دکتر سید ضیاء الدین مظهری؛ متخصص تغذیه و رژیم درمانی از دانشگاه آ‌لمان دانشیار
افزایش وزن و درگیر شدن در هزارتوی راه‌های منتهی به چاقی در تمام افراد مبتلا یکسان نبوده و هر کدام از این مبتلایان نیازمند اقداماتی می‌باشند که در خور و مناسب وضعیت شخصی آنها باشد و صرفاً کاهش دادن میزان انرژی دریافتی و حذف این یا آن وعده غذایی و محروم گردانیدن از گروه‌های خاص مواد غذایی چاره‌ساز نمی‌باشد.
لذا قبل از اینکه به ادامه مطلب و سرنوشت افرادی که به زعم خود میان‌بر زده و در آرزوی دستیابی به اندام موزون و رویایی به هر اقدامی دست زده‌اند و به جای رسیدن به مقصد نه‌تنها راه به جایی نبرده‌‌اند، بلکه ده‌ها اشکال و عوارض جدید را نیز بر خود هموار ساخته‌اند و چاق‌تر و بیمارتر از قبل گردیده‌اند بپردازیم.
از شما خوانندگان فرزانه و ژرف‌نگر درخواست بذل توجه به موارد زیر را دارم تا در تصمیمات آینده خود اول بیندیشید و سپس با در نظر گرفتن تمامی جوانب کار و پیامدهای احتمالی اقدام بفرمایید.
ضمناً این باور را داشته باشید که بزرگ‌ترین هنر شما کاهش سریع وزن نبوده، بلکه نگهداری و حفظ وزن به دست آمده و احساس سلامتی و سرزندگی بعد از اجرای یک رژیم مناسب خواهد بود. در این راستا به تعدادی از عوامل زمینه‌ساز چاقی‌ها اشاره می‌نماییم:
عوامل موروثی و ژنتیکی
عوامل ژنتیکی از جمله موثرترین و تاثیرگذارترین فاکتورها تلقی می‌شوند. نحوه افزایش وزن و چاقی‌ها تحت تأثیر عوامل درونی و بیرونی در افراد مختلف بسیار متفاوت از یکدیگر می‌باشد. حتی محل انباشتگی چربی‌ها نیز در تمام افراد یکسان نیست.
مثلا چاقی در ناحیه شکم و احشا (به‌صورت فرم سیب) یا در نشیمنگاه و ران‌ها (به‌صورت فرم گلابی) یا چاقی بوفالویی (چاقی در نواحی بازو، کتف و پشت سینه‌ها) و یا برعکس، تقسیم چربی‌های به وجود آمده ناشی از مصرف بیشتر از نیاز غذاها به طور موزون در سطح بدن تقسیم شده باشد، همگی این موارد از پیش‌تعیین‌شده و جنبه ژنتیکی دارند.
پژوهش‌های متعدد اثبات کرده‌اند که فاکتورهای خارجی و محیطی در بروز چاقی‌ها در فرزندان پدر و مادرانی که اندام موزون دارند در 9 درصد فرزندان آنها تاثیر می‌گذارد. این درصد در صورت چاق بودن یکی از والدین به 50-41 درصد و در صورت نامتوازن بودن هر دوی والدین (پدر و مادر)، این تأثیر به 80-66 درصد افزایش می‌یابد.
علاوه بر فنوتیپ یا شکل ظاهری پدران و مادران، ژنوتیپ آنها نیز که به ظاهر قابل مشاهده نمی‌باشد، در بروز انواع چاقی‌ها تاثیرگذار است و تاکنون بالغ بر 250 تا 300 ژن چاق‌کننده شناسایی شده است، مخصوصاً تجربیات به‌عمل آورده شده بر روی دوقلوهای یک تخمی و کاملاً مشابه از نظر جنس و شباهت کامل اندام و قیافه نشان داده‌اند که تحت تأثیر نوع تغذیه و بیش‌خوری و عدم تحرک کافی، اضافه وزن مشابهی پیدا کرده و محل تجمع چربی‌های بدن آنها نیز به‌طور کاملاً یکسان و مشابه است.
از این جهت به زوج‌هایی که اضافه وزن و چاقی دارند توصیه می‌گردد از بدو تولد فرزندانشان بیشتر متوجه میزان و کیفیت تغذیه و تحرک غنچه‌های زندگی‌شان باشند تا فاکتورهای تأثیرگذار خارجی را تعدیل یا رفع نمایند و از انباشتگی چربی و بروز چاقی‌ها و عوارض اجتناب‌ناپذیر و بیماری‌زای چاقی در این کودکان معصوم پیشگیری کنند...
برای خواندن بخش دوم- سلامت، قربانی رژیم‌های غیرعلمی- اینجا کلیک کنید.
