جزئیات عملیات بزرگ «محاصره دریایی یمن»/ چهار هدف اماراتی‌ها برای بستن آخرین شریان ارتباطی ملت یمن

سرویس جهان مشرق -  چهارده روز قبل، عملیات گسترده ائتلاف کشورهای متجاوز امارات و عربستان و مزدوران آن‌ها در یمن برای محاصره دریایی جنبش انصار الله عملیات «الرعد الاحمر» را به هدف اشغال بندر الحدیده آغاز کردند.

ترکیب نیروهای حاضر در این عملیات نشان می‌دهد فرمانده واقعی آن امارات می‌باشد که بعد از شکست موقت در پروژه اشغال جزیره سقطری، در این عملیات قصد دارد سیطره خود بر مرزهای دریایی یمن را تکمیل و تثبیت دارد.

از نکات جالب توجه این است که در این عملیات، نیروهای مزدور وابسته به منصور هادی رئیس مخلوع یمن حضور ندارند! منصور هادی که تحت تکفل آل سعود در جده زندگی می‌کند، با طرح‌های تجزیه‌طلبانه امارات مخالف است و این مخالفت در جریان عملیات جزیره سقطری به بالاترین سطح رسید! در مقابل امارات نیز اجازه حضور مزدوران وابسته به منصور هادی را در این عملیات نداد.

دومین غائب بزرگ این عملیات، مجموعه گروه‌های شبه نظامی (تروریستی) سلفی به ویژه نیروهای نزدیک به «جماعت اصلاح» (اخوان المسلمین) و گروه‌های «کتائب حسم» و «کتائب ابو العباس» هستند که به نظر می‌رسد غیبت آنان به دو عامل مهم یعنی بدبینی امارات و نگرانی‌های بازماندگان جناح علی عبدالله صالح بازمی‌گردد.

در میان گروه‌های سلفی مسلح فعال در جبهه تعز، تنها گروه تروریستی «کتائب ابی العباس» با امارات دارای روابط حسنه بوده و بقیه گروه‌ها – به ویژه بعد از بحران اخیر حوزه خلیج فارس و تشدید اختلاف میان ابوظبی و دوحه – در تعز با نیروهای جنوبی و مزدوران امارات دارای اختلافات شدید می‌باشند؛ به طوری که یکی از اولویت‌های جدی عربستان، مهار دامنه اختلاف میان نیروهای نزدیک به امارات و مسلحین سلفی از طریق تطمیع و تهدید است. در مورد کتائب ابی العباس نیز به نظر می‌رسد امارات ترجیح می‌دهد همزمان جبهه نبرد در شرق تعز با جدیت دنبال شود و به همین جهت، به این گروه تروریستی دستور داده تا بر جبهه تعز تمرکز کند.

در تجاوز ائتلاف امارات و سعودی به بندر الحدیده و تلاش برای محاصره دریایی ملت انقلابی یمن، مجموعا سه کشور خارجی و 4 جناح داخلی مزدور یمنی حضور دارند و از 4 محور می‌خواهند استان الحدیده را به اشغال خود درآورند.

در ادامه، اهمیت این عملیات، نیروهای حاضر در علمیات و محورهای آن را بیان می‌کنیم.

** اهداف عملیات

مهم‌ترین هدف این عملیات، محاصره دریایی انصار الله و ملت انقلابی یمن است. با گذشت بیش از 1100 روز از محاصره شدید یمن و ابراز نگرانی‌های گسترده در مورد وقوع یک فاجعه بزرگ نسل‌کشی در مقیاس میلیون‌ها نفر، عربستان سعودی و امارات قصد دارند آخرین شریان‌های ارتباطی مناطق تحت سیطره انصار الله و دولت انقلابی یمن با جهان خارج را ببندند تا به زعم خود، فشار بر انصار الله به بالاترین سطح ممکن برسد.

در همین راستا، برآوردهای امارات نشان می‌دهد اصلی‌ترین راه ارتباطی و تأمین لجستیکی انصار الله از طریق بندر الحدیده است و با اشغال این بندر و همزمان فعالسازی چند جبهه عملیاتی، می‌توان انصار الله را به شکست و تسلیم وادار ساخت!

دومین هدف این عملیات، تلاش‌های امارات برای اشغال کامل بنادر و احاطه بر تمام اسکله‌ها، جزائر و دریاهای یمن است. امارات برنامه گسترده‌ای برای تقویت نیروی دریایی و نیروی هوایی ارتش خود در دستور کار دارد و در این راستا می‌خواهد خود را به عنوان قدرت اول دریایی منطقه خلیج فارس تثبیت کند. در همین راستا نیز اسکله‌های بزرگ جنوب یمن به ویژه بندر عدن را اشغال کرده و همزمان قصد دارد جزائر یمن را نیز تصرف کند.  

اوج این استراتژی (احاطه بر سواحل و جزایر یمن) اشغال جزیره میون در وسط تنگه باب المندب بود که امارات به ساکنان این جزیره تابعیت امارات داده و آن‌ها را به بندرگاه ذباب منتقل کرده و در این جزیره یک پادگان بزرگ شامل فرودگاه نظامی و لنگرگاه و ایستگاه‌های سوخت‌گیری نفت‌کش و... تأسیس کرد. تلاش امارات برای اشغال مجمع الجزایر سقطری – که حتی مخالفت منصور هادی و ریاض را نیز برانگیخت – در همین راستا قابل تحلیل است.

سومین هدف امارات از این عملیات، پیشبرد پروژه «تجزیه» یمن است. در چهارچوب برنامه کلان امارات برای تجزیه یمن، غرب این کشور به مرکزیت الحدیده باید به قلمرو قبیله بزرگ «تهامی» ها تبدیل شود که متحدین قابل اعتمادی برای امارات محسوب می‌شوند. بخش عمده‌ای از ابر قبیله تهامی در غرب عربستان سعودی به ویژه استان جده زندگی می‌کنند و بخشی از یمنی‌های تهامی نیز از سال‌ها قبل در جنوب امارات زندگی کرده و حتی تابعیت اماراتی دارند.

امارات بعد از تقویت متحدین خود در جنوب یمن به مرکزیت عدن، آنان را به غرب استان تعز فرستاد و به کمک تجزیه‌طلبان جنوبی موفق شد بندر استراتژیک «المخا» را نیز اشغال کند. بعد از اشغال المخا، تجزیه‌طلبان جنوب به مرحله‌ای رسیده‌اند که حتی در بخشی از جنوب یمن می‌توانند مواضع خود را به دولت وابسته به منصور هادی و رژیم آل سعود نیز تحمیل کنند.

همزمان امارات عربی متحده سرمایه‌گذاری گسترده‌ای بر شرق یمن به ویژه قبائل استان حضرموت کرده است تا بتواند آن‌ها را به تجزیه یمن و تشکیل یک کشور یا دست کم یک اقلیم خودمختار در شرق یمن ترغیب کند.

اکنون امارات با عملیات الحدیده، بخشی از قبیله تهامی‌ها را سازماندهی و تسلیح کرده و قصد دارد با اشغال این استان، نیروهای تهامی را به نیابت از خود در این منطقه مستقر کرده تا اقلیم خودمختار یا کشور مستقل تشکیل دهند. در این راستا تهامی‌ها نیز واحدهای نظامی خود را تشکیل داده و از پرچم مخصوص به خود استفاده می‌کنند.

چهارمین هدف این عملیات، «اشغال جزائر یمن» است. در حومه الحدیده، جزائر متعددی قرار دارند که سیطره بر آن‌ها به معنای سیطره بر بخش جنوبی دریایی سرخ می‌باشد. کشورهای متجاوز به یمن به خوبی می‌دانند که برای اشغال بلندمدت جزائر یمن، باید در فضای فعلی و به بهانه عملیات زمینی ائتلاف، جزائر را اشغال کرده و پادگان‌های نظامی در آن دایر کنند. در همین راستا، رژیم آل سعود در خلال عملیات اشغال بندر الحدیده، دو جزیره «بکلان» و «الدویلمه» را اشغال کرد.

** نیروهای مشارکت کننده در عملیات اشغال الحدیده

همان طور که در بخش نخست این گزارش ذکر شد در این عملیات، سه کشور متجاوز خارجی در کنار 4 جریان مزدور داخل یمن حضور دارند. کشورهای خارجی حاضر در این عملیات به ترتیب «امارات»، «عربستان سعودی» و «سودان» می‌باشند.

مهم‌ترین پشتیبانی دریایی این عملیات با امارات است که از طریق احاطه خود بر تنگه باب المندب و بندر المخا، نیروی دریایی مراقب به عملیات ارسال کرده و به موازات پیشروی متحدین خود در روی زمین، در سطح دریا پیشروی می‌کند. علاوه بر نیروی دریایی امارات که از محور جنوبی به سمت الحدیده حرکت می‌کند، نیروی دریایی آل سعود نیز از شمال به ویژه جزیره فرسان به سمت جنوب حرکت کرده و به موازات پیشروی نیروی زمینی، قرار است از طریق دریا به بندر الحدیده حمله کند.

پشتیبانی هوایی این عملیات نیز با کشورهای متجاوز عربستان سعودی و امارات است. طی روزهای گذشته هواپیماهای بدون سرنشین آل سعود و آل نهیان برای رصد و جاسوسی در ارتفاع پایین مکررا در حال پرواز بوده و همزمان هلی کوپترهای آل سعود، کاروان‌های نظامی انصار الله و گروه‌های مقاومت مردمی و ارتش یمن را هدف قرار می‌دهند.

علاوه بر عربستان و امارات، ارتش «سودان» نیز در این عملیات حضور دارد. نیروی زمینی ارتش سودان در این عملیات از محور شمالی (حرض) قرار است به سمت الحدیده حرکت کند. ارتش سودان ابتدا برای حفاظت از مرزهای آل سعود در عملیات حمله به یمن حاضر شد؛ اما مدتی بعد به درخواست ائتلاف سعودی در جریان عملیات اشغال «باقم» به خاک یمن تجاوز کرد. با موفقیت ائتلاف در عملیات مذکور، نیروهای مزدور ارتش سودان در عملیات‌های اشغال شهرهای «حرض» و «میدی» نیز حضور داشتند و حالا قرار است در عملیات الحدیده نیز مشارکت کنند. بی‌تردید سودان بابت این خوش‌خدمتی، کمک‌های قابل توجهی از ابوظبی و ریاض دریافت خواهد کرد.

علاوه بر سه کشور خارجی، چهار گروه داخلی در این عملیات حضور دارند. این 4 گروه عبارتند از:

1- تجزیه‌طلبان جنوبی:

تجزیه طلبان جنوبی که خود را «مقاومت مردمی جنوب» می‌خوانند در این عملیات به دستور امارات حضور بسیار پررنگی دارند.  

2- الویة العمالقة:

امارات برای نخستین بار از این گروه در جریان عملیات اشغال بندر المخا و در ادامه اشغال پادگان خالد استفاده کرد.

3- تجزیه طلبان تهامی:

در مورد تجزیه طلبان تهامی در بخش مربوط به اهداف عملیات به تفصیل صحبت شد. اماراتی‌ها قصد دارند با سازماندهی شاخه‌های مختلف قبیله بزرگ تهامی و تحریک آن‌ها برای تشکیل یک دولت مستقل یا حکومت

خودمختار در الحدیده، آنان را به مشارکت در این عملیات ترغیب کنند. گزارش‌های منتشره از تحولات میدانی دو هفته اخیر نیز نشان می‌دهد العمالقه و تعامی‌ها نقش اصلی را در این عملیات ایفا می‌کنند.

4- نیروهای وابسته به علی عبدالله صالح:

به درخواست امارات، احمد علی عبدالله صالح دستور داده تا بقایای گارد ریاست جمهوری به فرماندهی طارق در این عملیات مشارکت کنند. گارد ریاست جمهوری (حامیان صالح) در این عملیات حضور تبلیغاتی پررنگ و پرسر و صدایی دارند؛ اما تصاویر منتشره از پیشروی‌های ائتلاف نشان می‌دهد عمده بار پیشروی بر عهده تهامی‌ها و عمالقه بوده است.!

** محورهای عملیات

در عملیات اشغال الحدیده، نیروهای متجاوز از 5 محور به سمت بندر الحدیده حرکت می‌کنند. محور نخست از جنوب می‌باشد که تهامی‌ها در کنار العمالقه و ارتش امارات به سمت شهرستان التحیتا حرکت می‌کنند. این محور تا کنون جدی‌ترین محور عملیاتی بوده و اشغالگران اماراتی توانستند سلطه خود بر «الفاره» را تثبیت کرده و بخشی از شهرستان التحیتا را نیز اشغال کنند.

محور دوم، از جیس می‌باشد که تجزیه‌طلبان جنوبی در کنار نیروهای گارد ریاست جمهوری و تهامی‌ها قرار است در این محور به سمت الحدیده حرکت کنند. مهم‌ترین مانع متجاوزین برای پیشروی در این محور، مقاومت ارتش و نیروهای انصار الله در شهرستان الجراحی است که باعث شده تمام پیشروی‌های متجاوزین متوقف شود.

محور سوم از شمال و شهر حرض می‌باشد که قرار است در این محور، متجاوزین سودانی در کنار متجاوزان اماراتی و سعودی پیشروی کنند. در این جبهه عملیاتی، فرزندان استان صعده در قالب گردان‌های مقاومت مردمی حضور بسیار پررنگی دارند و مانع پیشروی کشورهای متجاوز شده‌اند. رژیم آل سعود نیز در این محور عملیاتی قوی‌ترین پشتیبانی هوایی را دارد.

محورهای چهارم و پنجم هنوز فعال نشده‌اند؛ اما نقشه‌های منتشره نشان می‌دهد متجاوزین انتظار دارند به موازات پیشروی در سه محور ابتدایی، این دو محور نیز فعال شوند. محور چهارم از طریق دریاست و کشورهای امارات و عربستان از این طریق به بندر الحدیده حمله خواهند کرد. محور پنجم نیز کوه‌های «شعیب» می‌باشد که رژیم آل سعود قصد دارد در علمیات هلی برن چتربازهای خود را در آن‌جا مستقر کرده تا جاده ارتباطی میان صنعا و الحدیده را قطع کنند.