عفونت‌های تناسلی در زنان

تحریریه دنیای سلامت

 عفونت ویروس HPV

از عفونت‌های دیگر دستگاه تناسلی، عفونت ویروس HPV است که باعث زگیل تناسلی و سرطان گردن رحم، سرطان واژن و ولو می‌شود. ‌خوشبختانه از این عفونت می‌توان با تزریق واکسن چهارگانه در دختران 26-9 سال قبل از ازدواج پیشگیری کرد.

عفونت دستگاه تناسلی تحتانی

عفونت‌های تناسلی ادراری شایع‌ترین علت مراجعه خانم‌ها به کلینیک‌های تخصصی زنان است. ساده‌ترین فرم این عفونت‌ها، عفونت قسمت‌های تحتانی دستگاه تناسلی یا واژینیت‌ها هستند که به صورت افزایش ترشحات واژینال و گهگاه علائم خارش و سوزش این ناحیه تظاهر می‌کنند.

واژن به طور طبیعی با ترشحات غدد چربی، عرق، غدد بارتولن و اسکن مرطوب می‌شود. در واژن به طور طبیعی میکروارگانیسم‌هایی وجود دارد که بیشتر هوازی هستند و شایع‌ترین آنها لاکتوباسیل است.

عوامل مختلفی مثل PH واژن و قند در دسترس عوامل باکتریال باعث ایجاد عفونت‌های میکروبی و قارچی غیرطبیعی در واژن می‌شود. واژینیت مونیلیایی یا قارچی نوع دیگر از عفونت‌های دستگاه تناسلی تحتانی است و 75 درصد زنان در طول زندگی دست‌کم یک بار این عفونت را تجربه می‌کنند.

45 درصد زنان به دو یا بیشتر موارد این عفونت در طول زندگی دچار شده‌اند. عوامل مستعدکننده این عفونت مصرف آنتی‌بیوتیک، شرایط دوران بارداری و بیماری قند است. علائم بیماری به صورت خارش دستگاه تناسلی تحتانی همراه با ترشحات پنیری شکل می‌باشد. ترشحات غلیظ به همراه تحریک ولو و واژن دیده می‌شود. درمان‌های موضعی و خوراکی باعث بهبود می‌شود.

شایع‌ترین عفونت واژن

شایع‌ترین عفونت‌ واژن واژینوزباکتریال است که در اثر عامل میکروبی به نام گاردنلاواژینالیس و از بین رفتن لاکتوباسیل که باکتری معمولی واژن می‌باشد و رشد بیشتر باکتری گاردنلا ایجاد می‌شود.

در حالت طبیعی این عامل میکروبی 1 درصد از فلور طبیعی واژن را تشکیل می‌دهد؛ ولی در صورت بیماری‌زایی به غلظت 100 تا 1000 برابر طبیعی می‌رسد و همان طور که گفته شد، لاکتوباسیل در این موارد وجود ندارد.

وجود عفونت‌های میکروبی واژن باعث افزایش خطر عفونت‌های لگنی، عفونت‌های بعد از سقط، ‌بعد از جراحی‌های خارج کردن رحم و همین طور غیرطبیعی شدن جواب سیتولوژی (پاپ اسمیر) گردن رحم می‌شود.

در زنان باردار عفونت‌های واژینال خطر پارگی کیسه آب زودتر از موقع، زایمان زودرس، عفونت‌های پرده‌های جنینی در دوران بارداری و عفونت‌های رحمی بعد از سزارین را افزایش می‌دهد. تشخیص واژینوزباکتریال با وجود ترشحات با بوی ماهی به ویژه بعد از مقاربت یا دوش واژینال داده می‌شود

در معاینه، ترشحات خاکستری‌رنگ در دیواره واژن دیده می‌شود. در این شرایط PH ترشحات واژن بالاتر از 5/4 است (بین 7/4 تا 7/5 ).در بررسی میکروسکوپیک ترشحات، سلول‌های کدر تظاهر می‌کند که همان سلول‌های جدار واژن است و این میکروارگانیسم‌ها اطراف آن را در بر می‌گیرند و باعث کدورت آنها می‌شوند.

درمان به صورت دارویی است که روی این عوامل میکروبی مؤثرند و به طور خوراکی و موضعی تجویز می‌شوند. عفونت دیگر واژینال، تریکومونازیس است که معمولاً از طریق مقاربت انتقال می‌یابد و در 70 درصد موارد توسط مردان به زنان منتقل می‌شود.

این عفونت گاهی همراه با واژینوزباکتریال است که گفته می‌شود در حدود 60 درصد موارد این همراهی وجود دارد. علائم آن ترشحات زیاد بدبوست که باعث تحریک دستگاه تناسلی خارجی نیز می‌شود.

در معاینه علائمی در گردن رحم به صورت منظره توت‌فرنگی شدن آن توسط پزشک زنان تشخیص داده می‌شود. در این شرایط PH واژن معمولاً بالاتر از 5 است. در بررسی میکروسکوپیک ترشحات، تریکومونا متحرک با افزایش گلبول‌های آن را می‌توان مشاهده کرد.

سلول‌های کدر ممکن است به دلیل همراه بودن با واژینوزباکتریال دیده شود. در صورتی که به همراه واژینوزباکتریال باشد، ‌عوارض گفته‌شده با این عفونت‌ها ایجاد می‌شود؛ به طوری که در صورت عفونت در دوران بارداری خطر پارگی کیسه آب و زایمان زودرس افزایش می‌یابد. درمان‌های خوراکی و موضعی باعث بهبود می‌شود، ولی خطر عود وجود دارد. در این عفونت‌ها همسر نیز باید درمان شود.

 عفونت‌های لگنی

عفونت‌های لگنی که در حقیقت عفونت‌های دستگاه تناسلی داخلی است، در اثر انتقال میکروارگانیسم‌ها از قسمت‌های تحتانی دستگاه تناسلی به طور صعودی و انتقال آن به رحم و لوله‌های رحمی ایجاد می‌شود.

این عفونت‌ها عمدتاً در اثر مقاربت انتقال می‌یابد و عوامل میکروبی ایجادکننده عمدتاً‌گونوره و کلامیدیا هستند. علائم این بیماری تب همراه با درد لگنی، درد زیر شکم در محل لوله‌ها و تخمدان‌هاست که ممکن است در درجات خفیف تا شدید بروز نماید.

گاهی عفونت‌های لگنی ممکن است علائم خاصی نداشته باشند. تأخیر در درمان ممکن است باعث بسته شدن لوله‌ها و نازایی شود. درمان باید علیه این عوامل صورت گیرد. در صورت حدس آبسه لگنی، بیمار باید در بیمارستان بستری و تحت درمان تزریقی واقع شود. 75 درصد موارد آبسه لگنی به درمان آنتی‌بیوتیک پاسخ می‌دهد؛ در غیر این صورت، نیاز به جراحی و تخلیه آبسه در حین جراحی است.