سامانیان

بهانه این یادداشت تعبیر «امیر بخارا»‌ست از زبان محمد علی موحد و نقبی است به روزگار سامانیان با یاد شعر و ترانۀ "بوی جوی مولیان آید همی" و با آرزوی ذوق فرهنگی به جای نگاه‌های سرهنگی

روضه منوره که پیکر مقدس حضرت رضا(ع) در آن مدفون است، زیر گنبدی زرین و باشکوه قرار دارد و هسته مرکزی بناهای آستان قدس رضوی به شمار می آید

در ایران در دوره‌های مختلف خاصه در دولت سامانی و غزنوی، مانند بیشتر جوامع، پیش از آمدن سرمایه‌داری بزرگ، نمونه‌هایی از سرمایه‌داری محدود در جاهایی که وجود داشتند سرمایه‌داری تجاری بود، نه صنعتی.

سامانیان، آخرین سلسله ایرانی بودند که بر ایران حکومت کردند. آنان به عنوان یک نظام قدرتمند توانستند یکپارچگی و وحدت ملی و فرهنگی خاصی در بین ایرانیان به وجود آورند

زمانی که خراسان تحت سیطره سامانیان بود، غلامان ترک، به مانند سایر نقاط شرق اسلامی، امیران نظامی دولت ها به شمار می رفتند

یکی از سلسله های نسبتا کوچک ایران که در فاصله زمانی و مکانی میان دولت علویان طبرستان، سامانیان خراسان و بویهیان مرکز و جنوب و غرب ایران شکل گرفت، سلسله زیاری است

پیش از ورود به بحث از خاندان بویه، لازم است تا به دیلمان و دیلمیان و پیشینه تاریخی آنها نگاهی بیفکنیم.

مهم ترین نکته به عنوان درآمد تشکیل دولت علویان در ایران، بحث از ورود سادات، یعنی افراد وابسته به خاندان پیامبر (ص) از طریق امام علی علیه السلام و حضرت فاطمه سلام الله علیها به ایران است