کمبود ویتامین E

در شماره پیش عواملی را که باعث پوکی استخوان می شوند برشمردیم و اینک دنباله مطلب.

7. کمبود ویتامین E:

گرچه هنوز کاملاً ثابت نشده است ولی خوردنی هایی که به اندازه کافی ویتامین E داشته باشند، ممکن است تا حدودی از پوکی استخوان بکاهند. این ویتامین در روغن های نباتی، آجیل، تخمه ها (مانند تخم کدو، خربزه و هندوانه)، جوانه گندم و سبزی های با برگ های بزرگ مانند کاهو وجود دارد. این ویتامین به منزله «آنتی اکسید» یعنی ضد اکسید عمل می کند؛ بدین معنی که یاخته های بدن را از آزرده شدن حفظ می کند و نیز تا حدودی در تولید یاخته های خونی مؤثر است.

8. کم حرکتی.

وقتی که استخوان ها در حال استراحت هستند، عمل استخوان سازی بدن کند می شود بنابراین حرکت و ورزش (البته مناسب با سن) باید در همه عمر ادامه یابد. باید هفته ای 5 روز و هر روز دست کم 30 دقیقه ورزش کرد. مانند تند راه رفتن، دویدن، هروله کردن (جهیدن نه پرش) و وزنه برداری به قدر توان.

9. ورزش:

ورزش، فشار خون بالا را پایین می آورد و فشار خون طبیعی را در حدّ خود نگاه می دارد وقتی که فشار خون، پایین آمد و به حد عادی رسید از خطر حمله قلبی و سکته مغزی و بیماری های خطرناک کاسته می شود.

ورزش تا حد زیادی انسان را از سرطان حفظ می کند.

با ورزش، ممکن است خطر برخی از سرطان ها را کم کرد، مثلاً ورزش منظم می تواند به پیش گیری سرطان کولون (روده بزرگ) کمک نماید. آن هم به سبب حرکت و عبور سریع مواد دفعی از روده ها و خارج نمودن مقداری از سموم بدن از راه کولون ها. در نتیجه دیواره کولون ها، کمتر با مواد دفعی در تماس می ماند. برخی از دانشوران بر این باورند که ورزش ممکن است سرطان «آندومتریال⁽¹⁾» بعنی مخاط داخل رحم و نیز سرطان پستان را کاهش دهد که این امر ارتباط با افزایش میزان هورمون استروژن دارد. سلول های چربی، استروژن تولید می کنند و ورزش با کم کردن چربی بدن، این سرطان ها را کم می نماید.

عواملی که بر فشار خون اثر دارند:

دیابت، مصرف دخانیات، زیادی کلسترول وتری گلیسرید خون و وجود بیماری قلبی در افراد نزدیک خانواده، بر فشار خون اثر دارند.

عوارضی که فشار خون در دیگر اندام ها ایجاد می کند و به آنها صدمه می رساند

1. قلب:

پرفشار خونی به راههای گوناگون باعث بیماری قلب و عروق می شود. نخست اینکه قلب ناچار باید به شدت کار کند تا بر فشار خون چیره شده و با توان زیاد، خون را به اندام ها تلمبه بزند (پمپاژ کند). در نتیجه ماهیچه های قلب به ویژه در بطن چپ، حجیم تر می گردند. گرچه در اثر ورزش و بلند کردن وزنه، ماهیچه های بازوهای شما پر حجم می شوند، اما برعکس ماهیچه های بازو، عضلات قلب چنین نیست که لزوما بزرگ و قوی شوند.

در واقع از آنجایی که خون به ماهیچه های بزرگ شده قلب، به نسبت بزرگی آن ماهیچه ها نمی رسد، پس از سال ها در اثر وجود فشار خون عملاً قلب ضعیف تر می گردد و در نتیجه این امر، مارسایی قلب حادث می شود که عارضه ای است بسیار خطرناک.

2. آترواسکلروز⁽²⁾ یا سفتی سرخ رگ ها

پرفشار خونی یکی از علل آزردگی دیواره درونی سرخ رگهاست که به سفتی سرخ رگها منجر می شود. پرفشار خونی باعث می شود که در دیواره یا پوشش درونی سرخ رگها، ترک های ریزی به وجود آیند که با ریزبین (میکروسکوپ) می توان آنها را دید. این ترکها بستر یا زمینه مناسبی ایجاد می کنند برای رسوب و تجمع پلاک ها یا صفحه های چربی در توی رگها که باعث تنگی آنها می شود و در نهایت این تنگی و انسداد، توان خون را، برای رساندن اکسیژن و مواد غذایی به ماهیچه های مربوطه کاهش می دهد از این رو پرفشار خونی، تهدید دوگانه ای برای قلب محسوب می شود:

نخست: اینکه کار و نیز بار قلب را زیاد می کند و باعث افزایش نیاز قلب به اکسیژن و مواد غذایی می شود.

دوم: اینکه به سبب ایجاد سفتی در سرخ رگهای خود قلب (سرخرگهای کرونر) که به ماهیچه های قلب، اکسیژن و غذا می رسانند، مقدار اکسیژن و مواد غذایی به ماهیچه های قلب کمتر می رسد. ترکیب دو عامل یاد شده احتمال حمله قلبی را افزایش می دهد.

3. صدمه به کلیه ها:

پرفشار خونی باعث آترواسکلروز (سفتی سرخ رگها) دیگر اعضای بدن نیز می شود. اگر این اعضا از اکسیژن و مواد غذایی ضروری محروم شوند، عوارض شدیدی ایجاد می گردد.

تنگ شدن سرخ رگهای تغذیه کننده کلیه ها باعث اختلال در اعمال کلیه ها می شود. گردش خون در کلیه ها کم می شود. بدن هورمونی به نام «رنین⁽³⁾» تولید می کند و باعث آغاز یک رشته واکنش های شیمیایی می شود که سبب نارسایی بیشتر مویرگ ها می گردد. نتیجه اینکه: پرفشار خونی باعث آزار کلیه ها می گردد و این نیز خود باعث بالا رفتن بیشتر فشار خون می شود و یک دور و تسلسل معیوب آغاز می گردد.

4. آنوریسم⁽⁴⁾:

پرفشار خونی به گونه ای دیگر یعنی با ناتوان کردن و کش دادن نیز، سرخ رگها را ازرده می کند. این امر باعث می شود در دیواره سرخ رگها حفره کوچک توپ مانندی ایجاد شود که به آن در اصطلاح پزشکی «آنوریسم» می گویند. این آنوریسم درست مانند توپ بازی، اگر فشار بیشتری به آن وارد شود، می ترکد. آنوریسم معمولاً در سرخ رگهای کوچک، باعث آزردگی چشم و حتی نابینایی می گردد.

5. سکته مغزی:

اگر پرفشار خونی درمان نشود، به سبب سفت شدن سرخ رگهایی که مغز را تغذیه می کنند، باعث سکته مغزی می گردد چه تنگ شدن دورن رگهای مغز، سبب می شود آن بخشی از مغز که به وسیله سرخ رگ مربوطه تغذیه می گردید، از مواد غذایی و اکسیژن محروم شود و این همان سکته مغزی در اثر نرسیدن مواد مغذّی و اکسیژن به مغز است.

گونه دیگری از سکته مغزی هست که به سبب پاره شدن رگ مغزی و خونریزی آن ایجاد می گردد و این موقعی اتفاق می افتد که پرفشار خونی، پیشاپیش دیواره سرخ رگهای مغزی را ناتوان کرده باشد.

سکته مغزی در اثر نرسیدن خون به بخشی از مغز و یا خون ریزی در مغز، هرکدام می توانند باعث تخریب بخشی از مغز و از بین رفتن همیشگی گفتار، فهمیدن، فراگفتن، حس و ناتوانی اندام ها گردد. این عارضه گاهی به اغما و مرگ منجر می شود. فشار خون مزمن می تواند باعث چروکیدن بافت مغز در افراد بالای 65 سال شود. به سبب اهمّیّت سکته مغزی، در یک مقاله جداگانه در این مورد بحث کرده ایم.

6. بیماری های دیگری که به سبب پرفشار خونی باعث صدمه بیشتر می شوند:

اگر شما ناراحتی هایی دارید که بر دستگاه قلبی و عروقی اثر دارد در این حالت، پرفشار خونی، صدمه بیشتری بر قلب، مغز و دیگر اعضای بدن شما خواهد داشت. این عوامل خطر عبارتند از دیابت، مصرف دخانیات، زیادی کلسترول خون و سابقه بیماری قلبی در خانواده. در این صورت تشخیص و درمان فشار خون بالا بسیار مهمّ و باارزش است؛ به ویژه اگر چند تا از عوامل یاد شده را با هم داشته باشید.

پی نوشتها:

1. Endometrial

2. Ateroscleroois

3. Renin

4. Anevrism