به گزارش ایسنا، بر اساس توافق جهانی بین کشورها پناهندگی متفاوت از مهاجرت است، اما در عمل تمایز بین پناهندگان و مهاجران دشوار است. افرادی که از جنگ و... فرار می‌کنند معمولا پناهنده هستند، در حالی‌که کسانی که به دنبال وضعیت اقتصادی بهتر هستند مهاجر محسوب می‌شوند. البته در برخی کشورها بین پناهجویان واقعی و مهاجران اقتصادی تمایز زیای وجود دارد، اما همیشه افرادی هستند که ادعاهای جعلی برای پناهندگی دارند تا از شرایط نامطلوب در سرزمین خود فرار کنند.
روز جهانی پناهندگان روزی برای رفتار بهتر کشورهای مختلف در برابر پناهندگان ناشی از جنگ و یا هر گونه خشونت دیگر است. روز جهانی پناهندگان روز کمک به پناهجویان در شکوفایی مهارت‌های خود در کشور میزبان بوده تا بتوانند اهداف خود را به طریقی دیگر و با روشی دیگر برای زندگی بهتر شکوفا کنند. پناهندگان در جستجوی زندگی بهتر از کشور خود خارج شده و توسط دولت‌ها آموزش می‌بینند تا بر مشکلات غلبه کنند.
هدف اصلی هر پناهنده محافظت از خود در برابر هر جنگ و خشونتی است. دولت‌ها نیز هر نوع خدمات و امکاناتی را برای پناهندگان فراهم می‌کنند تا به آنان توجه شود و فعالیت‌های خود را بهتر انجام دهند، البته آنان نیز در برابر کارهای خود در کشور میزبان مسئول هستند.
علاوه بر مشکلات موجود در کشور میزبان و تلاش برای پذیرش در بین مردم، پناهندگان در پیدا کردن شغل و مسکن نیز با مشکلاتی مواجه هستند. آنها باید خود را با محیط‌های جدید، شیوه زندگی، ارزش‌ها و آداب و رسوم و زبان کشور میزبان هماهنگ کنند. همچنین پناهندگان در معرض خطر از دست دادن هویت بومی خود هستند و با احساس ناتوانی در مشارکت موارد اجتماعی روبرو می‌شوند. فرزندان آنان نیز در دسترسی به تحصیلات دچار مشکل شده و حتی بعد از پذیرفتن آنان در محیط‌های آموزشی در هماهنگی با سبک آموزشی و زبان نیز با مشکلاتی روبه‌رو می‌شوند.
پناهندگان برای کشورهای میزبان نیز تغییرات شدید و ناگهانی در محیط ایجاد می‌کنند. در واقع تراکم جمعیت ناگهان افزایش می‌یابد که مشکلاتی را به همراه خواهد داشت. حضور پناهندگان در میان ساکنان آن کشور منجر به بیگانه‌ترسی و در نتیجه تبعیض شده که به لحاظ ایدئولوژیکی با یکدیگر مخالفت می‌کنند.
مراسم روز جهانی پناهندگان
20 ژوئن روز جهانی پناهندگان است و هدف از آن اهمیت و احترام به پناهندگان است. رویدادهای بسیاری به مناسبت این روز برگزار می‌شود تا افراد در مورد مسائل مربوط به پناهندگان آگاه شوند. افراد با کمک‌های نقدی و غیر نقدی مانند اهدا محصولات مورد نیاز از جمله پناهگاه، پتو، چادر و بسیاری موارد دیگر با پناهنگان همدردی می‌کنند تا قدری از مشکلات آنان کاهش یابد.
شعار روز جهانی پناهندگان
بر اساس ماده 13 اعلامیه جهانی حقوق بشر هر کس حق دارد که در داخل هر کشوری آزادانه عبور و مرور کرده و محل اقامت خود را انتخاب کند و هر کشوری و از جمله کشور خود را ترک کرده یا به کشور خود باز گردد و بر اساس ماده 14 اعلامیه جهانی حقوق بشر هر فردی حق دارد در برابر تعقیب، شکنجه و آزار پناهگاهی یابد و در کشورهای دیگر پناه اختیار کند.
روز جهانی پناهندگان جهت یادآوری به مردم است که به پناهندگان احترام گذاشته تا نگرش بهتری به آنان داشته باشند. دولت‌ها نیز مدیریت لازم برای پناهندگان را داشته باشند تا قدری از مشکلات آنان کاهش یابد. شعارهایی که تاکنون برای این روز در نظر گرفته شده است به شرح ذیل است:
سال 2015 : همه با شجاعت در کنار هم هستیم
سال 2014 : پناهندگان و مهاجران؛ حرکت به سوی دنیای بهتر
سال 2013 : حمایت از خانواده در یک دقیقه
سال 2012 : جنگ جهانی اول و از هم‌پاشیدگی خانواده‌ها
سال 2011 : بی‌امیدی از پناهندگی یک نفر منجر به تعداد بیشتری پناهنده می‌شود
سال 2010 : فرار اجباری یک پناهنده منجر به تعداد بیشتری پناهنده خواهد شد
سال 2009 : خانه
سال 2008 : حفاظت
سال 2007 : پیشگیری
سال 2006 : فرصت
سال 2005 : بی‌باکی
سال 2004 :شجاعت
سال 2003 :ساخت آینده با پناهندگان جوان
سال 2002 : سکوت
سال 2001 : احترام
پناهجویان در بسیاری از مناطق که شرایط آب‌وهوایی برای زندگی کردن ندارد برای نجات زندگی حضور دارند. آنان در اردوگاه‌های آموزشی زندگی می‌کنند و روش‌هایی برای زنده ماندن در شرایط آب‌وهوایی خطرناک که حتی منجر به بیماری و مرگ می‌شود را فرا می‌گیرند.
بیشترین بحران پناهندگی مربوط به کدام کشورها است؟
بیش از نیمی از پناهندگان از کشورهای سوریه، افغانستان و سودان جنوبی هستند. البته بی‌ثباتی در ونزوئلا و میانمار نیز میلیون‌ها نفر را مجبور به ترک خانه‌های خود کرده است و در واقع بیش از 65 میلیون نفر در سراسر جهان از خانه‌های خود آواره شده‌اند.
با حمایت مردم و گروه‌های حمایتی نیازهای ضروری این افراد در سراسر جهان برطرف شده است. همه پناهندگان از مشکلات زیادی رنج می‌برند؛ چه افرادی که به دلیل مشکلات از کشور خود فرار کرده‌اند و چه افرادی که در جستجوی زندگی بهتر به کشور دیگری پناهنده شده‌اند. ولی همه آنان با قدرت در رفع مشکلات تلاش می‌کنند و داستان زندگی آنان داستان زندگی ما است، زیرا ما همه انسان هستیم و با هم می‌توانیم جهانی بهتر بسازیم.
بر اساس آمار منتشر شده، بیشترین پناهندگان مربوط به کشورهای ذیل هستند:
سوریه
در حال حاضر بحران سوریه چشمگیرتر از هر بحرانی روی زمین است و مردم سوریه همچنان بزرگترین جمعیت آواره شده در جهان محسوب می‌شوند. پس از جنگ 2011 طی دو سال یک میلیون نفر آواره شدند. یک میلیون نفر دیگر نیز طی 6 ماه بعد آواره شدند و در حال حاضر نیز بیش از نیمی از جمعیت سوریه آواره کشورهای همسایه شده‌اند. در این میان بیش از 5.6 میلیون نفر از مرزها فرار کرده‌اند.
افغانستان
سال‌ها بیکاری، ناامنی و بی‌ثباتی سیاسی منجر به مهاجرت گسترده افغان‌ها به سایر کشورها شده است. نزدیک به 2.5 میلیون نفر مجبور به ترک کشور افغانستان و مهاجرت به ایران، پاکستان و یا اروپا شده‌اند.
گروه‌های حمایتی برای ایجاد آینده بهتر از طریق آموزش کشاورزان برای رشد محصولات بهتر، بهبود فرصت‌های اقتصادی برای جوانان، آموزش به مادران برای تغذیه سالم و کمک به زنان و دختران برای دسترسی بهتر به خدمات مالی و فرصت‌های شغلی تلاش می‌کنند.
سودان
وضعیت در سودان جنوبی دشوار است و بزرگترین بحران پناهندگان در آفریقا محسوب می‌شود. از زمان آغاز جنگ داخلی در سال 2013 بیش از چهار میلیون نفر از خانه‌هایشان آواره شده و بیش از دو میلیون نفر در کشورهای همسایه ساکن شده‌اند و اکثریت این جمعیت زنان و کودکان هستند.
جنگ‌های مداوم، سیل و خشکسالی موجب وخیم شدن بحران انسانی شده است. نیاز برای آب آشامیدنی سالم، مراقبت‌های بهداشتی، اصول بهداشت، غذا، پناهگاه و حفاظت در سراسر کشور برای حمایت این جمعیت بزرگ ضروری است.
ونزوئلا:
یکی از بحران‌های نادیده گرفته شده جهان در ونزوئلا است. با سقوط اقتصادی و اجتماعی در این کشور تقریبا 90 درصد جمعیت زیر خط فقر بوده و بیش از نیمی از خانواده‌ها برای تأمین نیازهای غذایی مشکلات زیادی دارند. مشاغل کاهش یافته و خشونت در حال افزایش است و دسترسی مطمئن به مواد غذایی، خدمات بهداشتی و پزشکی سخت‌تر شده است.
این وضعیت بدترین بحران انسانی در نیمکره غربی است و بیش از 1.5 میلیون نفر در طول چند سال گذشته در این منطقه آواره شده‌اند. شمار خانواده‌های ونزوئلایی که به کشورهای همسایه وارد می‌شوند در حال افزایش است.
میانمار
از آنجایی که خشونت در منطقه شمال غربی میانمار در اوت 2017 آغاز شده بیش از 693 هزار نفر در جنوب شرقی بنگلادش پناهنده شدند. سرعت و مقیاس هجوم افراد به کشورهای همسایه طی پاییز گذشته فشار زیادی بر این کشورها به‌خصوص بنگلادش ایجاد کرده است.
کدام کشورها بیشترین پناهندگان را در خود جای داده‌اند؟
آلمان
بر اساس آخرین آمار، اداره مهاجرت و پناهندگان آلمان حدود 649 هزار و 476 درخواست پناهندگی در سال 2015 و 722 هزار و 370 درخواست در سال 2016 داشته است. بر اساس اطلاعات منتشر شده در دو سال گذشته اکثر درخواست‌های پناهندگی آلمان از سوی شهروندان سوری و سپس افغان‌ها و عراقی‌ها بوده است.
فرانسه
فرانسه دومین اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا است و بر اساس اطلاعات وزارت امور خارجه فرانسه 24 هزار و 485 درخواست پناهندگی در سال 2016 ثبت شده است.
ایتالیا
در سال 2016، 355 هزار و 361 مهاجر به یونان و ایتالیا از طریق مسیر مدیترانه وارد شده‌اند.
یونان
صدها هزار نفر پناهنده از مرز این کشور برای رسیدن به کشورهای دیگر از جمله آلمان عبور می‌کنند.
سوئد
سوئد یکی از پناهگاه‌های مردم سوریه برای اقامت دائم است. بیش از 38 هزار نفر در سال 2015 درخواست پناهندگی داشته‌اند و در سال‌های گذشته این میزان افزایش یافته است.
کانادا
کانادا هدف 25 هزار پناهنده در ماه فوریه در سال 2017 بوده است.
عراق
علی‌رغم جنگ در عراق افراد سوری به مزرهای عراق فرار کرده‌اند. بسیاری از افراد کرد به منطقه کردستان عراق پناهنده شدند.
ارمنستان
بیش از 10 هزار نفر از اقلیت‌های قومی سوری از طریق ترکیه به ارمنستان فرار کرده‌اند و علت این پناهندگی حضور بستگان آنان در ارمنستان است.
نیمی از پناهندگان دنیا در 10 کشور زندگی می‌کنند
10 کشور که فقط 2.5 درصد از اقتصاد جهان را تشکیل می‌دهند بیش از نیمی از پناهندگان جهان را میزبانی می‌کنند و این موضوع موجب بحران در این کشورها شده است.
سازمان عفو بین‌الملل در گزارشی اعلام کرد که با روند افزایش پناهندگی، سفرهای خطرناک به اروپا و استرالیا افزایش یافته است.
56 درصد از 21 میلیون پناهنده در جهان تنها در 10 کشور که همه در خاورمیانه، آفریقا و آسیای جنوبی هستند ساکن شده‌اند.
10 کشور میزبان پناهندگان به شرح ذیل است:
اردن
ترکیه
پاکستان
لبنان
ایران
اتیوپی
کنیا
اوگاندا
جمهوری دموکراتیک کنگو
چاد
اردن بیش از 2.7 میلیون نفر از پناهندگان را به خود اختصاص داده و به عنوان پناهنده پذیرترین کشور نامگذاری شده است و این رقم در ترکیه نیز بیش از 2.5 میلیون نفر است. پاکستان 1.6 میلیون نفر و لبنان هم بیش از 1.5 میلیون نفر را میزبانی می‌کند.
دبیرکل سازمان عفو بین‌الملل گفت: بسیاری از ثروتمندترین کشورهای جهان کمترین میزبانی را دارند و این جمعیت در کشورهای با بحران زیاد بیشتر است. به عنوان مثال بریتانیا از سال 2011 تاکنون کمتر از 8000 سوری را پذیرفته، در حالی که اردن بیش از 655 هزار پناهنده را از کشورهای همسایه در خود جای داده است. این موضوع موجب افزایش تعداد قاچاق افراد به کشورهای اروپایی با روش‌های خطرناک شده است.
