بعد از حمایت سینماییها از دکتر روحانی در انتخابات ریاست جمهوری، این بار نوبت به اهالی سینما رسیده تا درخواستهایشان را از نامزد پیروز انتخابات مطرح کنند؛ درخواستهایی که دایره بزرگی را از خواستههای صنفی تا نگاههای ویژه رانتی دربر میگیرد. البته دولت در سالهای گذشته نشان داده در رابطه با هنرمندان سینما، کاملاً محتاط عمل میکند و در قبال حمایتهای زبانی، حاضر است به راحتی فیلمهایی را که میتواند مسئله ایجاد کند، توقیف کند.
سلبریتیهای سینمایی در فضای مجازی از هر نوع کمکی به بالا بردن آرای دکتر روحانی در انتخابات فروگذار نکردند؛ از انتشار بنرهای حمایتی گرفته تا قرارهای انتخاباتی و پیامهای مشخصی در حمایت از دکتر روحانی که همگی با خرج کردن از شهرت و جایگاه اجتماعی هنرمندان سینما همراه بود. اکنون بعد از پایان انتخابات، نوبت حامیان هنرمند دولت است تا خواستههای خود را از نامزد پیروز مطرح کنند.
درخواست برای روشن شدن تکلیف توقیفیها!
فیلمهای توقیفی چالشی همیشگی میان دولتها و سینماییها بوده است؛ فیلمهایی که سینماگران با دور زدن قوانین دولتی ساختهاند و دولتها حاضر نشدهاند از تخلفات فیلمساز چشمپوشی کنند. در نهایت نیز اثر تولید شده برای مدتی که میتواند تا ابد هم باشد! توقیف میشود. دولت یازدهم هم در کارنامهاش چندین اثر توقیف شده در سینما را دارد؛ آثاری که به خاطر مسائل اخلاقی، سیاسی، دینی و حتی اختلافنظر میان فیلمساز و مدیران توقیف شده است.
دولت یازدهم که خانه سینما را بازگشایی کرد، در مقابل آثار سینمایی چندان انعطافپذیر نبود و لیست فیلمهای توقیف شده در این دولت اگر زیاد نباشد، کم هم نیست! اکنون بعد از پیروزی مجدد دکتر حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری یکی از اولین خواستههای سینماگران از نامزد پیروز تعیین تکلیف آثار توقیفی است؛ خواستهای که از سوی کیانوش عیاری، کارگردانی که در سالهای اخیر دو فیلمش توقیف شده، مطرح شده است. عیاری میگوید: «مهمترین موضوعی که رئیسجمهور منتخب باید به آن توجه داشته باشد، فیلمهای توقیفی است که تا به امروز بنا بر شرایطی فرصت نمایش پیدا نکردهاند. باید به اهمیت موضوع این فیلمها توجه شود و شرایط بهبود پیدا کند.» وی میافزاید: «بعد از رفع توقیف این فیلمها، دولت باید به فکر مسائل بنیادی سینما و موضوعات زیربنایی آن باشد، مثل موضوع بیمه، حمایت و پشتیبانی از سینمای مستقل و به خصوص سینماگران جوان که بتوانند به راحتی فیلم بسازند، اما مهمترین موضوع تعیین تکلیف تعدادی فیلم است که دو عدد از آنها متعلق به خود من است.
به هر حال پراهمیتترین کار این است که اطمینان به دولت از سوی سینماگران نسبت به قبل بیشتر شود.»
عیاری میگوید: «مطمئن باشید اگر به سینما و معیشت سینماگران به خوبی توجه شود، اتفاقات خوبی رخ خواهد داد.» قطعاً خواسته عیاری برای تعیین تکلیف فیلمهای توقیفی به معنای اجازه دولت برای رفع توقیف این فیلمهاست؛ چیزی که در دولت یازدهم رخ نداد. چه حجتالله ایوبی و چه جانشین وی محمد حیدریان تلاش کردهاند فضای سینمای ایران را به سمت مطالبه خواستههایی از این دست پیش نبرند، حتی دولت حاضر نشد در مناقشه به وجود آمده بر سر اکران فیلم سینمایی «رستاخیز» میانجی خوبی باشد و با وجود اینکه احمدرضا درویش جزو کارگردانان حامی دولت به شمار میرفت، فیلم پرهزینهاش چند سالی است که در توقیف به سر میبرد.
احمدرضا درویش زمانی در برنامه هفت گفته بود: دولت تدبیر و امید با این همه قول و تعهد در حوزه فرهنگ، اما اینگونه با فیلم برخورد کرد. بالاخره سرنوشت سینمای ایران را که نباید در حوزهشان قوانین و هویتی با رفتار غلط خود زیر سؤال برد. در دولت تدبیر و امید رستاخیز از پرده سینماها پایین کشیده شد و من امیدوارم در انتهای دولت تدبیر و امید هم رستاخیز به پرده بازگردد و مرهمی باشد بر این زخم بسیار.
زمانی که درویش این سخنان را میگفت علیجنتی، وزیر ارشاد بود و حجتالله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی و اکنون در ماههای آخر عمر دولت دوازدهم سیدرضا صالحیامیری بر مسند وزارت تکیه زده و حیدریان هم مسئولیت سازمان سینمایی را عهدهدار شده است؛ ترکیبی که احتمالاً در دولت دوازدهم نیز باقی خواهد ماند! خواست برای مساعدت به فیلمهای توقیفی میتواند اولین درخواست رانتی از نامزد پیروز انتخابات باشد. آیا روحانی از مردان فرهنگیاش میخواهد لطف انتخاباتی هنرمندان را با کمک به رفع توقیف برخی از فیلمها جبران کنند!؟
یک خواسته جدی نادیده گرفته شده
درخواست برای توجه به بدنه سینمای ایران، طی چند نامه از سوی هنرمندان سینما به رئیسجمهور مطرح شد؛ نامههایی که پاسخ روشنی به آنها داده نشد. در یکی از این نامهها، خطاب به رئیسجمهور نوشته شده است: «جناب دکتر روحانی، به خوبی میدانید که هنرمندان چه نقش تعیینکنندهای در جهت رشد فکری و فرهنگی هر جامعهای دارند، ولی متأسفانه به دلیل شرایط وحشتناک اقتصادی و انواع و اقسام بیعدالتیها و بیتوجهیها این قشر مظلوم و افتخارآفرین از حداقل امکانات اولیه زندگی هم محروم و جالب است که در این شرایط وحشتناک، هیچ مقام و نهاد مسئولی در این مرزو بوم هیچ اقدامی در جهت حل مشکلات سینماگران نجیب کشور از خود نشان نمیدهد تا جایی که به تعبیر حضرت رسول مکرم اسلام به وضوح دیده میشود که فقر از در وارد شده و ایمان از پنجره خارج میشود.»
مشکل بیمه هنرمندان سینما و تأمین حداقلهای معاش از سوی چند هزار عضو خانه سینما، در حالی مطرح شده که صالحیامیری از واگذاری فرهنگی و هنری به صنوف هنری از جمله سینما خبر داده است. در طرح وزیر ارشاد خانه سینما نقش محوری در مدیریت امور سینمایی خواهد داشت. اگر دولت میخواهد کمکی به بهبود وضعیت سینما داشته باشد در مرحله اول و پیش از جواب دادن به درخواستهای رانتی، سراغی از هنرمندانی بگیرد که بار اصلی سینما را به دوش میکشند و از درآمدهای میلیاردی برخی از ستارهها بیبهرهاند. عمل به خواستههای مطرح شده در نامه اهالی سینما برای رسیدن به حقوق اولیهای مانند بیمه درمان و بازنشستگی است.