خواص پونه: پونه از جمله گیاهان پایایی است که در اروپا، آسیا و آمریکای شمالی به میزان چشمگیر کشت میشود و خواص درمانی آن از مدتها پیش شناخته شده است و مصارف پزشکی متعددی دارد.
پونه از خانواده نعناع بوده، گیاهی علفی با ساقهای راست و کوتاه به رنگ سبز تند با گلهای ریز صورتی یا آبی است که برگهایی شبیه نعنا، بیضی اما کوچکتر و نوک تیزتر دارد. ارتفاع گیاه پونه، 10 تا30 سانتیمتر و تمام اعضای هوایی آن استفاده دارویی دارد. این گیاه از زمانهای قدیم در یونان باستان برای درمان انوع بیماریها مورد استفاده قرار می گرفت و امروزه نیز از خواص ان در صنعت داروسازی، بهداشتی و آرایشی استفاده می شود. بوی معطر پونه کاملا از نعنا قابل تشخیص بوده و طعم آن در ابتدا گرم، گس و تلخ است، اما پس از مدتی در دهان حس خنکی ایجاد میکند. از این گیاه همچنین در پخت و پز و برای طعمدار کردن نوشیدنیهای مختلف استفاده میشود. این گیاه دارویی حاوی مقادیر زیادی از ویتامین های Aو C است. در این مطلب خواص پونه و مزایای درمانی متعدد آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
خواص پونه
طبیعت پونه گرم و خشک است. برخی از خواص دارویی آن عبارتند از:
خواص پونه در درمان مشکلات گوارشی
- از خواص پونه، حذف و خروج گاز انباشته شده در روده است و همین امر این گیاه را به دارویی عالی برای نفخ تبدیل میکند، همچنین گیاه پونه بدلیل دارا بودن خواص ضد اسپاسم برای تسکین دردهای شکمی عالی میباشد.
- استفاده از پونه، عملکرد روده را تحریک کرده و ترشح صفرا را افزایش میدهد.
- این گیاه برای درمان ناراحتی معده مفید بوده، مشکلات هضم غذا مثل نفخ و اسهال را برطرف و باعث کاهش تورم دستگاه گوارش میشود.
- پونه، مشکلات و ناراحتیهای گوارشی را برطرف و از ترش کردن معده جلوگیری میکند و برای هضم غذا و برطرف کردن سکسکه مفید است.
سایر خواص دارویی پونه
- پونه جزء گیاهان قاعده آور در زنان بوده، این گیاه باعث منقبض شدن رحم شده و به جریان قاعدگی کمک میکند.از دیگر خواص پونه، رفع ترشحات انباشته شده در ریه است و استفاده از آن برای درمان بیماریهای برونشیت و سرماخوردگی توصیه میشود.
- از گیاه پونه برای درمان سرماخوردگی، سرفه و عفونت سینه استفاده شده، به دلیل وجود منتول در آن به عنوان داروی خلط آور و احتقان آور محسوب میشود.
- گیاه دارویی پونه، تعریق بدن را افزایش داده و به همین دلیل برای کاهش تب بسیار مفید است.
- یکی از مهمترین خواص پونه، تاثیربی حس کنندگی اعصاب میباشد، از اینرو برای درد ماهیچه و بیماریهایی مانند رماتیسم و آرتروز بسیار مفید است.
- استفاده از دمنوش پونه باعث تسکین و آرامش میشود.
- گیاه پونه، مقدار اسید اوریک را کاهش میدهد، بنابراین برای افراد دارای اوره بالا گزینه خوبی محسوب میشود.
- پونه دارای ویژگیهای ضد عفونی کننده میباشد از این رو برای عفونت رحم، ادرار و کلیه بسیار مفید است.
- استفاده از پونه برای تمیز نمودن زخمها و رفع عفونتهای زنانه بسیار موثر است.
- درمان ناراحتیهای کبدی، اسهال خونی، ناراحتیهای عصبی و اختلالات گوارشی از دیگر خواص دارویی گیاه پونه است.
- عصاره پونه در مقابل ویروس تب خال، ویروس آنفلوآنزا، بیماری نیوکاسل و ویروسهای مختلف دیگر فعال است.
- جویدن پونه، در رفع بوی بد دهان موثر است و به دلیل دارا بودن ترکیبات ضدباکتریایی، دارویی فوقالعاده برای رفع عفونتهای تناسلی، ادراری و گلودردهای چرکین بوده و مانند آنتیبیوتیک عمل میکند.
- برگها و گلهای پونه و همچنین ساقههای آن میتوانند جایگزین مناسبی برای بسیاری از آنتی بیوتیکها باشند. این گیاه همچنین بادشکن، معرق، مدر و محرک نیز میباشد.
- مصرف پونه همراه با ماست و دوغ، به دلیل داشتن کلیسیم زیاد به خانمهای یائسه و افرادی که دچار پوکی استخوان هستند و همچنین کودکان در حال رشد توصیه میشود.
مضرات پونه
هر چند فواید درمانی و خواص پونه گسترده است اما استفاده از آن برای زنان باردار بایستی با احتیاط باشد، چراکه میتواند ماهیچههای رحم را منقبض کرده و سبب سقط جنین شود. این گیاه به تشدید سردرد کمک کرده و فشار خون و پمپاژ قلب را شدت میبخشد. همچنین استفاده بیش از حد آن موجب تشنج شده و برای معده و کلیه مضر است و باعث مسمومیت میشود.