_*مهناز حمیدی: در سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش، علی‌رغم اینکه دوره پیش‌دبستانی در نظام آموزش و پرورش به عنوان یک دوره رسمی اجباری، دیده نشده اما در این سند برای استان‌های دارای دانش‌آموزان دو زبانه، برگزاری دوره آموزشی ویژه این دانش‌آموزان در قانون الزامی است و ضرورت ایجاب میکند به آموزش پیش دبستانی به صورت خاص‌و ویژه‌ای بنگریم زیرا دوره پیش دبستانی انتقال دهنده ی ارزش ها، باورها و احترام به هنجارهای اجتماعی و عامل بازآفرینی فرهنگی است که مولفه های محسوس و ملموس آرمان‌ها، عواطف و اخلاق را در کودکان پرورش داده و تحقق اهداف عالیه نظام تربیتی کشور را میسر می کند.
به گزارش به نقل از روزنامه قانون، از سوی دیگر دسترسی کودکان خانوارهای فقیر (به‌ویژه در مناطق دوزبانه) به پیش‌دبستانی باکیفیت، می‌تواند نقشی کلیدی در کاهش شکاف آموزشی ایفا کرده و به برابری بیشتر فرصت‌ها کمک کند. جهت کیفیت بخشی به آموزش پیش دبستانی، تعیین شایستگی‌ها و صلاحیت های حرفه ای مربیان پیش دبستانی و همچنین مداخله بهنگام و ایجاد آمادگی در نوآموزان دارای نیاز ویژه، جهت ورود به دبستان ضروریست.
در طراحی و تدوین محتوی آموزشی هر استان، توجه به محتوای آموزشی سیال-تلفیقی و منعطف با تاکید بر ویژگی های سنی کودکان و قابلیت های بومی در چارچوب مصوب نظام‌رسمی آموزش و پرورش این دوره ضروریست.از مهم‌ترین مشکلات ناشی از پوشش اندک پیش دبستانی در استان‌های دوزبانه، می‌توان به واگذاری مدیریت کلاس‌های پیش‌دبستانی به بخش خصوصی و مراکز آموزشی فرهنگی غیر دولتی اشاره کرد که تبعات زیادی در پی داشته است از جمله کاهش میزان جذب کودکان قشر کم برخوردار باتوجه به افزایش شهریه کلاس‌های پیش دبستانی در مناطق دوزبانه و کاهش آمار کودکان پیش‌دبستانی و افت تحصیلی در پایه های بعدی.
همچنین باید توجه داشت که امروزه سازمان های مردم نهاد رابطه معناداری که منجربه هم افزایی با نهاد حاکمیتی شود، ندارند و ایجاد گشایش در رابطه ی سازمان های مردم‌نهاد با نهادهای حاکمیتی به نحوی که اثر مستقیمی بر رشد و توسعه همه جانبه بگذارند، باید موردتوجه قرار گیرد . زمانی برخی از خیرین احساس کردند که فضای آموزشی در کشور کم است؛ بر همین اساس کم کم مجمع خیرین مدرسه ساز در کشور شکل گرفت. به طوری‌که بیش از 30 درصد مکان های آموزشی توسط خیرین مدرسه ساز ساخته شده است اما متاسفانه تا کنون برای تربیت و آموزش مربیان هیچ حرکت مردمی صورت نگرفته‌است. بنابراین مشارکت سمن ها در بخش آموزش پیش دبستانی دراستان‌های دو زبانه باعث کاهش فقر آموزشی و فراگیری توسعه و گسترش عدالت آموزشی می شود. از اقدامات تاثیرگذار در روند رشد و کیفیت بخشی آموزش پیش دبستانی در استان‌های دوزبانه، می‌توان به استفاده از ظرفیت رسانه های جمعی استان مانند رادیو و تلویزیون و شبکه‌های مجازی جهت تغییر نگرش نسبت به آموزش پیش دبستانی، تهیه و تدوین بسته های‌آموزشی ویژه مربیان و کودکان زیر پنج سال و همچنین اجرای طرح های فرهنگی-هنری از جمله برگزاری جشنواره بازی‌های بومی -محلی و ارتقای آگاهی و اطلاعات اولیای کودکان در مورد اهمیت دوره پیش دبستانی و تاثیر آن در روند تحصیلی و تربیتی دانش آموزان در سال‌های بعد اشاره کرد.
تجربه کشور ترکیه نشان می‌دهد آن‌ها از 13برنامه آموزش تلویزیونی تحت عنوان(Tomurcuklar) از طریق همکاری مدیر کل آموزش پیش دبستانی و مدیر کل رادیو وتلویزیون ترکیه به منظور کمک به پیشرفت زبانی کودکان در گروه سنی پیش دبستانی استفاده کردند تا استفاده بهتر از زبان ترکی را ترغیب و آگاهی ملی را فراهم کنند. این برنامه از اکتبر سال1998 از طریق کانال‌های عمومی تلویزیون ترکیه پخش می‌‌شود.این پروژه درحقیقت خدمات آموزش پیش دبستانی از راه دور را برای کودکان و خانواد‌هایی که به مراکز آموزش پیش دبستانی در منطقه خود دسترسی ندارند، فراهم میکند.
علاوه بر این باید توجه داشت آموختن سواد بصری، لازمه زندگی کودکان در دنیای تصویر قرن بیست و یکم است. زبان وسیله ای برای برقراری ارتباط است و ارتباط بصری نیز سیستمی است که به موازات زبان گفتاری رشد یافته است. ممارست و تشریک مساعی نوآموز و مربی‌پیش دبستانی، در فرآیند یاددهی و یادگیری سواد بصری، اگر بیش از آموزش حروف‌الفبا نباشد، کم از آن ندارد. با توجه به نفوذ شبکه های اجتماعی و نرم افزار های پیام‌رسان‌فوری، ارتباطات مکتوب به ارتباطات دیجیتال تصویری مبدل شده اند و بسیاری از کودکان حتی در روستاها چشم به صفحه نورانی تبلت یا رایانه دوخته اند و ارتباط معنایی و حتی حسی خود را در آن جست‌وجو می کنند.بنابراین ارتباط غالب به‌زودی ارتباط تصویری می شود که مجموعه ای از متن،گرافیک،عکس،نماد ها، تزیینات و مکالمات ویدیویی را شامل می شود و استفاده از این ابزارها، راهکاری جهت افزایش میزان پوشش آموزشی کودکان پیش دبستانی است.
در پایان باید توجه داشت که دانستن راه های علمی و متُد های به روز در پرورش کودک دوزبانه، یکی از ملزومات اصلی در آموزش پیش دبستانی به شمار می آید.
* کارشناس ارشد مدیریت آموزشی
