آنتاگونیست‌های گیرنده هیدروژن و مهارکننده‌های پمپ پروتون:
آنتاگونسیت‌های گیرنده هیدروژن مانند فاموتیدین یا رانی‌تیدین و مهارکننده‌های پمپ پروتون مانند امپرازول، داروهای ضدترشحی هستند که برای درمان بیماری‌های گوارشی مانند اولسر معده یا دئودنوم و بیماری رفلاکس، کاربرد دارند. این داروها مانع از ترشح اسید معده شده و PH معده را افزایش می‌دهند.
به نظر می‌رسد که با افزایش PH معده به سمت قلیایی، جذب برخی از ویتامین‌ها و املاحی مانند کلسیم، آهن و روی، کاهش می‌یابد.
داروهای ضدتشنج و صرع
داروهای ضد صرع فنی‌توئین و فنوباربیتال ممکن است موجب هیپوکلسمی، راشیتیسم در کودکان و استئوپروز در بالغین شوند. به نظر می‌رسد که کاهش جذب کلسیم احتمالا از طریق جلوگیری از سنتز پروتئین‌های متصل شونده به کلسیم، دلیل اصلی پیدایش اختلالات استخوانی ناشی از این داروهاست.
داروهای مسهل و ملین
مسهل‌ها با کاهش زمان عبور غذا از روده، منجر به کاهش جذب مواد مغذی و در نتیجه دفع املاحی مانند کلسیم و پتاسیم می‌شوند.
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی
داروهای ضدالتهاب غیراستروئید مانند آسپرین و ایندومتاسین، ممکن است به مخاط روده آسیب رسانده، منجر به اختلال در جذب مواد مغذی و املاحی مانند آهن و کلسیم شوند.
کورتیکو استروئیدها
کورتیکو استروئیدها مانند هیدروکورتیزون، پردنیزولون، دگزامتازون و بتامتازون، از جمله داروهای ضدالتهاب هستند. این داروها به طور کلی باعث کاهش جذب کلسیم و افزایش دفع ادراری آن شده و مصرف طولانی مدت آنها منجر به پوکی استخوان می‌گردد.
اثر کورتیکو استروئیدها در عدم تحمل گلوکز، احتباس آب و سدیم و افزایش دفع پتاسیم نیز شناخته شده است.
بنابراین بهتر است هنگام مصرف این داروها، یک رژیم غذایی کم سدیم و پرپتاسیم رعایت شود. استفاده از مکمل‌های کلسیم و ویتامین D نیز در صورت مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدها (مانند بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید) ممکن است توصیه شود.
داروهای مورد مصرف در شیمی درمانی
بعضی از داروهای مورد استفاده در سرطان مانند سیس‌پلاتین دارای اثر نروتوکسیک هستند و باعث کاهش منیزیم می‌شوند. هیپوکلسمی، هیپوکالمی و هیپوفسفاتمی نیز با مصرف این دارو شایع است. بهتر است در این بیماران از مکمل منیزیم به منظور پیشگیری از تخلیه منیزیم استفاده شود.
داروهای دیورتیک (مدر)
از این داروها در مواردی مانند درمان ادم ناشی از اختلالات کلیوی، کبدی یا قلبی و فشارخون بالا استفاده می‌شود.
دیورتیک‌هایی چون فوروزماید (لازیکس) موجب دفع پتاسیم، منیزیم، سدیم، کلر و کلسیم می‌شوند. استفاده از مکمل پتاسیم، منیزیم و کلسیم به ویژه در صورت مصرف طولانی مدت این داروها، باید در نظر گرفته شود.
دیورتیک‌های تیازیدی مثل هیدروکلروتیازید باعث افزایش دفع پتاسیم، منیزیم و کاهش دفع کلسیم می‌شوند. مصرف مقدار بالای هیدروکلروتیازید با مکمل کلسیم، ممکن است سبب هیپرکلسمی شود.
دیورتیک‌های نگهدارنده پتاسیم مانند اسپیرونولاکتون یا تریامترن H موجب افزایش دفع سدیم، کلر و کلسیم می‌شوند. افزایش سطح پتاسیم خون در صورت مصرف مکمل پتاسیم یا مهارکننده‌های ACE (از داروهای ضدفشارخون بالا) به همراه دیورتیک‌های نگهدارنده پتاسیم، می‌تواند خطرناک باشد.
برای خواندن بخش اول- داروها و مواد غذایی- اینجا کلیک کنید.