فیلمسازان برتر شرکت‌کننده در جشنواره کن در قرن بیست و یکم ـ قسمت اول

25- لی چانگ- دونگ Lee Chang-dongممکن است اسم لارس فون تریه Lars von Trier باشد که در تیتر خبرهای کن به چشم بخورد، اما مهم‌ترین دلیل انتظار برای جشنواره کن امسال، بازگشت لی چانگ-دونگ پس از مدتی طولانی است. این کارگردان کره‌ای در سال 2010 با فیلم «شعر» Poetry در جشنواره حضور داشت. Burning ششمین فیلم او در مدت بیست سال است، بااین‌حال سابقه فیلم‌سازی او ثابت کرده است که این فیلم جدید به انتظار طولانی‌اش می‌ارزد. لی به عمق زندگی شخصیت‌های پرمشکلش می‌رود، گاهی به حدی که بیننده را ناآرام می‌کند؛ اما لی قادر است داستان شخصیت‌ها را عمیق و انسانی روایت کند.

24- کریستین مونجیو Cristian Mungiuاین کارگردان بااستعداد رومانیایی، نخل طلایی جشنواره کن را در سال 2007، با فیلم درامی در مورد سقط‌جنین، به نام «4 ماه، 3 هفته، 2 روز» 4Months, 3 Weeks, 2 Days، با سکانس‌های طولانی بدون ویرایش، از آن خود کرد؛ اما این فیلم در آن سال حتی نامزد جایزه اسکار نشد و همین موضوع باعث شد که آکادمی اسکار قوانینش در رابطه با فیلم‌های خارجی را بازبینی کند. مونجیو از روش خاص ساخت فیلم‌های خود در ساخت فیلم‌های بعدی‌اش، «آن‌سوی تپه‌ها» Beyond the Hills در سال 2012 و «فارغ‌التحصیلی» The Graduation در سال 2016، نیز استفاده کرد. او تنها می‌توانست اول و یا آخر هر صحنه را حذف کند و نمی‌توانست تغییری در لحظات میانی صحنه ایجاد کند. دوربین ثابت است، مگر این‌که چیزی باعث حرکتش شود. صدا در آثار او اهمیت زیادی دارد. نتیجه استفاده از این روش، اثری قوی و احساسی است.

23- وونگ کار وای Wong Kar-waiاین کارگردان با عینک آفتابی همیشگی‌اش و با بازیگران عالی و فیلم‌های کوتاه لذت‌بخش پست‌مدرنش، یکی از مهم‌ترین کارگردانان بین‌المللی کن است. این کارگردان بااستعداد موج دوم هنگ‌کنگ، کار خود را از اواخر دهه 80 آغاز کرد، اما ورود او به جشنواره کن و موفقیت جهانیش با فیلم «شاد در کنار هم» Happy Together در سال 1997 بود. پس‌ازآن فعالیت او کمتر شد و در قرن بیست‌و‌یک تا به امروز فیلم‌های او، فیلم‌های جشنواره پسندی بوده‌اند، مانند «در حال‌و‌هوای عشق» In the Mood for Love و «2046» و «شب‌های بلوبری من» My Blueberry Nights که همه فیلم‌های آغازکننده جشنواره کن بودند. خود وونگ نیز در سال 2006 ٰٰرئیس داوران جشنواره بود.

22- خاویر دولان Xavire Dolanخاویر دولان تنها 29 سال دارد، اما یکی از پرکارترین کارگردان‌های کن در دهه گذشته است. فیلم «من مادرم را کشتم» I Killed My Mother برنده سه جایزه از بخش دو هفته کارگردانان Director’s Fortnight شد و از فیلم‌های «تپش‌های قلب» Heartbeats و «به‌هرحال لارنس» Laurence Anyways در بخش نوعی نگاه جشنواره کن Un Certain Regard، تقدیر شد. فیلم‌های دیگر دوران ازجمله «مامان» Mommy و «اینجا ته دنیاست» It’s Only the End of the World برنده جوایزی از بخش‌های مختلف کن شدند. کمتر کارگردانی چنین ارتباط پیوسته و موفقی با جشنواره کن در سال‌های اخیر داشته است. با وجود موفقیت فیلم‌های او در جشنواره کن، اصلاً عجیب نیست که دولان به یکی از مؤثرترین کارگردانان حال حاضر تبدیل شده است.

21- الخاندرو گونسالس اینیاریتو Alejandro Gonzalez Inarrituاین کارگردان خلاق مکزیکی از کار کردن با موضوعات و احساسات مختلف نمی‌ترسد و شخصیت‌های فیلم‌هایش، آدم‌های معمولی‌ای هستند که در موقعیت‌های غیرعادی قرار می‌گیرند. اکران اولین فیلمش «عشق سگی» Amores Perros در جشنواره فیلم کن سال 2000، شروع موفقیت‌های او بود. این فیلم برنده بخش جایزه بزرگ کن شد. این کارگردان در سال 2010 با فیلم اسپانیایی «بیوتیفول» Biutiful به جشنواره کن بازگشت. پس‌ازآن، اینیاریتو سبک فیلم‌سازی خود را کمی تغییر داد و با فیلم‌های «بردمن» Birdman و «بازگشته» The Revenant برنده جوایز اسکار شد.

20- جیا ژانکو Jia Zhangkeیکی از فیلم‌سازان پیشتاز چینی، جیا، سال‌هاست که درگیر مشکل سانسور است. فیلم «لذت‌های ناشناخته» Unknown Pleasure در مورد سیاست‌های کنترل جمعیت در سال 2002، شروع موفقیت‌های او در کن بود. پس‌ازآن، او هر بار با فیلمی موفق با داستانی پیچیده در مورد تعامل شخصیت چینی و هویت جهانی، بازگشته است. او با فیلم «خاکستر خالص‌ترین سفید است» Ash is the Purest White، با داستانی در مورد زوجی که سعی در بازسازی رابطه خود دارند، به جشنواره امسال آمده است. بسیاری از کارگردان‌های چینی از بیان موضوعات حساسی که کشورشان با آن مواجه است، خودداری می‌کنند؛ اما جیا این مشکلات را در فیلم‌هایش نشان می‌دهد و هر یک از فیلم‌هایش مانند یک بیانیه‌ قدرتمند است.

19- پارک چان- ووک Park Chan-wookپارک چان-ووک، این فیلم‌ساز کره‌ای، ممکن است ازنظر شما ویژگی‌‌های سایر کارگردانان کن را نداشته باشد. فیلم‌هایش عامه‌پسندتر – و باید گفت سرگرم‌کننده‌تر- از فیلم‌های معمول جشنواره است. شهرت جهانی او پس از برنده شدن جایزه بزرگ جشنواره کن در سال 2004 برای فیلم «اولدبوی» Oldboy، اتفاق افتاد. موفقیت این فیلم به حدی بود که همه در انتظار فیلم بعدی او بودند. «بانوی انتقام» Lady Vengeance در جشنواره کن اکران نشد، بااین‌حال پارک در سال 2016 با فیلم «کنیز» The Handmaiden به موفقیت بیشتری رسید. شکی وجود ندارد که فیلم‌های پارک همیشه جایی در رقابت‌ کن دارد.

18- اولیویه آسایاس Olivier Assayasاولیویه آسایاس را می‌توان یکی از شرکت‌کننده‌های ثابت جشنواره کن دانست. این کارگردان بااستعداد مدرنیست فرانسوی، از شروع این قرن، 7 فیلم را در این جشنواره به نمایش گذاشته است، از فیلم کم‌تر دیده شده «سرنوشت‌های احساسی» Sentimental Destinies در سال 2000 تا فیلم استادانه «مأمور خرید شخصی» Personal Shopper در سال 2016. آسایاس از شروع فعالیت حرفه‌ای خود، با نوشتن فیلم‌نامه «قرار ملاقات» Rendez-vous ساخته آندره تشینه Andre Techine در سال 1985، با کن در ارتباط بوده است. در 18 سال اخیر همیشه فیلمی در این جشنواره داشته است. شنیدن خبر وارد نشدن فیلم اخیر او، «غیرداستانی» Non-Fiction به جشنواره امسال، ناراحت‌کننده بود، اما مطمئناً او به‌زودی به جایی که تعلق دارد بازمی‌گردد.

17- لارس فون تریه Lars von Trierهزاران نفر از حضار جشنواره کن 2000، با تماشای فیلم تراژدی موزیکال «رقصنده در تاریکی» Dancer in the Dark که برنده جایزه نخل طلایی و بهترین بازیگر زن شد، اشک ریختند. در حال حاضر این فیلم بیشتر به ‌خاطر اتهام آزار جنسی این کارگردان از طرف بیروک Bjork شناخته می‌شود تا خود فیلم. امسال این کارگردان دانمارکی با فیلم «خانه‌ای که جک ساخت» The House that Jack Built به کن بازگشته است، 7 سال بعد، موفقیت ساخته او، «مالیخولیا» Melancholia، بار دیگر با رفتار نامناسب او لکه‌دار شد. (در نشست خبری این فیلم، فون تریه به شوخی خود را یک نازی معرفی کرد.) در روزهای بعد فون تریه بارها بابت این حرف عذرخواهی کرد ولی این اظهارنظر او باعث طرد شدنش از جشنواره شد.

16- یورگوس لانتیموس Yorgos Lanthimosاو کارگردان بااستعداد موزیک ویدیو و تاتریست که یکی از طراحان مراسم افتتاحیه و اختتامیه المپیک در آتن، بود. این کارگردان نامزد اسکار، حرفه کارگردانی سینما خود را از کن آغاز کرد. فیلم‌های او با داستان‌های ناامیدکننده و طنز تلخش تابه‌حال برنده جوایز زیادی شده‌اند، ازجمله «خرچنگ» The Lobster در سال 2016 و «کشتن گوسفند مقدس» The Killing of a Sacred Deer در سال 2017. همه کنجکاو دیدن فیلم جدید او، «موردعلاقه» The Favorite، با بازی اما استون Emma Stone، فیلمی تاریخی و اولین فیلمی که لانتیموس خود نویسنده فیلم‌نامه آن نیست، هستند.

15- میشائیل هانکه Michael Hanekeعصبانی‌ترین کارگردان اتریشی، عضو یکی از کلوپ‌های اختصاصی جهان است: کلوب برنده‌های دو جایزه نخل طلایی. این حقیقت که او این جوایز را برای دو فیلم پشت‌ سرهم برده است، ارزش این جوایز را بیشتر می‌کند. «روبان سفید» The White Ribbon در سال 2009 و «عشق» Amour در سال 2012. هانکه خیلی قبل‌تر از برنده شدن جایزه اسکار برای بهترین فیلم خارجی زبان، برنده جوایز زیادی از کن شده بود. سبک بی‌شروشور و اغلب آموزنده فیلم‌هایش موردپسند همه نیست، اما داوران کن همیشه از فیلم‌های او استقبال کرده‌اند؛ و دلیل آن واضح است: هانکه همه عناصر فیلم را طوری در دست می‌گیرد که از هر کارگردانی برنمی‌آید.

14- جیم جارموش Jim Jarmuschجیم جارموش پس از برنده شدن جایزه دوربین طلایی برای فیلم «عجیب‌تر از بهشت» Stranger Than Paradise در سال 1984، جایزه جشنواره برای اولین فیلم کارگردانان تازه‌کار، به یکی از شرکت‌کننده‌های دائمی جشنواره کن تبدیل شد. جارموش به‌جای استفاده از قواعد سنتی فیلم‌سازی، با استفاده از روش مینیمال‌گرایی فیلم‌هایی را می‌سازد که بیشتر بر اساس احساسات است تا فیلم‌نامه. در سال 2005 فیلم «گل‌های پرپر» Broken Flowers با بازی بیل موری Bill Muray، سینمای جارموش را به بیننده‌های بیشتری معرفی کرد. جارموش سال‌هاست با حفظ سبک خاص خود، روش‌های مختلف فیلم‌سازی را امتحان می‌کند و دید خود را گسترش می‌دهد.

کپی برداری و نقل این مطلب به هر شکل از جمله برای همه نشریه‌ها، وبلاگ‌ها و سایت های اینترنتی بدون ذکر دقیق کلمات “منبع: بلاگ نماوا” ممنوع است و شامل پیگرد قضایی می شود.