوزه میانسالی گذاشته و یک دهه بعد درصد بالایی از جامعه ما به سمت سالمندی پیش می رود که دچار اختلالات بسیاری می شوند و باید از الان آموزش های مناسب را درباره زندگی جدیدشان به آنها دهیم . متاسفانه امروز درصد بالایی از جامعه روستایی به شهرها مهاجرت کرده اند و از افرادی که تولیدکننده بوده اند تبدیل به افرادی سربار و حاشیه نشین شده اند که معضل بزرگی است.»
وی گفت:« متاسفانه بحث سبک زندگی را در کشور جدی نگرفته ایم و به همین دلیل اولین عامل مرگ و میر در کشورمان بیماری های قلبی و عروقی است که ناشی از عدم تحرک و مصرف فست فود است.اگر از دوران کودکی تا نوجوانی مهارت های زندگی را به افراد بیاموزیم دیگر شاهد بار بیماری ها و اثار اقتصادی زیانبار آن بر خانواده ها و جامعه نخواهیم بود.»
بی توجهی به هزینه های القایی در طرح تحول سلامت
وی با اشاره به وضعیت پرداخت از جیب مردم در گذشته که به 70 درصد رسیده بود گفت:« فرمایشات مقام معظم رهبری که “بیمار جز رنج بیماری نباید درد دیگری داشته باشد” تلنگری به مسوولین نظام سلامت بود که طرح تحول سلامت را علاج این ماجرا دانستند. ما طرح تحول سلامت را یک روزنه امید تلقی کردیم که در یک سال اول اجرای این طرح دسترسی به خدمات سلامت و عدالت در سلامت و ایجاد انگیزش در کادر سلامت و رضایت بالای مردم را به دنبال داشت و پرداخت از جیب مردم از 70 درصد به 6درصد در جامعه شهری و 5 درصد در جامعه روستایی کاهش یافت. اما چه اتفاقاتی در ادامه اجرای طرح افتاد؟ مسوولین این طرح به هزینه های القائی آن توجهی نکردند.»
اختصاص 64 درصد از درآمد اختصاصی بیمارستان ها به پزشکان هیات علمی
رییس سازمان نظام پرستاری در ادامه با انتقاد از نظام پرداخت ناعادلانه در طرح تحول سلامت، گفت:« نظام پرداخت که باید در این طرح تعریف میشد باید برای کادر ارائه دهنده خدمت عدالت در پرداخت را ایجاد می کرد ولی عددی تا حدود 64 درصد برای حق العمل (جزء حرفه ای) پزشکان هیات علمی از درآمد اختصاصی بیمارستان ها در نظر گرفتند و ما بقی درآمد بیمارستان یعنی 25 درصد به بقیه گروه های غیرپزشک غیرهیات علمی می رسد.»
قاصدک غیرشفاف ترین طرح در تحول سلامت
وی در ادامه تاکید کرد:« طرح قاصدک غیرشفاف ترین طرحی بود که در مرحله سوم طرح تحول سلامت اجرا شد و جامعه پرستاری گرفتار پیچیدگی های این طرح(قاصدک) شده است و اجرای این طرح شروع یک شکاف درآمدی را به دنبال داشته است. پرستاران اضافه کاری های اجباری داشتند در غیراینصورت چیزی به عنوان کارانه به وی تعلق نمی گرفت.پرستاران 180 خدمت را در کنار پزشکان انجام می دهند ولی در کنار خدمات پزشکان به هیچ عنوان این خدمات دیده نمی شود.»
دالوندی در مقایسه وضعیت پرستاران در نظام سلامت کشورهای دیگر گفت:«در دنیا سه نظام سلامت داریم.یکی نظام پابلیک اسیستنت است که از مجموعه ای از خدمات مختلف توسط نهادهای مختلف و بخش خصوصی و دولتی و خیریه بهره مند هستند.در بعضی از کشورهایی که صاحب سبک نظام سلامت هستند این کشورها نشنال هلث سرویس (national health service)هستند که کل خدمات را دولت پوشش داده و مبتنی بر نظام بیمه ای است. کشورهایی با 40 هزار دلار درامد سرانه از نظام ارجاع استفاده می کنند و بررسی می کنند که هزینه فایده اجرایی یک طرح در نظام سلامت شان به چه شکلی است لذا پرستار را در صف اول درمان خود قرار می دهند و بیمار نمی تواند در درجه اول سراغ فوق تخصص برود و ابتدا توسط پرستار خانواده ویزیت می شود و در صورت لزوم بیمار را به پزشک عمومی ارجاع می دهند . نظام ارجاع که مهم ترین اصل است که ما در برنامه ششم هم داریم و در طرح پزشک خانواده امده است.»
وی ادامه داد:«عنوان پزشک خانواده عنوان مناسبی نیست چون کار تیمی را در درون خود معنی نمی کند و بهتر است اسم آن “نظام سلامت خانواده” باشد تا بقیه تیم درمان هم در آن جای بگیرند. متوسط جهانی درآمد پرستاران چیزی بین 2500 تا 3 هزار دلار است که همین باعث مهاجرت پرستاران به کشورهای عربی و سایر کشورها می شود.»
بیکاری پرستاران آماده به خدمت در 30 استان
رییس سازمان نظام پرستاری افزود:«برخی بحث کمبود پرستار را مطرح می کنند به صراحت نمی گوییم کمبود نداریم چون برخی نیروهای ما یا مهاجرت کرده اند یا به دلیل اینکه کار بسیار سنگینی است خانه نشینی را ترجیح داده اند و برخی هم به مشاغلی دیگر روی آورده اند. بنا به اعلام کارشناسان معاونت پشتیبانی وزارت بهداشت ما در 30 استان پرستاران طرحی اماده به خدمت داریم که موظف به کار هستند اما به دلیل فقدان بودجه جذب سیستم نمی شوند لذا ما با کمبود در سیستم پرستاری کشور مواجه هستیم.»
وی افزود:«وزارت بهداشت برای رفع این کمبود طرحی را به عنوان “پرستار بیمارستانی” مطرح کرد که عنوان آن تبدیل به آیین نامه همکاری های بیمارستانی با دانشکده های پرستاری شد تا از بضاعت بیمارستان هایی که امکان آموزشی شدن دارند استفاده کنیم و تعدادی پرستار را به مجموعه ظرفیت 180 دانشکده ای که داریم اضافه کنیم که این به صورت مصوبه هم درآمد ولی اجرا نشد.»
دالوندی در توضیح دلایل اجرایی نشدن طرح پرستار بیمارستانی گفت:«یکی از دلایل آماده نبودن زیرساخت های بیمارستان ها بود.همچنین در این طرح بورسیه شدن بخشی از پرستاران پیش بینی شده بود که نه تنها بورسیه نشدند بلکه از برخی پرستاران نیز پول دریافت شده بود، بورسیه کردن تعدادی از پرستارانی که فوق لیسانس بالینی داشتند هم در این طرح پیش بینی شده بود اما به دلیل عدم مجوز توسط سازمان مدیریت برنامه ریزی کشور به وزارت بهداشت محقق نشد.»
تعیین تکلیف طرح پرستار بیمارستانی
وی از نشست سازمان نظام پرستاری با حوزه معاونت آموزشی برای تعیین تکلیف این طرح خبرداد و گفت:« در این نشست کارشناسان اعلام کردند که سازمان سنجش با ضریب 15 درصد افزایش 900 نفر به ظرفیت سالانه پرستاری اضافه کرده است. درصورتی که تمام مفاد این طرح اجرا شود اجرایی شدن این طرح اشکالی ندارد ولی هیچ یک از این موارد به دلیل مسایل مالی جنبه واقعیت به خود نگرفته است و از نظر ما این طرح همکاری بیمارستان ها با دانشکده ها باید از گردونه خارج شود. اگر مسوولین علاقه برای جبران کمبود پرستار دارند و علاقه به بورسیه کردن پرستاران دارند چرا از ظرفیت 9هزار نفری ما بورسیه نمی کنند و کد دومی ها می خواهند بورسیه کنند.»
وی تاکید کرد:«جامعه پرستاری و نظام پرستاری کشور آماده تعامل بدون خدشه با وزارت بهداشت برای حل مشکلات است و به عنوان یک بازوی مشورتی آماده است که بخشی از خدمات مهم سلامتی را در حوزه پیشگیری و ارتقای سلامت به عهده بگیرد.»
دالوندی با بیان اینکه خدمات پرستاری باید در سطح جامعه گسترده شود، خاطرنشان کرد:« مردم بدانند کسانی که تحت عنوان خدمات در منزل سرویس می دهند بسیاری از این افراد پرستار نیستند. پرستاران آماده ارایه سرویس های خارج از بیمارستان به مردم هستند و مراکز خدمات مشاوره ما می تواند به مردم مشاوره سلامتی ارایه دهد.»
لزوم صدور پروانه کار برای پرستاران توسط نظام پرستاری
وی گفت:«برای اینکه جامعه پرستاری به عنون یک صنف حرفه ای از صنف غیرحرفه ای تمیز داده شود باید دارای پروانه باشند چگونه است که هنوز جامعه پرستاری دارای پروانه کار نیست. اولین پیام من برای مسوولین این است که باید به سرعت به بحث صلاحیت حرفه ای پرستاران و صدور پروانه توسط سازمان نظام پرستاری بپردازند این یک هویتی به پرستاری می دهد.»
قانون نظام پرستاری نیاز به اصلاح دارد
وی با بیان اینکه تعرفه های خدمات در منزل پرستاران تعریف شده است، گفت:« قانون نظام پرستاری نیاز به اصلاح دارد و سازمان نظام پرستاری باید از یک سازمان مشورتی به یک سازمان اجرایی در حوزه سلامت تبدیل شود.اصلاحات این قانون در شورای عالی مورد وثوق قرار گرفته و به مجلس رفته و امیدواریم مجلس به اصلاحات آن توجه کند.»
وی با بیان اینکه خدمات در منزل باید بازتعریف شود، گفت:«اکثریت آن استفاده از پرستاران در منزل نیست.تعرفه های آن باید واقعی شود و باید حق ویزیت برای وی در نظر گرفته شود و خدمات پرستاری در منزل باید تحت پوشش بیمه قرار گیرد چون بسیاری از مردم توانایی استفاده از خدمات پرستاری به دلیل هزینه های آن را ندارند. انتظار داریم شورای عالی بیمه تعرفه خدمات پرستاری در منزل را تصویب کند.»
جامعه پرستاری منتظر اجرای قانون تعرفه های پرستاری
رییس سازمان نظام پرستاری با اشاره به قانون تعرفه های پرستاری که از سال 86 مصوب شده گفت:«جامعه پرستاری منتظر اجرای این قانون است.پیشنهاد ما این است یا باید حقوق در مقابل خدمت باشد و چنین نباشد که فاصله درامدی بسیار بالا باشد.امیدواریم در بودجه سال 98 تعرفه های خدمات پرستاری دیده شود و بین هزار تا دو هزار میلیاردتومان برای اجرای آن اختصاص داده شود.»
وی با اشاره به بحث هیات عاملی در بیمارستان های مستقل گفت:« علیرغم اینکه سعی شده پرستار در هیات عامل جای بگیرد به عنوان یک سیاستگذار ولی در سطح بندی این سیستم پرستاران یک رتبه نزول پیدا کرده است پیشنهاد ما به معاونت پرستاری وزارت بهداشت این است که پرستاری باید یکی از معاونین شود و معتقدیم پرستاری نباید زیر نظر معاونت فنی قرار گیرد و باید مستقیم زیر نظر هیات مدیره و مدیرعامل کار کند و در سطح معاون قرار گیرد.»
دالوندی در پایان درباره برنامه های دیگر سازمان نظام پرستاری گفت:«خدمات توانبخشی بعد از بیمارستان مغفول مانده و باید به آن توجه شود. خدمات نوینی در دنیا مانند نرسینگ هوم(nursing-home )خانه های پرستاری، عند آو لایف(End of Life) برای بیماران در حال احتضار،خدمات هاسپیس(Hospice)، شلتر کِر مطرح می شود که باید به آنها توجه شود.همچنین ایجاد مرکز کارآفرینی،توجه به پرستار آنکال با توجه به شیفت های متمادی که پرستاران دارند،استفاده از مشاوران خانم، ارتباط با سازمان هایی از جمله سازمان فنی حرفه ای، هلال احمر،بهزیستی نیز از دیگر برنامه ها است.»
