علائم و نشانه ها:
		-علاقمند به تنهایی،
		-هراس و ترس از جمع،
		-اغلب دلسرد، بی اشتیاق، نگران و بی اعتماد،
		-بی توجه به آنچه می گذرد در اطراف او،
		-پرخاشگری،
		-بی تفاوت،
		-ناتوان در برقراری رابطه ای خوب با اطرافیان،
		-رفتاری سرد و به دور از شور و شوق،
		-وجود تضاد و کشاکش در درون،
		-سرکوب آرزوها و تمایلات،
		-چهره ای غمزده،
		-کاملاً غیرفعال،
		-ناراضی بودن از زندگی و توسل به خیالبافی،
		-دچار اضطراب و احساس گناه،
		-بدبین و عیبجو،
		-به سربردن در حالت بلاتصمیمی و بی هدفی،
		-ناتوان در مخفی کردن کینه و نفرت خود،
		-محدود کردن توقعات و آرزوهای خود،
		-عدم وجود تمرکز حواس،
		-دچاراضطراب و احساس گناه،
		-بدبین و عیبجو،
		-به سربردن در حالت بلاتصمیمی و بی هدفی،
		-ناتوان در مخفی کردن کینه و نفرت خود،
		-محدود کردن توقعات و آرزوهای خود،
		-عدم وجود تمرکز حواس،
		-دچار خستگی مفرط و کم خوابی،
		-احساس بی ارزشی،
		-بی بهره از شور و شوق زندگی،
		-جستجوی آرامش در عزلت،
		-دارای اعتماد به نفسی کم و واهمه از جر و بحث و روبرو شدن با جمع،
		-عدم مقاومت در برابر فشاری اندک،
		-رنج بردن از احساس گناه، پشیمانی و نومیدی،
		-خواب کم و نامنظم،
		-گریه سر دادن به اندک بهانه ای،
		-خود را در پناه دیگران قرار دادن،
		-عدم مشارکت در فعالیت اجتماعی،
		-احساس امنیت در انزوا.
		
			عوامل پدیدآورنده:
		-اختلال عاطفی کودک،
		-عدم تربیت صحیح و درست،
		-حسادت، غرور و محرومیت،
		-برتری جویی و سلطه طلبی،
		-مرگ یکی از عزیزان و ترس های مختلف،
		-نقص بدنی و فیزیولوژیکی،
		-احساس گناه و شرم از انجام کاری و عدم توانایی در دفاع از خود،
		-طرد از خانواده و جمع همسالان،
		-وارد شدن فشار بیش از توان کودک، امر و نهی بسیار و انتظارات بی جا،
		گاهی عدم محبوبیت و اعمال خشونت نسبت به کودک.
		
			چگونگی عملکرد:
		-ابراز مهر و محبت و پذیرش کودک،
		-دادن مسئولیت های مختلف اجتماعی در حد توان و ظرفیت،
		-ایجاد فرصت برای خودنمایی و نشان دادن لیاقت به کودک،
		-بالا بردن حس اعتماد به نفس در کودک به شیوه های مختلف،
		-ایجاد محیطی آرام، ساکت و شاد برای رشد کودک،
		-واداشتن کودک به حضور در جمع و مشارکت در کارهای جمعی،
		-همراهی برای انتخاب دوست و شرکت در بازی با آنها،
		-حل مشکلات روانی و عاطفی،
		-تفهیم ضوابط حیات و چگونگی انطباق با اجتماع،
		-دادن روحیه برای ظاهر شدن و حرف زدن در جمع،
		-تقویت استعدادهای فکری و جسمی،
		-مدل سازی و تشویق به تقلید از این مدلها،
		-ایجاد سرگرمی سازنده و مثبت برای کودک،
		-تأمین نیازهای اصلی و لازم کودک،
		-حل و رفع رنج و احساس گناه درونی کودک،
		-یاددادن مهارتهای مختلف،
		-واداشتن به فراموشی گذشته و القاء با ارزش بودن،
		-گاهی مراجعه به دکتر و استفاده از دارو.
		
منبع:نجاتی، حسین، (1388)، روانشناسی کودک، تهران، نشر بیکران، چاپ دهم.