سیری در ایران: تنگه واشی یا همان تنگه ساواشی یکی از زیبا ترین جاذبه های گردشگری اطراف تهران در بهار و تابستان می باشد.
تنگه واشی کجاست؟تنگه واشی در 17 کیلومتری شهر فیروز کوه قرار دارد. در حرکت از سمت تهران به دماوند 17 کیلومتر بعد از فیروزکوه ، خروجی به سمت چپ هست که به سوی تنگه واشی حرکت می کند.
تنگه واشی در فصل تابستان میزبان بسیار ی از گردشگران است که با تهیه تدارک لازمه برای یک پیاده روی نزدیک به 3 کیلومتری در دل کوه و درون رود به آبشار زیبای 15 متری برسند.
در نزدیکی این آبشار هم رستوران و تفرجگاه کوچکی قرار دارد.همه ساله تور های یک روزه بسیاری به سمت تنگه واشی حرکت می کنند و به دلیل طبیعت خاص آن از طرفداران زیادی بر خوردار است.
باید در نظر داشت مسیر تنگه واشی از سه قسمت مسیر تنگه اول تا ابتدای دشت ساواشی(حدود 250متر) ، راهپیمایی دشت ساواشی(حدود 1700متر) و مسیر تنگه دوم تا رسیدن به آبشار(حدود 800متر) تشکیل شده است.
در ابتدای پس از یک پیاده روی کوتاه مدت در سر بالایی کوه ، به ابتدای تنگه رسیده که باید مسیر را در آب رود ادامه داد.
در صورتی که تصمیم دارید به تنگه واشی سفر کید حتما از داشتن وسایل لازمه جهت پیاده روی در آب و خیسی اجتناب نا پذیر و لذت بخش آن اطمینان حاصل نمایید.
کتیبه های دوره قاجار در تنگه واشیتنگه واشی علاوه بر طبیعت زیبا، دارای آثار تاریخی نیز هست. یکی از سه کتیبه معروف دوره قاجار در این تنگه واقع شده و دو کتیبه دیگر در چشمه علی شهر ری و تونل وانا در جاده هراز واقع شده‌اند. هر سه این کتیبه‌ها به دستور فتحعلی شاه قاجار حکاکی شده‌است. فتحعلی شاه که دوران پیش از پادشاهی خویش را در شیراز گذرانده بود، با دیدن نقش برجسته‌های آن دیار، سه نفر به نامهای حجارباشی، نقاش باشی و معمار باشی را مسئول ساخت این سه کتبیه در تهران کرد.
کتیبه واقع در تنگه ساواشی دارای ابعاد شش در هفت متر است که وقایع زمان فتحعلی شاه دور تا دور کتیبه روایت شده‌است. بزرگترین نقش برجسته این کتیبه‌ها، نقش شکارگاه با تصویر اسب، نیزه و شکارهایش است که در اطراف آن می‌توان عباس میرزا، علی قلی میرزا و علی نقی میرزا پسران فتحعلی شاه و همچنین نوادگانش را در حال شکار دید. این کتیبه که حدودا 185 ساله‌است به گونه‌ای در دل کوه حک شده که از بارش باران و تابش آفتاب در امان بوده‌است اما صنعت گردشگری به آن آسیب وارد نموده‌است.
چند نکته برای کسانی که می خواهند از این طبیعت زیبا بازدید کنند:• چنانچه به دنبال آرامش و سکوت هستید روزهای وسط هفته را برای رفتن انتخاب کنید اگر به دنبال هیاهو هیجان و شادی بودن با جمع هستید روزهای جمعه را به شما پیشنهاد می‌کنم تنگه واشی جایی است که شلوغی شما را به هیجان می‌آورد و باعث آزار شما نخواهد شد
• از پوشیدن دم پایی جدا خودداری کنید؛ چون شما بیشتر مسیر را در آب راه می‌روید، سنگهای نوک تیز باعث ایجاد خراش و یا درد در پای شما می‌شوند و احتمال لیز خوردن و افتادن نیز با دمپایی بیشتر است. پوشیدن یک کفش ورزشی برای طی این مسیر راحت تر می‌باشد
• تنگه واشی مکان مناسبی برای به همراه بردن کودکان به خصوص زیر 7 سال نیست. مسیر طولانی است مجبور می‌شوید بیشتر راه کودک را در آغوش بگیرید و در نتیجه خودتان هم خسته می‌شوید.
• حتما یک یا دو شیشه کوچک آب معدنی به همراه داشته باشید
• توصیه می‌کنم حتما تنگه دوم را ببینید و مسیر را تا رسیدن به آبشار ادامه دهید. شما میتوانید به پشت آبشار بروید ایستادن پشت آبشار هم تجربه زیبایی است.
• به دلیل عدم آفتابگیری تنگه‌ها آب سرد است. بهترین زمان برای طی این مسیر مرداد ماه است.
• در پایان خواهش می‌کنم حتما هنگام رفتن به این مکان زیبا و بکر، کیسه‌ای جهت ریختن زباله و بطری‌های خالی به همراه داشته باشید
امیدوارم با معرفی تنگه واشی توانسته باشیم اوقات خوب و خوشی را برای شما و خانواده و دوستان رقم بزنیم.
سوغات ساواشییکی از سوغاتی های روستای جلیزجند یا همان ساواشی "دوغ پنج گیاه” است.این دوغ محلی حاوی گیاهان معطر آویشن ، نعناع ، کاکوتی ، پونه صحرایی و پونه جنگلی است. رب آلوچه و لواشک ترش هم از دیگر سوغاتی های تنگه واشی است.
همچنین دمپایی های بند دار برای راهپیمایی در آب هم از جمله مواردی است که در کمتر جای دیگری میتوانید یافت کنید.
در تنگه واشی گیاه کمیاب باریجه که مصارف مهم صنعتی و دارویی دارد می روید. چیدن باریجه به دلیل کمیابی آن جرم است و پیگرد قانونی دارد.
