مقایسه دادههای ۱۴ سال اخیر نشان میدهد در حالی که حقوق ریالی ۲۱ برابر شده، دلار ۵۰ برابر رشد کرده است؛ این درحالی است که درآمد سالانه کارگران برای اولین بار به زیر ۱۰۰۰ دلار سقوط میکند؛ یعنی ماهی فقط ۸۲ دلار!
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، بررسی روند ارزش دلاری دستمزد از سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۵ نشاندهنده افت ۶۶ درصدی قدرت خرید بینالمللی مزدبگیران است؛ فاجعه اصلی جایی رخ میدهد که حقوق ماهانه ۱۰ میلیون تومانی، در ترازوی جهانی کمتر از ۱۰۰ دلار وزن دارد ؛ بنابراین فریب افزایش ۲۱ برابری حقوق را نخورید؛ چراکه دلار ۵۰ برابر رشد میکند، یعنی سفره کارگر ۶۶ درصد کوچکتر شده است و پیشبینی دستمزد ۸۲ دلاری برای سال ۱۴۰۵، تیر خلاصی بر پیکر نیمهجان قدرت خرید است که حتی با عینک خوشبینی هم دیده نمیشود.
کارگری یا برده داری مدرن؟
اگر کاهش قدرت خرید دلاری حداقلبگیران در ایران طی ۱۴ سال اخیر را اگر بررسی کنیم این اعداد نشان میدهد که چگونه نوسانات ارزی و تورم، اثر افزایش ریالی دستمزدها را خنثی کرده است؛ به طوری که ارزش دلاری دستمزد در سال ۱۳۹۰ حدود ۲،۹۱۲ دلار بوده است، اما درسال ۱۴۰۵ به ۹۹۱ دلار رسیده است که سقوطی حدوداً ۶۶ درصدی در ارزش بینالمللی دستمزد را به وضوح نشان میدهد.
در سال ۱۳۹۰ یک کارگر با حقوقش سالانه نزدیک به ۳۰۰۰ دلار درآمد داشت؛ عددی که طبق پیشبینیها در سال ۱۴۰۵ به ۹۹۱ دلار خواهد رسید به این معنی است که تخصص و وقت نیروی کار ایرانی، دوسوم ارزش بینالمللی خود را از دست داده است.
باتوجه به این نمودار ، از سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۳، دستمزد ریالی حدود ۲۱ برابر شده است، اما در همین بازه، قیمت دلار حدود ۵۰ برابر شده است و این یعنی سرعت رشد هزینههایی که مستقیم یا غیرمستقیم به دلار وابستهاند، بیش از ۲ برابرِ سرعت رشد درآمدها بوده است.
رسیدن به رقم ۹۹۱ دلار در سال به این معناست که میانگین درآمد ماهانه یک کارگر به حدود ۸۲ دلار میرسد که این عدد از استانداردهای جهانی برای «حداقل دستمزد» فاصله بسیار زیادی دارد و زمانی که دستمزد صرفاً پاسخگوی نیازهای اولیه مانند خوراک و مسکن باشد، دیگر نیازها مانند پوشاک، تفریح و آموزش دچار رکود میشود و حتی کاهش ارزش دلاری دستمزد، انگیزه برای مهاجرت نیروهای کار به کشورهای همسایه را افزایش میدهد.
روند سقوط آزاد دستمزد به زیر ۱۰۰ دلار
البته قدرت خرید واقعی تنها با دلار سنجیده نمیشود، اما از آنجایی که اقتصاد ایران به شدت «دلاریزه» شده است، این تحلیل دلاری مترِ بسیار دقیقی برای درک وضعیت سفره مردم است که در ادامه به بررسی روند درآمد حداقل حقوق براساس قیمت نرخ دلار در ده سال اخیر می پردازیم:
سال ۱۳۹۰: حقوق ۳۳۰،۳۰۰ تومان بود و دلار ۱،۳۶۱ تومان
سال ۱۳۹۱: حقوق ۳۸۹،۷۰۰ تومان و دلار ۲،۶۳۰ تومان
سال ۱۳۹۲: حقوق ۴۸۷،۱۲۵ تومان و دلار ۳،۱۷۲ تومان
سال ۱۳۹۳: حقوق ۶۰۸،۹۱۰ تومان و دلار ۳،۲۶۸ تومان
سال ۱۳۹۴: حقوق ۷۱۲،۴۲۵ تومان و دلار ۳،۳۵۸ تومان
سال ۱۳۹۵: حقوق ۸۱۲،۱۶۶ تومان و دلار ۳،۶۳۰ تومان
سال ۱۳۹۶: حقوق ۹۲۹،۹۳۱ تومان و دلار ۴،۰۶۰ تومان
سال ۱۳۹۷: حقوق ۱،۱۱۴،۰۰۰ تومان و دلار ۱۰،۱۳۲ تومان
سال ۱۳۹۸: حقوق ۱،۵۱۶،۰۰۰ تومان و دلار ۱۲،۸۲۸ تومان
سال ۱۳۹۹: حقوق ۱،۹۱۱،۰۰۰ تومان و دلار ۲۲،۶۱۰ تومان
سال ۱۴۰۰: حقوق ۲،۶۵۵،۴۹۵ تومان دلار ۲۶،۳۸۵ تومان
سال ۱۴۰۱: حقوق ۴،۱۷۹،۷۵۰ تومان و دلار ۳۵،۲۱۷ تومان
سال ۱۴۰۲: حقوق ۵،۳۰۸،۲۸۴ تومان و دلار ۵۱،۷۲۹ تومان
سال ۱۴۰۳: حقوق ۷،۱۶۶،۱۸۴ تومان و دلار ۶۸،۸۷۸ تومان
سال ۱۴۰۴: حداقل حقوق ۱۰،۳۹۰،۹۶۸ تومان و میانگین قیمت دلار ۱۱۰،۰۰۰ تومان
سال ۱۴۰۵ (پیشبینی سال آینده): با فرض ۲۰٪ افزایش حقوق و دلار ۱۵۱ تومانی، حداقل حقوق ۱۲،۴۶۹،۱۶۰ تومان و دلار ۱۵۱،۰۰۰ تومان است.
به گزارش تابناک، با حقوق سالانه ۹۹۱ دلاری در سال ۱۴۰۵، یک کارگر ایرانی باید با روزی کمتر از ۳ دلار زندگی کند که این رقم حتی از حداقلهای اعلام شده برای فقر مطلق در بسیاری از کشورهای جنگزده هم پایینتر است و این یعنی سقوط از قله ۳۰۰۰ دلاری دهه نود به دره ۸۰ دلاری دهه چهارصد !
