مشاهدهی آمار مضرات سیگار بر سلامتی بدن، انسان را به وحشت میاندازد. کشیدن سیگار هر ساله، بیشتر از مجموع تلفات ایدز، الکل، مواد مخدّر، تصادفات رانندگی، قتل ، خودکشی و آتش سوزیموجب مرگ ومیر افراد می شود. کشیدن سیگار سبب افزایش خطر بیمارهای قلبی عروقی، بیماریهای ریوی و منجر به افزایش خطر ایجاد سرطان ریه، گلو، معده، مثانه و بسیاری از سرطانهای دیگر میشود. با توجه به مضرات فراوان سیگار، برای ضرورت ترک سیگار دلایل زیادی وجود دارد و ترک سیگار یکی از روشهای اصلی کنترل خطر بیماریهای قلبی عروقی میباشد.
مهم ترین مضرات سیگار برای قلب و عروق
• تشدید تصلب شرایین:
مصرف دخانیات سبب آسیب به پوشش جدار عروق از جمله عروق خونرسانی کننده قلب، مغز و سایر اعضای بدن میشود. جدار آسیب دیده سرخرگها در مقابل تشکیل پلاک آترواسکلروز (تصلبشرایین) آسیب پذیرتر هستند. استعمال روزانه حتی یک تا سه نخ سیگار هم سبب تشدید اترواسکلروز عروقی می شود.
• افزایش احتمال لخته شدن خون:
استعمال سیگار با افزایش چسبیدندگی پلاکتها به یکدیگر موجب آسانتر شدن تشکیل لخته و افزایش احتمال انسداد شریان ها میشود. لخته خون درصورت انسداد سرخرگها میتواند منجر به بروز سکته قلبی، سکته مغزی و بیماری سرخرگهای محیطی شود. شاید اثر لخته کننده سیگار حتی مهمتر از نقش آن در ایجاد تصلب شرایین بوده می تواندبا ایجاد لخته موجب سکته قلبی و مغزی حتی در افراد سالم بدون تصلب شریانی شود.
• اختلالات کلسترول خون :
یکی دیگر از مضرات سیگار ، کاهش کلسترول HDL یا “کلسترول خوب” می باشد.
• افزایش فشارخون:
گرچه حتی یک نخ سیگار سیگار به طور مستقیم با تنگ کردن عروق سبب افزایش موقتی فشارخون می شود اما استعمال مداوم سیگار سبب پر فشاری مزمن خون خواهد شد.
• انقباض سرخرگها (کاهش خونرسانی):
به جز انسداد ناشی از تصلب شرایین در سرخرگها بعلت تشدید اترواسکلروز ، تنگ شدن سرخرگها نیز از دیگر مضرات سیگار است، که خود سبب کاهش بیشتر جریان خون میشود.
• کاهش محتوای اکسیژن خون (خونرسانی ناموثر):
مونوکسیدکربن موجود در دود سیگار با کاهش مقدار اکسیژن قابل حمل توسط خون سبب میشود که قلب برای اکسیژنرسانی در حد لازم ضربان بیشتری داشته باشد.
• به خطر انداختن سلامت خانواده:
استعمال سیگار در محیط بسته ، سلامت سایر افراد غیرسیگاری حاضر در ان محیط را به خطر میاندازد. استعمال غیرفعال سیگار (تنفس دود دست دوم سیگار دیگران) میتواند سبب بروز بیماریهای قلبی عروقی ، مشکلات تنفسی و سرطان شود. جهت حفظ و بهبود سلامت فرزندان، همسر و سایر افرادی که با شما زندگی میکنند، سیگار را ترک کنید.
نیکوتین و مواد سمّی موجود در سیگار فرآیند سمزدایی در بدن را مختل میکنند، در نتیجه سلولهای بدن آسیب میبینند و باعث بروز بیماریهای مختلفی مثل سرطان ، افزایش کلسترول خون ، مشکلات قلبی – عروقی و گردش خون ، اختلالات تنفسی و افزایش خطر پوکی استخوان میشوند. همچنین سیگار کشیدن باعث عدم جذب کافی ویتامینها و املاح و کمبود آنها در بدن میشود. آنتی اکسیدانها از بروز برخی بیماریها مثل آترواسکلروز و بیماری قلبی-عروقی و سکته های مغزی و سرطان های مختلف جلوگیری میکند.
استعمال دخانیات سبب آسیب به پوشش جدار رگهای خونرسانی کننده قلب، مغز و سایر اعضای بدن میشود. جدار آسیب دیده سرخرگها بویژه در حضور اختلالات چربی خون (کاهش کلسترول HDL یا “کلسترول خوب” ) در مقابل تشکیل پلاک آترواسکلروز (تصلبشرایین) آسیب پذیرتر هستند. با تشکیل پلاک جریان خون محدود میشود. حال بسته به محل اترواسکلروز در صورت انسداد سرخرگهای کرونری احتمال ایجاد حمله قلبی و در صورت انسداد سرخرگهای مغز ، سکته مغزی و در صورت انسداد عروق محیطی عامل خطری برای ایجاد بیماری عروق محیطی است که در آن رگهای دست و پا درگیر و موجب درد حرکتی پا میشوند. زمانی که تصلب شرایین با سایر عوامل خطر همراه میگردد (به عنوان مثال فشارخون بالا و کلسترول بالای خون)، میزان خطر باز هم بیشتر میشود.