نحوه شیر دهی صحیح به نوزاد

یک نوزاد سالم که به موقع متولد شده باشد سه عکس العمل (رفلکس) دارد که به تغذیه او کمک می کند.

1- رفلکس جستجو : اگر گونه یا گوشه دهان نوزاد در تماس با چیزی قرار نگیرد و او گرسنه هم باشد دهانش را باز کرده و سرش را به طرف محل تماس می چرخاند.

2- رفلکس مکیدن: اگر چیزی مثل نوک پستان یا انگشت در داخل دهان نوزاد قرار بگیرد آن را می مکد. این رفلکس بعد از تولد بسیار قوی است ، خصوصا در 20 -30 دقیقه اول تولد و اگر در این مدت نوزاد به پستان مادر گذاشته نشود قدرت مکیدن در طی 12 – 24ساعت بعد بسیار ضعیف است.

3- رفلکس قورت دادن : اگر دهان نوزاد پر از شیر یا مایع دیگری شود آنرا قورت می دهد.

هنگام مکیدن اگر وضعیت پستان گرفتن درست باشد:

1- شیر خوار نوک پستان و هاله اطراف آن را می کشد و به شکلteat درمی آورد که اصطلاحا آن را می گویند. نوک پستان در این حالت بلندتر از معمول و حدود ثلث teat‌ را تشکیل می دهد و زمانیکه شیرخوار پستان را رها می کند برای چند لحظه می توان این بلندی نوک پستان را مشاهده کرد.

2- نوک پستان و هاله اطراف آن که به اطراف کشیده شده است ، بین زبان و کام سخت شیر خوار قرار می گیرد و او می تواند با آرواره هایش بر سینوسهای لاکتی فروس ( مجاری محل تجمع شیر) فشار بیاورد. ضمنا زبان شکل فرو رفته ( مقعر ) بخود گرفته و امواجی دودی شکل از نوک زبان بطرف عقب آن حرکت می کند که این امواج باعث خارج شدن شیر از سینوسهای لاکتی فروس به داخل دهان شیر خوار می گردد. اکثر اوقات هنگامی که شیر خوار در حال شیر خوردن است می توان نوک زبان او را در بالای لب تحتانیش مشاهده نمود.

وضعیت صحیح مادر هنگام شیر دادن :

1- شانه و گردن مادر باید راحت و آزاد باشد.

2- چه در حال نشسته و چه در حال دراز کشیده باید بالشی در پشتش بگذارد ( پشتش حمایت شود.)

3- مادر باید کاملا آزاد و آسوده بوده و هیچگونه فشار و اضطرابی نداشته باشد بنا براین اگر مادری پاهایش را تکان بدهد ، شیر خوار را حرکت دهد، به گونه شیرخوار ضربات آهسته بزند و پستان را از دهان شیر خوار بکشد همه نشان دهنده اضطراب او است.

4-ضمنا نیازی نیست که مادر هنگام شیر دادن سینه را در بین دو انگشت دست بگیرد ( حالت قیچی کردن) زیرا این وضعیت باعث می شود که شیر خوار فقط نوک پستان را بمکد.

5- شیر خوار در بین بازوان مادر باید طوری قرار گیرد که صورتش مقابل پستان مادر باشد تا مجبور نشود که سرش را بچرخاند یا کشش دهد. شیر خوار را باید از پشت شانه هایش نگهداشت نه از پشت سر

6- مادر با نوک پستان گونه شیر خوار را باید لمس کند و منتظر بماند تا شیر خوار دهانش را باز کند . سپس لب پایین او را بر قاعده آرئول بگذارد و سریعا شیر خوار را به خود نزدیک کرده و نوک سینه و آرئول را در دهانش بگذارد.

7- تماس تن شیر خوار با مادر باید بر قرار باشد تنه به تنه Skin By Skin و خیلی نزدیک بهم باشد لذا شیر خوار را نباید زیاد لباس پوشاند یا در پتو پیچید که بین شیر خوار و مادر فاصله بیفتد.

8- باید شیر خوار در بغل گرفته شود و نباید آویزان باشد. چانه شیر خوار باید در تماس با پستان باشد. اگر دور از پستان باشد فقط نوک پستان را خواهد مکید. سر و گردن شیر خوار باید راحت بوده و حالت کشیدگی یا پیچ خوردن نداشته باشد .

9- سر و بدن شیر خوار در یک امتداد باشد. بطوری که اگر خطی از بدن کودک و قسمت فوقانی بازوی او بکشیم باید از میان گوشهایش بگذارد.

10- در وضعیت صحیح شیر دهی تمام بدن شیر خوار روبروی مادر در تماس نزدیک با بدن اوست. صورت شیر خوار روبروی پستان مادر قرار دارد. چانه اش روی پستان مادر قرار گرفته است . دهانش کاملا باز است. لب پایین او بطرف خارج برگشته است. قسمتی از هاله پستان در بالای لب فوقانی و قسمت بسیار کمی از هاله در زیر لب تحتانی او قابل دیدن است. زبان او را که به حالت مقعر و دور تا دور پستان را گرفته است می توان مشاهده نمود. مکیدنهایش آرام و عمیق است.

صدای قورت دادن شیر به خوبی شنیده می شود. گونه‌هایش گرد و بر آمده است نه فرو رفته و گود . شیر خوار آسوده و خوشحال است و در پایان شیر خوردن بسیار راضی و خشنود بنظر می رسد . شیر خوار وقتی احساس کند که سیر شده است.خودش پستان را رها می کند و نوک پستان در این حال کشیده تر و بلند تر از معمول است. مادر هیچگونه دردی در هنگام شیر دادن احساس نمی کند.

نشانه های وضعیت نادرست شیر خوردن :

بدن شیر خوار به خارج از آغوش مادر چرخیده و در تماس نزدیک با بدن او نیست و حتی ممکن است سرش به یکطرف چرخیده باشد.
چانه اش از پستان مادر دور است.
دهانش کاملا باز نیست.
لبهایش به داخل برگشته است.

قسمت زیادی از هاله در بالا و پائین لبها قابل مشاهده است خصوصا در زیر لب تحتانی
مکیدنهایش بسیار سریع و کوچک است.
صدای قورت دادن شیر شنیده نمی شود بلکه صدای ملچ ملوچ به گوش می رسد.
گونه هایش به داخل فرو می رود.

به دلیل نخوردن شیر کافی گریه می کند و دفعه بعد ممکن است از گرفتن پستان خودداری نماید.
وقتی پستان را رها میکند نوک پستان صاف است و ممکن است خطی در سرتاسر آن دیده شود.
مادر هنگام شیر دادن احساس درد می کند.

به نقل از پزشک آنلاین