درمان دارویی
به طور کلی هیچ کدام از بیماران مبتلا به سندرم پاهای بیقرار برای بهبود علائم خود به دارو نیاز ندارند و اگر داروهایی برای این منظور تجویز میشوند، در اصل برای درمان بیماریهای زمینهای دیگر است. در صورت نیاز به دارو، آگونیستهای دوپامین، درمان اولیه برای نشانگان پاهای بیقرار متوسط تا شدید هستند.
داروهای مخصوص بیماران پارکینسونی، داروهای حاوی کدئین، شل کنندههای عضلانی، داروهای آرامبخش و برخی داروهای ضد صرع، از دیگر داروهایی هستند که ممکن است پزشک برای شما تجویز کند. داروهای خوابآور و آرامبخش تنها به شما کمک میکنند بهتر بخوابید؛ وگرنه حالات ناراحتکننده پاهایتان را از بین نمیبرند و ممکن است باعث شوند در طی روز خوابآلود شوید. هر دارویی را که متخصص برای شما تجویز میکند، دقیقا مطابق دستور او مصرف کنید و هیچگاه سر خود دوز داروها یا زمان خوردن آنها را تغییر ندهید. مثلا اگر داروهای کدئیندار بیش از دستور مصرف شوند، فرد را به خود معتاد میکنند. دقت کنید و صبور باشید؛ زیرا یافتن دارویی که به شما بیش از بقیه کمک کند آسان نیست و گاهی پزشک مجبور است چند دارو را امتحان کند تا آن را که مناسب بیمار است، تجویز نماید.
داروها و زنان باردار
بیشتر این داروها برای زنان حامله تجویز نمیشوند. در عوض، پزشک روشهای غیردارویی را به بیمار میآموزد تا خودش انجام دهد و علائمش تخفیف یابد. البته گاهی اگر علائم خیلی ناراحتکننده باشند، ممکن است با احتیاطهای فراوان، دارویی برای بیمار باردار تجویز شود.
داروهای تشدید کننده علائم
بیشتر ضدافسردگیها و برخی داروهای ضدتهوع علائم را تشدید میکنند و ممکن است پزشک شما را از مصرف آنها منع کند؛ ولی زمانی که چارهای جز خوردن آنها ندارید، برای کنترل حرکات رنجآور پاهایتان داروهای دیگری هم هستند که میتوانند کمککننده باشند.
درمانهای خانگی
اگر علائمتان خفیف است، میتوانید داروی مسکنی مثل ایبوبروفن بخورید.
دوش گرفتن با آب ولرم قبل از خواب یا خوابیدن در وان آب گرم، به شما کمک میکند بهتر بخوابید.
برخی بیماران میگویند که اگر پاهایشان را کمپرس سرد یا گرم کنند یا از هر دو استفاده کنند، راحتتر میشوند.
وضعیت مکانی که در آن میخوابید روی شدت علائم تاثیر دارد. اگر دمای اتاق خواب متعادل و قدری خنک و تا حد امکان از سر و صدا دور باشد، ممکن است راحتتر بخوابید.
اگر مرتب و متعادل ورزش کنید، علائم تخفیف خواهند یافت؛ ولی ورزش شدید در سالن ورزشی یا در ساعات پایانی روز و عصر، علائم را بدتر خواهد کرد.
انجام تمرینهای مدیتیشن و یوگا هم میتوانند در مهار پاها مفید باشد.
در آغاز و پایان روز تمرینهای کششی ملایم انجام دهید یا به آرامی پاهایتان را ماساژ دهید.
سعی کنید سر ساعت مشخصی بخوابید و بیدار شوید. این کار به کاهش خستگی شما که یکی از عوامل تشدید RLS است، کمک میکند.
استرس خود را کاهش دهید؛ چرا که میتواند پاهایتان را بیقرارتر و زندگی را برایتان سختتر کند.
تاثیر رژیم غذایی در کاهش یا افزایش شدت بیماری.
رعایت رژیم غذایی مناسب، سرشار از فولات و دیگر مواد مغذی حیاتی در کنار دارو و دیگر درمانهای موجود، در کاهش علائم موثر است. به توصیههای زیر توجه کنید:
غذاهایی که دارای فولات هستند، مانند اسفناج، مارچوبه و سبزیهایی که برگهای سبز تیره دارند، بیشتر بخورید و غلات کامل و نانهای سبوسدار را حتما در صبحانه خود بگنجانید. اگر بیماری یا مشکل خاصی مانند بالا بودن کلسترول یا حساسیت به تخممرغ ندارید، بیشتر تخممرغ بخورید. جگر هم منبع بسیار خوبی از فولات است.
تعداد دفعات غذا خوردنتان را بیشتر و حجم هر وعده را کمتر کنید. مغزها، ماهی، میوه تازه و غلات کامل را به قاعده در رژیم غذایی خود بگنجانید. بهتر است به جای غذاهای فرآوری شده، غذاهای تازه بخورید و از خوردن غذاهایی که با آرد تصفیهشده درست شدهاند و قندهای ساده دارند (مانند انواع شیرینیها و کیکها) نیز بپرهیزید.
مصرف خوراکیهای حاوی کلسیم و ویتامین B12 ضروری است. اگر فکر میکنید با خوردن غذاهای روزانه این مواد مغذی به مقدار کافی به بدنتان نمیرسد، با مشورت پزشک مکمل بخورید.
چاقی و بیتحرکی دو عاملی هستند که خطر ابتلا به این سندرم را بالا میبرند و میتوانند علائم آن را شدت بخشند. با کمک یک متخصص تغذیه رژیم مناسبی برای کاهش وزن خود تنظیم کرده و با مشورت پزشک و مربی ورزش، به طور منظم ولی ملایم ورزش کنید.
دو توصیه از بنیاد سندرم پاهای بیقرار
سندرم پاهای بیقرار علاج قطعی ندارد و بیماری مزمنی است. برای اینکه راحتتر این حالات ناخوشایند را تحمل کنید و بتوانید مانند افراد عادی زندگی و کار کنید، به توصیههای «بنیاد سندرم پاهای بی قرار» توجه نمایید:
بیماری خود را از دیگران پنهان نکنید و تا حد ممکن درباره آن اطلاعات کسب کرده و در اختیار خانوادهتان نیز بگذارید. هر قدر آنها درباره بیماریتان بیشتر بدانند، بهتر میتوانند با شما کنار بیایند و در تحمل این شرایط کمکتان کنند. به این ترتیب وقتی میبینند نیمههای شب بیدارید و در خانه قدم میزنید یا در سینما بلند شدهاید و ته سالن قدم میزنید، درکتان خواهند کرد.
در مقابل میل مقاومتناپذیر به بلند شدن و حرکت دادن پاها مقاومت نکنید. هر قدر بیشتر این میل را سرکوب کنید، علائم بدتر خواهند شد. وقتی این حرکات پاها نیمهشب از خواب بیدارتان میکند، برخیزید و در خانه قدم بزنید. کاری انجام دهید که حواستان را پرت کند و اگر با خودروی شخصی سفر میکنید، بین راه مرتب توقف کنید و قدری راه بروید.
برای خواندن بخش اول- وقتی پاها بیقراری میکنند - اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- وقتی پاها بیقراری میکنند - اینجا کلیک کنید.