به گزارش "ورزش سه"، محسن مسلمان، سروش رفیعی، ایمان مبعلی، داریوش شجاعیان و فرشید اسماعیلی، هافبک‌های خلاق و بازیسازی هستند که اردوی جدید تیم‌ملی بدون حضور آنها برگزار خواهد شد. هر چند از این جمع، مسلمان، مبعلی و اسماعیلی در اردوهای قبلی تیم‌ملی نیز جایی نداشتند، اما رفیعی و شجاعیان که قبلا مورد توجه کیروش قرار داشتند نیز این‌بار از سوی کیروش به تیم‌ملی دعوت نشدند.
در میان لژیونرهایی که به جمع 19 نفره بازیکنان لیگ برتر اضافه خواهند شد، مسعود شجاعی و اشکان دژاگه مهمترین گزینه‌های کیروش برای قرار گرفتن در پست شماره 10 تیم‌ملی است. دو بازیکن باتجربه‌ای که در سال‌های پایانی فوتبال خود قرار دارند و البته احتمال اینکه بتوانند در جام‌جهانی به طور موثر و همچون جوانی انرژیک برای ایران بازی کنند، چندان زیاد نیست. اما به هر ترتیب کیروش بر روی این دو بازیکن حساب ویژه‌ای باز کرده است. شجاعی روزهای خوبی را در یونان و باشگاه پانیونیوس سپری می‌کند و دژاگه به تازگی به جمع بازیکنان وولسفبورگ اضافه شده است.
در بازی‌های قبلی تیم‌ملی در دور رفت مقدماتی جام جهانی، نیز از بین شجاعی و دژاگه یکی در ترکیب تیم‌ملی قرار گرفت و بازیکنانی چون شجاعیان و رفیعی فرصتی برای بازی پیدا نکردند. اما کیروش نشان داده بود که علی‌رغم اینکه به سختی در ترکیب اصلی تیمش تغییر ایجاد می‌کند، اما بازیکنان جوان و مستعد را نیز به اردوهای تیم‌ملی فرا می‌خواند تا فرایند جانشین‌سازی را برای بازیکنان اصلی پیش ببرد.
در مورد کیروشی که پس از جام‌جهانی معروف به جوان‌کردن تیم ملی شده، عدم دعوت از ستاره های آینده‌دار در پست بازیساز عجیب است. همین موضوع باعث شده تا برخی دلیل این امر را تفکرات تاکتیکی کیروش و عدم اعتقاد او به بازیکنان خلاق و تکنیکی در میانه میدان بدانند. از نظر این دسته از منتقدین کیروش، تاکتیک کیروش بیشتر از آنکه مبتنی بر مالکیت توپ باشد مبتنی بر جنگیدن در میانه میدان، تراکم در یک سوم دفاعی، گرفتن فضاهای نفوذ حریف و استفاده از پاس های طولی بلند برای تبدیل فرایند دفاع به حمله و ضد حمله است. با چنین تاکتیکی دیگر جایی برای بازیکنان پلی‌میکر کلاسیک باقی نمی‌ماند. همان‌طور که مجتبی جباری نیز قبل از جام جهانی 2014 عطای حضور در تیم‌ملی را به لقایش بخشید و بعدا دلیل آن را آگاهی از تاکتیک کیروش برای بازی‌های جام‌جهانی عنوان کرد. جباری که به همراه مبعلی و نویدکیا شاخص‌ترین پلی‌میکرهای کلاسیک فوتبال ایران در دهه اخیر بوده‌اند، پس از جام‌جهانی گفت که در تاکتیک کیروش جایی برای او و امثال او وجود نداشته است. دیدگاه انتقادی جباری، دیدگاه برخی از منتقدان کیروش نیز است. کسانی که معتقدند کیروش زیبایی را فدای نتیجه می‌کند و تمایلات دفاعی‌اش بر ضرورت هجومی بازی کردن می‌چربد. اما نباید فراموش کرد که همین جباری در سه بازی پایانی تیم‌ملی در مقدماتی جام‌جهانی 2014 که ایران نیاز مبرم به کسب برد داشت در ترکیب اصلی ایران به میدان رفت و در بازی با قطر نقش مهمی در به ثمر رسیدن تک گل حیاتی ایران داشت. به عبارتی در سه بازی مهمی که ایران چاره‌ای جز حمله کردن و بردن نداشت، پلی‌میکری چون جباری به ترکیب ایران بازگشت.
کیروش نشان داده که در هر اردوی تیم‌ملی بر اساس استراتژی انتخابی‌اش برای بازی‌های پیش رو، بازیکنانش را انتخاب کرده و این بار نیز باید ریشه عدم دعوت او پلی‌میکرهای لیگ را نیز باید به تفکرات او برای دو بازی مقابل قطر و چین ربط داد. هرچند که اگر او بازیکنانی نظیر مسلمان، رفیعی، شجاعیان و اسماعیلی را هم برای این دو بازی دعوت می‌کرد، احتمال بازی دادن به آنها کم بود. ضمن اینکه شرایط این بازیکنان هم از نقطه‌نظر جلب اعتماد کیروش یکسان نیست. در حالی‌که کیروش قبلا در زمانی که رفیعی سرباز بود، خواستار بخشش محرومیت این بازیکن و بازیکنانی که وضعیت مشابه رفیعی داشتند برای بازی در تیم‌ملی شده بود، اما او پس از جام‌جهانی دیگر اقبالی به محسن مسلمان نشان نداده و ظاهرا اعتقادی به این بازیکن ندارد. مسلمان در روزهای شکوفایی و اوج فوتبال خود قرار دارد و اقبال نشان ندادن کیروش به او نشان از عدم اعتقاد کلی این مربی به هافبک طراح قرمزها دارد. مسلمان آخرین بار به همراه پیام صادقیان در انتهای لیگ سیزدهم به اردوی پیش از جام‌جهانی تیم‌ملی دعوت شد و با اعلام مصدومیت اردوی تیم‌ملی را ترک کرد. از آن زمان به بعد صادقیان وارد مسیر نزولی فوتبال خود شد و مسلمان اوج گرفت اما دیگر هیچکدام راهی به تیم‌ملی نیافتند. به نظر می‌رسد در مورد مسلمان، ذهنیت منفی کیروش نسبت به این بازیکن به دلیل ترک اردوی تیم‌ملی به بهانه مصدومیت در سال 93 هم موثر بوده باشد.
شجاعیان نیز در اردوهای قبلی تیم‌ملی نظر کیروش را جلب کرده بود و بنابراین این بازیکن هم می‌تواند امیدواری زیادی به جلب نظر مجدد کیروش داشته باشد. فرشید اسماعیلی اما به عنوان پدیده لیگ، هنوز نظرکیروش را در مورد خود نمی‌داند و باید همچنان منتظر بماند تا با تداوم درخشش خود در لیگ، متوجه نظر کیروش نسبت به خود شود.
در هر صورت به نظر می‌رسد کارلوس کیروش باید جدی‌تر نسبت به پیدا کردن جانشین برای شجاعی و دژاگه دو هافبک باتجربه خود فکری کند.
نویسنده: حجت شفیعی