جاهای دیدنی شهر ری ؛ موزه ای از بناهای تاریخی در نزدیکی تهران

بسیاری از ما که در پایتخت زندگی می کنیم یا برای تعطیلات راهی تهران می شویم شاید ندانیم که شهر ری نیز، می تواند یکی از شهرهایی باشد که در مسیر باید دید.  ری را عده ای بسیار با تنها یک نام که بر روی نقشه نوشته شده است می شناسند و نه با جاهای دیدنی آن. بنابراین در این قسمت، از جاهای دیدنی شهر ری و یا نمونه اماکن تاریخی شهر ری  برایتان بیشتر می گوییم.

حرم شاه عبدالعظیم

حرم شاه عبدالعظیم را همه می شناسیم، نمونه جاهای دیدنی شهر ری و نمونه مکانی مذهبی در ری و البته یکی از معروف ترین زیارتگاه های تهران. حرم شاه عبدالعظیم  از نمونه اماکن تاریخی شهر ری و مراکز خرید اطراف آن، هر ساله زائران و مسافران بسیاری را به سمت خود می کشاند. بنابراین اگر راهی تهران و ری هستید، حتما برای زیارت نیز، راهی حرم شوید.

بازار تاریخی ری

بازار تاریخی از نمونه جاهای دیدنی شهر ری که در نزدیکی حرم شاه عبدالعظیم قرار دارد، یکی از بازارهای قدیمی تهران است که از گذشته محلی برای فروش کالاهای تجاری، سوغات زیارتی، ادویه؛ داروهای سنتی و ... بوده است و البته رستوران های آن نیز، به کباب هاشان معروف هستند. بنابرای بازار گردی این نمونه از اماکن تاریخی شهر ری  به سبک تهران قدیم را هم از دست ندهید.

آرامگاه ابن بابویه

آرامگاه ابن بابویه از نمونه اماکن تاریخی شهر ری در قبرستان قدیمی قرار دارد. بنایی با معماری دیدنی، هشت ضلعی و قوس بزرگ رومی به همراه تزئینات آینه کاری شده. این آرامگاه که محل دفن ابوجعفر محمد بن علی بن حسین ملقب به شیخ صدوق است مربوط به دوران قاجار است. یکی از خوشنویسان سلطنتی آن دوران به نام میرزا عمو نیز، به خط نستعلیق کتیبه ای حاوی آیات قرآن را در آرامگاه از خود به یادگار گذاشته است.

تالاب عشق آباد

تالاب عشق آباد در 25 کیلومتری  ری قرار دارد و برای عاشقان طبیعت، عکاسی از حیات وحش و پرنده نگری می تواند بی نهایت جذاب باشد. نکته ای که وجود دارد اما این است که تالاب در تمام فصول پر آب نیست و فصل مهاجرت پرندگان نیز مشخص است. متاسفانه در چند سال اخیر، به علت توجه نداشتن مسئولین به شرایط محیط زیستی این منطقه، تالاب عشق آباد از وضعیت خوبی برخوردار نیست.

 برج طغرل

برج طغرل از نمونه اماکن تاریخی شهر ری یکی از آثار به جا مانده از زمان سلجوقیان در شهر ری است که بازدید از آن خالی از لطف نیست. شاید جالب ترین نکته درباره این برج، علاوه بر معماری، توانایی تشخیص زمان از طریق آن است. به عقیده برخی از کارشناسان، این برج شبیه به ساعت است و از تابش آفتاب بر روی کنگره های آن می توانید زمان را تشخیص دهید. ارتفاع این برج حدود 20 متر است و گفته می شود در گذشته، یکی از کاربردهای آن، برای راهنمای مسافران جاده ابریشم بوده بدین صورت که بر بلندای آن آتشی روشن می کردند. ناگفته نماند که در طول این سال ها، بارها مرمت و بازسازی بر روی برج انجام شده است.

آرامگاه بی بی شهربانو

آرامگاه بی بی شهربانو، یکی دیگر از جاذبه های مذهبی شهر ری است که بر بلندای صخره ای در دامنه جنوبی کوهی با همین نام قرار دارد. طبق روایات و کتیبه به جا مانده در آرامگاه و البته باور اهالی، ایشان همسر سوم امام حسین بوده اند. البته طبق گزارش ایسنا و بنابر تحقیق اهل فن، " این بقعه آرامگاهی است متعلق به ایرانیان زرتشتی پیش از اسلام که ظاهرا اموات خود را آنجا می آوردند و در دخمه ای قرار می دادند. اما نخستین اثر اسلامی که در اینجا مشاهده شده متعلق به قرن ششم است که برخی از اموات مسلمان را در آن دفن می کردند و هیچ ارتباطی به همسر بزرگوار امام حسین(ع) ندارد. " 

 زندان هارون الرشید

این بنا از نمونه جاهای دیدنی شهر ری که برخلاف نام خود به عنوان زندان کاربری نداشته است، قدمتش به قرن چهارم هجری برمی گردد.  زندان هارون الرشید که در دو طبقه و از سنگ و گچ ساخته شده است، 10 متر ارتفاع دارد و آتشکده ای در دوران ساسانیان بوده است. هرچند عده ای نیز می گویند به عنوان یکی از بناهای نظامی آن دوران کاربرد داشته است.

  باروی ری

 این دویار عظیم که در  ری قرار دارد، در دوران مادها، کاربری دفاعی و نظامی داشته و البته قدمتی 6000 ساله. این دیوار در طول تاریخ بارها مورد تخریب و البته بازسازی قرار گرفت و در دوران اشکانیان، دور تادور شهر را فرا می گرفت. امروزه نیز حدود 3 کیلومتر از آن در بالای نقش برجسته فتحعلی شاه و بر روی صخره چشمه علی قرار گرفته.

نقش برجسته فتحعلی شاه قاجار

 همان طور که گفتیم، نقش برجسته فتحعلی شاه قاجار در نزدیکی باروی ری قرار  دارد. این نقش برجسته همان طور که از نامش مشخص است به دستور فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است و نقش او را سوار بر اسب در حال نیزه زدن به شیر، کنده کاری کرده است.

چشمه علی

نام چشمه علی را بسیاری از ما از زبان بزرگترهای خود شنیده ایم، چشمه ای با عمری 8 هزارساله که در شهر ری قرار گرفته است. نامی که این روزها بر چشمه گذاشته شده است از امام اول شیعیان علی گرفته شده اما در گذشته و به علت حکمرانی اشکانیان و ساسانیان، آن را چشمه سورینی نیز می نامیدند. نکته جالبی که وجود دارد این است که اهالی شهر ری و تهران در گذشته، فرش های خودشان را برای شستشو به این چشمه می آورند زارا معتقد بودند آب چشمه، جلا و رنگی خاص به رنگ های فرش و قالی می دهد. پس از شستشو نیز، قالی ها را بر روی صخره های اطراف پهن می کردند.

قلعه گبری

قلعه گبری نیز یکی دیگر از جاذبه های تاریخی شهر ری است که قدمتی 2000 ساله دارد. برای بازدید از این قلعه باید راهی محله ای با همین نام در در شهرک علائین شوید. قلعه مساحتی 3000 متر مربعی دارد و امروزه تنها دیوارهای طولانی و تخریب شده از آن که با خشت و گل ساخته شده اند، برجا مانده. هرچند که در دوره ساسانیان، برج و بارورهایی باشکوه داشته که طی جنگ ها و فرسایش های طبیعی نابود شده اند. نکته جالبی که باید  درباره این بنا بدانید این است که پیش از انقلاب، کاربری شخصی داشته و در آن باروت ساخته میشد تا زمانی که پی از مرگ مالک آن، در اختیار آستان عبدالعظیم قرار گرفت.

برج یزید

شهر ری را می توان شهری پر از بناهای تاریخی دانست که خب علت آن نیز، قدمت بالای تمدن در این منطقه و البته نقش مهم آن در تاریخ دانست. برج یزید یا برج نقاره خانه نیز یکی دیگر از بناهای تاریخی شهر است که در غرب امین آباد قرار گرفته است. در حدود هزار سال پیش، بعد از مرگ فردی زرتشتی به نام " بزرگ امید " این برج ساخته شد تا جسد او، بر بلندایش قرار بگیرد و بعد از اینکه خوراک پرندگان شد، استخوان هایش نیز در همان جا و در کوزه ای به نام " استودان " مدفون شود. این طرز از خاکسپاری یکی از باورهای زرتشتیان است زیرا آن ها خاک را عنصری پاک می دانند که نباید جسدی را در آن مدفون کرد. بازدید از برج یزید، علاوه بر اینکه شما را با تاریخ منطقه آشنا می کند، شما را به فرهنگ زرتشتیان نیز نزدیک تر می کند. علاوه بر این، در ارتفاع قرار گرفتن برج نیز، منظره ای تماشایی از اطراف را فراهم کرده است.