نسرین وزیری: انتخاب هیئت رئیسه مجلس، روالی است که براساس آیین نامه داخلی قوه مقننه، اهالی خانه ملت، 4 بار در هر دوره از مجلس آن را برگزار می‌کنند.
در این میان شاید بیراه نباشد که از انتخاب رئیس مجلس به عنوان، مهم ترین حرکت در صفحه شطرنج هیئت رئیسه یاد کنیم. آیت الله هاشمی رفسنجانی و علی لاریجانی تا سال گذشته رکورد برابر 13 بار اخذ رای برای حضور در کرسی ریاست مجلس -اعم از هیات رئیسه موقت و هیات رئیسه دائم در چهار اجلاسیه هر دوره از مجلس- را داشتند. اما از آنجا که حضور هاشمی رفسنجانی در مجلس سوم نیمه کاره ماند و او به عنوان رئیس جمهور، خانه ملت را ترک کرد؛ تمدید ریاست لاریجانی در چهاردهمین رای گیری پیاپی برای ریاست مجلس در فواصل مجالس هشتم تا دهم، او را رکوردار ریاست بر پارلمان کرد. بعد از لاریجانی و هاشمی، ناطق نوری با قرار گرفتن در جایگاه ریاست مجالس چهارم و پنجم، در جایگاه سوم قرار دارد. مهدی کروبی که هم ریاست دو سال پایانی مجلس سوم و هم ریاست مجلس ششم را بر عهده داشت در جایگاه بعدی است و آخرین رکورد از آن حدادعادل است که به عنوان رئیس مجلس هفتم تنها 5 بار در انتخابات هیات رئیسه موقت و دائم توانست ریاست بر خانه ملت را تجربه کند.
تغییر رئیس مجلس در میانه عمر چهارساله مجلس را تنها یک بار در مجلس سوم شاهد بودیم. آنجا که مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی از خانه ملت به پاستور و سکانداری بالاترین مقام اجرایی کشور به عنوان رئیس جمهور کوچ کرد و اداره مجلس با آرای نمایندگان به شیخ مهدی کروبی رسید. امسال هم در مجلس دهم، برخی به جد برای سلب ریاست از علی لاریجانی عزمشان را جزم کرده بودند. اعلام نامزدی محمدرضا عارف و حمیدرضا حاجی‌بابایی از سوی دو فراکسیون امید و مستقلین، نشان از رقابتی جدی برای سومین دوره از انتخابات هیات رئیسه مجلس دهم داشت. کما اینکه این انتخابات دو مرحله ای شد.
در دور اول رقابت، از مجموع 272 رای ماخوذه، لاریجانی با 101 رای، عارف با 114 رای و حاجی بابایی با 54 رای این انتخابات را پشت سر گذاشتند. به این ترتیب انتخابات رئیس سومین اجلاسیه مجلس دهم به دور دوم کشیده شد. حاجی‌بابایی هم به نفع لاریجانی کنار رفت تا لاریجانی و عارف وارد دور دوم رقابت شوند. (اینجا) در دور دوم انتخاب رئیس مجلس در سومین سال کاری مجلس دهم، از مجموع 279 آرای ماخوذه، علی لاریجانی 147 رای و محمدرضا عارف 123 رای کسب کردند. به این ترتیب لاریجانی برای چهاردهمین بار توانست به عنوان «رئیس» از اهالی خانه ملت رای بگیرد. (اینجا)
مقایسه آرای روسای مجالس در سومین اجلاسیه هر دوره ده‌گانه خانه ملت حاکی از آن است که مهدی کروبی با اخذ 221 رای در سومین سال از مجلس ششم، بیشترین آرا را به نسبت دیگر روسای مجلس در اجلاسیه های سوم به دست آورده، لاریجانی اما با کسب 147 رای، کمترین رای به نسبت اسلافش در چنین اجلاسیه ای کسب کرده است. البته کروبی به لحاظ ریزش آرا رکوردار مشابهی هم با لاریجانی دارد. او کرسی ریاست را از هاشمی رفسنجانی در سومین سال از مجلس سوم، تنها با 155 رای تحویل گرفت که ریزش 85 رایی نسبت به رای سال قبل هاشمی داشت. حال آنکه آرای لاریجانی نسبت به سال قبل تنها 57 رای کاهش یافته بود. (برای تحلیل آرای روساس مجالس ده‌گانه کشور در دومین دور از انتخابات هیات رئیسه، گزارش سال پیش خبرآنلاین را در اینجا بخوانید.)
در جدول زیر می‌توانید میزان آراء روسای مجلس در سال اول، دوم و سوم هر دوره را مرور کنید:
|
دوره مجلس
|
نام و میزان رأی
|
|
مجلس اول
|
اجلاسیه اول
|
اکبر هاشمی رفسنجانی؛ 146 رأی
|
|
اجلاسیه دوم
|
اکبر هاشمی رفسنجانی، 140 رأی
|
|
|
اجلاسیه سوم
|
اکبر هاشمی رفسنجانی، 167 رأی
|
|
مجلس دوم
|
اجلاسیه اول
|
اکبر هاشمی رفسنجانی،
181 رأی
|
|
اجلاسیه دوم
|
اکبر هاشمی رفسنجانی،
200 رأی
|
|
|
اجلاسیه سوم
|
اکبر هاشمی رفسنجانی، 179 رأی
|
|
مجلس سوم
|
اجلاسیه اول
|
اکبرهاشمی رفسنجانی،
187 رأی
|
|
اجلاسیه دوم
|
اکبرهاشمی رفسنجانی،
230 رأی
|
|
|
اجلاسیه سوم
|
مهدی کروبی، 155 رأی
|
|
مجلس چهارم
|
اجلاسیه اول
|
علی اکبر ناطق نوری،
191 رأی
|
|
اجلاسیه دوم
|
علی اکبرناطق نوری،195
رأی
|
|
|
اجلاسیه سوم
|
علی اکبرناطق نوری،193 رأی
|
|
مجلس پنجم
|
اجلاسیه اول
|
علی اکبر ناطق نوری،
146 رأی
|
|
اجلاسیه دوم
|
علی اکبر ناطق نوری،211
رأی
|
|
|
اجلاسیه سوم
|
علی اکبر ناطق نوری،165 رأی
|
|
مجلس ششم
|
اجلاسیه اول
|
مهدی کروبی، 193 رأی
|
|
اجلاسیه دوم
|
مهدی کروبی، 215 رأی
|
|
|
اجلاسیه سوم
|
مهدی کروبی، 221 رأی
|
|
مجلس هفتم
|
اجلاسیه اول
|
غلامعلی حدادعادل، 226
رأی
|
|
اجلاسیه دوم
|
غلامعلی حدادعادل، 160
رأی
|
|
|
اجلاسیه سوم
|
غلامعلی حدادعادل، 150 رأی
|
|
مجلس هشتم
|
اجلاسیه اول
|
علی لاریجانی، 237 رأی
|
|
اجلاسیه دوم
|
علی لاریجانی، 216 رأی
|
|
|
اجلاسیه سوم
|
علی لاریجانی، 214 رأی
|
|
مجلس نهم
|
اجلاسیه اول
|
علی لاریجانی،177 رأی
|
|
اجلاسیه دوم
|
علی لاریجانی،213 رأی
|
|
|
اجلاسیه سوم
|
علی لاریجانی،187 رأی
|
|
مجلس دهم
|
اجلاسیه اول
|
علی لاریجانی ، 237 رأی
|
|
اجلاسیه دوم
|
علی لاریجانی،204 رأی
|
|
|
اجلاسیه سوم
|
علی لاریجانی،147 رأی
|
2727
