سیلیکون دیاکسید در غذا برای رشد طبیعی استخوانها بسیار مهم است. سیلیکون دیاکسید که سیلیکا نیز نامیده میشود برای حفظ سلامتی پوست، مو و ناخنها لازم است.
عنصر سیلیکون دیاکسید به طور طبیعی در غذاها به شکل سیلیکون دیاکسید یافت میشود. سیلیکون هرگز به شکل اصلی یا آزاد خود نیست و همیشه در غذا به صورت سیلیکون دیاکسید وجود دارد. سیلیکون دیاکسید به مقدار زیاد در غذاهای گیاهی یافت میشود. مقدار سیلیکون دیاکسید به طور قابل ملاحظهای در غلات زیاد است. از طرف دیگر، غلظت سیلیکون دیاکسید مواد غذایی حیوانی پایینتر است.
اگرچه سیلیکون دیاکسید برای بدن ما ضروری است ولی، به عنوان ماده معدنی کم مقدار دستهبندی میشود. این بدین معناست که برخلاف مواد معدنی دیگر، بدن به مقدار کمی به سیلیکون دیاکسید برای حفظ سلامت خود نیاز دارد. چون نیاز بدن به سیلیکون دیاکسید کم است، RDA برای سیلیکون مشخص نشده است. ولی، متخصصان مصرف روزانه بین 20-30 میلیگرم را توصیه میکنند.
مواد غذایی حاوی سیلیکون دیاکسید
میوهها: میوهها حاوی مقادیر خوبی سیلیکون دیاکسید هستند. سیلیکون به طور طبیعی در میوهها وجود دارد پس، این میتواند مزیت اضافهای برای مصرف میوه باشد. میوههای زیر حاوی مقدار زیادی سیلیکون دیاکسید هستند:
پرتقال
سیب
آلو
گیلاس
انگور
کشمش
سبزیجات: سبزیجات خصوصاً سبزیجات دارای برگ سبز منبع عالی از سیلیکون دیاکسید هستند. با مصرف سبزیجات میتوانید دریافت سیلیکون دیاکسید خود را افزایش دهید:
خیار
کرفس
کلم خام
مارچوبه
چغندر
یونجه
کاهو
تربچه
پیاز سفید
مقدار سیلیکون موجود در سبزیجات فوقالذکر یکسان نیست. سیب زمینیهای ترشی نیز منبع خوبی از سیلیکون دیاکسید هستند. این سبزی با ریشه شیرین همچنین حاوی مقدار خوب آهن و پتاسیم است. اگرچه دستورالعملهای زیادی برای پخت غذا با این سبزی وجود دارد ولی، بیشتر مردم ترجیح میدهند آنها را کبابی یا آبپز کنند.
آجیل: آجیل از زمانهای بسیا قدیم منبع عالی از مواد معدنی بوده است. آجیل خصوصاً بادام زمینی و بادام حاوی مقدار قابل ملاحظهای سیلیکون دیاکسید هستند.
دانه آفتابگردان: دانه آفتابگردان علاوه بر اینکه حاوی مقدار زیادی ویتامین E و فیبر است، سیلیکون دیاکسید نیز دارد. با توجه به ارزش تغذیهای بالا، یک فنجان دانه آفتابگردان میتواند اسنک میان وعده عالی باشد.
دانه کدو: محتویات سیلیکا در دانه کدو نسبتاً بالاست. بنابراین، میتوانید دانه کدو را کبابی کرده و به عنوان اسنکی سالم از آن استفاده کنید.
غلات کامل: روشی آسان برای پیشگیری از کمبود سیلیکون دیاکسید گنجاندن نانهای غلات کامل در رژیم غذایی است. برنج، جو و بلغور جو دو سر حاوی مقدار زیادی سیلیکون دیاکسید هستند.
آب: سیلیکون دیاکسید در آب آشامیدنی نیز به شکل اسید سیلیسیک وجود دارد. اگرچه روشهای خالصسازی برای استخراج سیلیکون دیاکسید از آب توسعه یافتهاند ولی، آنها با توجه به فواید سیلیکون پیادهسازی نمیشوند. جالب است که سطح سیلیکون دیاکسید بسته به نوع آب متفاوت است. مشخص شده است که آب نرم منبع ضعیفی از سیلیکون دیاکسید است درحالیکه آب سخت غنی از این ماده معدنی میباشد.
نوشیدنیها: از میان نوشیدنیهای حاوی سیلیکون دیاکسید میتوان به قهوه و چای اشاره کرد. چون درست کردن نوشیدنیهای کافئیندار بدون افزودن آب ممکن نیست، وجود سیلیکون دیاکسید در این نوشیدنیها جای تعجب ندارد.
گیاهان
سیر که معمولاً به خاطر طعم خود به غذاهای مختلف افزوده میشود منبع خوبی از سیلیکون دیاکسید است. گیاه دم اسبی که برای درمان بیماریهای اورولوژیک مانند UTI و سنگ کلیه تجویز میشود نیز منبع طبیعی از سیلیکون است. گیاه دم اسبی حاوی کلسیم و پتاسیم در کنار سیلیکون دیاکسید است. در واقع، میان همه گیاهان، گیاه دم اسبی بیشترین مقدار سیلیکون دیاکسید را دارد.
سیلیکون دیاکسید به عنوان افزودنی
سیلیکون دیاکسید افزودنی مهمی به شکل پودر برای غذا به شمار میرود. سیلیکا همچنین به مکملها نیز افزوده میشود و جزء مهمی از قرصهای دارویی است. بسیاری میپرسند چرا سیلیکون دیاکسید به غذا به صورت خارجی افزوده میشود؟ این بدان خاطر است که سیلیکون دیاکسید خاصیتی دارد که مانع از چسبیدن ترکیبات به همدیگر میشود. ادویههای افزوده شده به چیپسها نیز حاوی سیلیکون دیاکسید هستند که به بهتر شدن طعم کمک میکند.
فواید سیلیکون دیاکسید
سیلیکون دیاکسید بخش جدایی ناپذیری از غذاهایی است که مصرف میکنیم. سیلیکا نقش مهمی در رشد استخوانها ایفا میکند بنابراین، گنجاندن منابع غذایی حاوی این ماده در رژیم غذایی ضروری است. کمبود سیلیکون دیاکسید میتواند منجر به آرتروز شود. مطالعات حیوانی انجام شده روی موشها همچنین نشان داده است که رژیم غذایی فاقد این ماده معدنی میتواند تأثیر منفی در تشکیل استخوانها و ساختار دندانها داشته باشد. مزیت مهم دیگر سیلیکون آن است که تأثیرات آلومینیوم روی بدن را به حداقل میرساند و به این ترتیب مانع بروز بیماری آلزایمر میشود. سیلیکون از کارکرد مفاصل پشتیبانی میکند و همچنین نقش حیاتی در حفظ سلامت پوست دارد.
ایمنی غذایی
هنگامی که از سیلیکون دیاکسید به عنوان افزودنی استفاده میشود ایمنی غذایی از اهمیت بالایی برخوردار است. هنگام استفاده از سیلیکون دیاکسید به عنوان افزودنی اگر مقدار آن بیش از 2 درصد وزن غذا باشد مصرف آن درست نیست. سیلیکون دیاکسید باید توسط فرآیندی به نام هیدرولیز فاز بخار ساخته شود. اگر از روشهای دیگر برای تولید سیلیکون دیاکسید استفاده شود، اندازه ذرات آن نباید از مقدار تعیین شده بزرگتر باشد. مکملهای دارای سیلیکون دیاکسید بیشتر از 2 درصد نیز برای مصرف ایمن نیستند. استفاده درست از سیلیکون دیاکسید به عنوان افزودنی برای غذا میتواند تأثیرات بسیار خوبی داشته باشد در غیر این صورت ممکن است منجر به بروز مشکلات جدی شود.
کاربردهای سیلیکون دیاکسید
سیلیکون دیاکسید به مقدار فراوان در پوسته زمین وجود دارد. سند یا کوارتز دو شکل رایج سیلیکا هستند. سیلیکون دیاکسید کاربردهای زیادی دارد که آن را تبدیل به یکی از مهمترین مواد معدنی برای انسانها کرده است. برخی از کاربردهای سیلیکون دیاکسید عبارتند از:
الکترونیک
در صنعت الکترونیک از سیلیکون دیاکسید برای تولید کابلهای فیبر نوری، عایقکاری سیم و نیمه رساناها استفاده میشود. چون سیلیکون دیاکسید نقطه ذوب بالایی دارد اغلب برای عایقکاری سیم استفاده میشود.
فیزوالکتریک
کوارتز دارای خاصیت فیزوالکتریک است که بدین معناست که میتواند انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی و برعکس تبدیل کند. ایستگاهها رادیو و تلویزیون از این خاصیت سیلیکا برای انتقال و دریافت سیگنال استفاده میکنند.
شیشه
فرآیند صنعتی لازم برای تولید شیشه خانگی برای درست کردن پنجره، شیشه مربا و بطری از سیلیکا استفاده میکند. هنگامی که سیلیکون دیاکسید با کربنات سدیم و برون اکسید مخلوط میشود، مخلوط حاصل شیشهای را شکل میدهد که در مقابل شوک گرمایی مقاوم است. از این شیشه برای آشپزی نیز استفاده میشود چون، دارای مقاومت گرمایی بالایی است.
سیمان
یکی از مهمترین کاربردهای سیلیکا تولید سیمان پورتلند است. این نوع سیمان معمولاً در سرتاسر جهان استفاده میشود. سیمان پورتلند پودر ریزی است و عنصر تشکیل دهنده مهم بتن به شمار میرود.
برای تأمین سیلیکون دیاکسید مورد نیاز بدن باید از رژیم غذایی شامل سبزیجات، میوهها و غلات کامل استفاده کنید. اگر رژیم غذایی شما بیشتر حاوی غذاهای فرآوری شده باشد و مصرف مواد غذایی مغذی را نادیده بگیرید، خطر ابتلا به کمبود سیلیکون دیاکسید ممکن است افزایش پیدا کند.