چه باید بگوییم؟
بهتر است به جای جملاتی مثل «میدانم چه احساسی داری؟» از جملاتی نظیر «خیلی خیلی متاسفم» یا «نمیتوانم تصور کنم که چه غمی داری» استفاده کنید. باور کنید هیچ کس نمیتواند به طور کامل غم و اندوه دیگران را درک کند؛ حتی اگر خودش هم قبلا همان تجربه تلخ را داشته باشد.
صبور باشید
انتظار نداشته باشید که با گفتن یک جمله مثل «باید با این غم کنار بیایی» فرد سریع تحت تاثیر قرار بگیرد و با همدردی شما بلافاصله غمهایش را فراموش کند. هر کسی به شیوه خودش غمگین میشود. گاهی اوقات ماهها طول میکشد تا فرد داغدیده کمکم بر ناراحتیهایش فائق آید. باید صبور باشید و به توجه و همدردی خود ادامه دهید.
یک خاطره خوب بنویسید
برخی نوشتههای شخصی میتواند شما را در این کار کمک کند. یکی از خاطرات خوب و شادی را که از شخص مرحوم شده به یاد دارید، روی یک تکه کاغذ بنویسید و آن را به فرد مصیبت دیده بدهید. با خواندن آن خاطره خوشایند، غم و اندوهش کاهش مییابد و قلبش گرم میشود.
به توجه خود ادامه دهید
در روزهای نخستین مرگ عزیزان، افراد خانواده معمولا در شوک بزرگی هستند. مراقبت و توجه خود را به چند ساعت یا چند روز محدود نکنید. انتظار نداشته باشید در همان روزهای نخست فرد بتواند غمهایش را فراموش کند. این کار نیاز به زمان دارد. به او فرصت دهید و او را تنها رها نکنید؛ بلکه به توجه خود ادامه دهید.
کمک کردن به شیوههای مختلف
به افراد مصیبت دیده میتوان با مشاوره، کتاب خواندن، تماشای فیلم و تقویت ایمان و عقیده نیز کمک کرد. به او یک کتاب خوب بدهید و یا مجلهای را که تصاویر زیبا و دیدنی دارد تهیه کنید تا با تماشای تصاویر مدتی مشغول شود. کمک کردن میتواند به شیوههای مختلفی باشد. به تناسب شرایط و موقعیت یک راه را انتخاب کنید.
در روزهای تعطیل بیشتر به آنها توجه کنید
روزهای تعطیلی خاص، زمانی است که بیشتر به یاد آنهایی که دوستشان داریم، میافتیم. حتما شما نیز با این حرف موافقید. در چنین روزهایی، خاطرات تعطیلات گذشته در ذهن فرد تداعی میشود.
گاهی اوقات میترسیم از اینکه مبادا با کوچکترین حرفی، فرد عزادار به یاد کسی که از دست داده بیفتد، در حالی که اینگونه مواقع بهتر است به جای فرار از حرف زدن به او بگویید که: «من اینجا هستم تا حرفهای تو را بشنوم»، «امروز حالت چطور است؟» در روزهای تعطیل سیل عظیمی ازخاطرات گذشته به ذهن فرد داغدار حملهور میشود؛ پس در چنین روزهایی توجه خود را بیشتر کنید.
غم و اندوه کودکان
بیشتر اوقات کودکان و خصوصا نوجوانان، فکر میکنند نباید به احساسات خود توجه کنند و باید تمام تلاششان برای کمک و همدردی با پدر یا مادرشان باشد. معمولا آنها فکر میکنند باید خیلی قوی باشند و به هر نحو که شده با غم و اندوه خود کنار بیایند. دخترم وقتی که پدرش را از دست داد، دو سال بیشتر نداشت.
او میخندید و شاد و سرحال زندگی میکرد و بزرگ میشد. در مدرسه بسیار شاگرد خوبی بود تا اینکه در دوره دبیرستان یکی از همکلاسیهایش را از دست داد و تازه با مفهوم مرگ آشنا شد. با مرگ دوستش غم ازدست دادن پدر برایش تازه شد. کودکان وقتی پدر یا مادر خود را از دست میدهند، با چند سال تاخیر، غم و اندوه خود را آشکار میکنند. شما باید به او بفهمانید که هستید و از او مراقبت میکنید.
بهترین کار این است که به فرد مصیبت دیده فرصت حرف زدن و گریستن بدهید. گاهی اوقات او را در آغوش بگیرد. با کودکان بیشتر مهربانی کنید. آنها را تشویق کنید از احساساتشان با شما حرف بزنند. گریه به هیچکس آسیب نمیرساند و بعد از هر بارانی، خورشید دوباره طلوع میکند.
برای خواندن بخش اول- همراهی با نزدیکان در شرایط سخت- اینجا کلیک کنید.