شامپو ها
شامپو ها فراوردهایی هستند که پس از مصرف چربیهای سطحی -ترشحات طبیعی پوست -چرک های ناشی از محیط و باقی مانده فراوردهای آرایش و بهداشتی رااز مو و پوست سر بدون آن که اثر نامطلوبی داشته باشند پاک می کنندو بعد از شتشو باید مو سر براق -طبیعی -بدون شوره و شکنندگی و از لحاظ فرم پذیری قابل کنترل باشد.
قبل از پیدایش شامپو به صورت امروزی مردم برای شستشوی موها از صابون -مواد گیاهی (سدر – چوبک و کتیرا) و برخی مواد معدنی مانند خاک های سیلیسی استفاده می نمودند.ولی صابون متداولترین ماده جهت شستشوی مو بوده و به همین علت اولین شامپوها شامپوهای صابونی بوده اند.ولی کم کم با پیدایش پاک کننده های مصنوعی مخلوطی از صابون و پاک کننده و بلاخره پاک کننده های خالص عرضه گردیدند.
▪ ترکیب شامپوها:
مواد تشکیل دهنده شامپوها عبارتند از :
1) مواد پاک کننده
2) مواد افزودنی
مواد پاک کننده در شامپوها دترژنت ها(سورفکتانت ها) هستند که برای پاک کردن مو و پوست سر و تولید کف بکار می روند.
مواد افزودنی بیشتر برای جلب رضایت مصرف کننده و بهبودی کیفیت شامپو بکار می روند . این مواد شامل:
ـ مواد اصلاح کننده ویسکوزیته
– مواد کدر کننده و صدفی کننده
– مواد شفاف کننده
– مواد حالت دهنده مو
– مواد ضد شوره و ضد میکروبی
– مواد کاهش دهنده سختی آب
– مواد محافظ
– پایدار کننده ها
– رنگها-عطرها
– موادپایدار کننده کف می باشند.
اغلب دترژنت ها موها را به نحوی می شویند که موها بخوبی قابل کنترل نبوده و در نتیجه حالت طبیعی خود را ندارند.عوامل حالت دهنده به صورت لایه نازکی روی مو ها قرار گرفته و مو ها را قابل کنترل کرده و شانه کردن را أسان می کنند.
فساد شامپو ها به علت قارچها و میکروارگانیسم ها است . باکتریها می توانند موجب فساد دترجنت و از بین بردن رنگ فراورده شوند.اغلب شامپو ها محیط مناسبی برای رشد ارگانیسم ها بویژه پسودوموناس بوده و در صورت کافی نبودن ماده محافظ مناسب بوی نامطلوب تولید شده و ظاهرا شامپو کدر می شود.
پایدار کننده ها موادی هستند که شامپو را در برابر اکسیدشدن – نور – تغییراتph و رسوب ذرات جامد محافظت می کنند.
چون شامپو ها یکی از فراوردهای بهداشتی برای مصرف روی پوست سر و موها می باشند بوی أنها بسیار مهم است و از طرفی جهت پوشش بوی نامطلوب اکثر دترژنتها افزایش یک ماده معطر به شامپو ها ضروری است.
پایدارکننده های کف موادی هستند که در صورت اضافه شدن به شامپو کیفیت – حجم و پایداری کف را افزایش می دهند.این مواد اغلب ویسکوزیته را افزایش داده و موها را لخت و نرم می کنند.
▪ ارزیابی شامپو ها:
از خواص ضروری شامپو این است که ضمن ایجاد کف مناسب (از لحاظ کیفی و کمی) مو ها را تمیز – حالت پذیر- نرم و براق نمایدو حساسیت روی بافت چشم و پوست نداشته باشد.
یک شامپو خوب باید خصوصیات زیر را دارا باشد:
1)کاربرد آسان و توزیع مناسب روی پوست سر داشته باشد.
2) مشخصات کف مانند سرعت تولید کف -حجم کف – حالت کف(رقیق یا کرمی بودن آن) – پایداری کف -سهولت شستشوی کف از بین موها و پوست سر مناسب باشد.
3)پس از مصرف شامپو موی مرطوب آسان شانه شود.
4) عطر آن ملایم بوده و ایجاد حساسیت نکند.
5) مدت خشک شدن مو پس از شتشو زیاد نباشد.
6) موهای خشک حالت پذیری مناسب داشته باشند.مو های حالت یافته باید نرم – براق – صاف – لغزنده – قابل کنترل و همچنین در حالت خشک و مرطوب به راحتی شانه شود.
7) پس از شستشو موها باید خوب روی یکدیگر قرار بگیرند و لخت و قابل کنترل باشند.
8) مو پس از مصرف شامپو جلوه ظاهری مناسب داشته باشد.
9) شامپو روی پوست و مو ایجاد حساسیت نکند.
10) یک شامپو باید قدرت پاک کننده گی ملایمی داشته باشد.شامپویی که کل چربی موها را بزداید شامپوی مطلوبی نیست.
11) پس از شستشو مو ها الکتریسیته ساکن نداشته باشد یعنی موها حالت وز نداشته باشد.
● کرم ها
▪ آشنایی با انواع کرمها
1) کرمهای مرطوب کننده:
این کرمها از سه طریق می توانند رطوبت پوست را تأمین نمایند برخی با بر جای گذاردن یک لایه چرب بر روی پوست مانع از دست رفتن آب پوست می شوند (مانند وازلین و کلد کرمها) ، برخی کرمها حاوی اجزاء جاذب رطوبت هستند که رطوبت را جذب و در خود نگه می دارند، برخی از کرمهای مرطوب کننده حرفه ای (مانند هیدرازن لانکوم) سیستم آب رسانی دارند و مرتب آب به پوست می رسانند.
2) کرمهای ضد آفتاب :
این کرمها حاوی موادی به نام فیلترهای ضد اشعه Uv هستند که اشعه مضر فرابنفش خورشیدی را از طریق جذب نور و یا تفرق و انعکاس آن تضعیف می کنند و مانع از آسیب رساندن آن به پوست می شوند. میزان کارایی یک فراورده ضد آفتاب با استفاده از عددی به نام Spf نشان داده می شود.مفهوم این عدد افزایش مقاومت پوست در برابر قرمز شدن در صورت استفاده از فراورده ضد آفتاب است.برای مثال اگر پوست بدن شما بدون استفاده از فراورده ضد آفتاب مثلاً پس از 10 دقیقه قرمز شود با استفاده از فراورده ضد آفتاب با Spf=15 پس از 150 دقیقه قرمز خواهد شد.
3) کرمهای روز و کرمهای شب :
تشابه این دو کرم در مرطوب کنندگی آنها است تفاوت آنها در این است که کرمهای روز حاوی مقادیری فیلتر ضد آفتاب ولی کرمهای شب حاوی ویتامین ها و مواد مغذی مفید برای پوست است . تا در طول شب بر روی پوست مانده و تأثیر خود را ظاهر کنند.
