هلیله سیاه طبیعت گرم و خشک دارد و درخت آن تقریباً طولش سه الی چهار متر است در آغاز بهار برگ می دهد برگ های آن بیضی کشیده نوک تیز است. این درخت پر شاخه برگ ها به رنگ سبز تیره شامل دم برگی که تا روی برگ صاف پشت برگ اندکی کرک دار خاکستری در اوایل اردیبهشت گل می کند گل های آن کوچک پنج پر نازک به رنگ صورتی مایل به سفید به صورت خوشه ای این گل ها تا اوایل خرداد پرشاخه ها دوام دارند بعد تبدیل به میوه می شوند میوه آن اندکی دراز و نوک تیز اول به رنگ سبز به مرور تبدیل به قرمز می گردد در آخر مردادماه به طور کامل می رسد تغییر رنگ می دهد همه قهوه ای سیر مایل به سیاه آن را در اوایل شهریور از درخت می چینند در آفتاب پهن می کنند تا خشک شود در اثر خشک شدن به طور کلی تغییر رنگ می دهد به رنگ سیاه تبدیل می گردد آماده برای بازار صادرات می شود. بهترین نوع آن بی دانه سفت بدون پوسیدگی کوچک با رنگ سیاه می باشد این درخت بومی هندوستان است اما در بنگلادش و پاکستان هم وجود دارد.
خواص درمانی هلیله سیاه و روش مصرف
تقویت معده: کوبیده سه گرم آن که خوب نرم شده باشد بلکه باید آن را مانند دانه گندم بلغور شود برای هرگونه ناراحتی معده به مدت سه روز صبح ناشتا یک قاشق مرباخوری آن را روی زبان ریخته روی آن مقداری آب گرم میل گردد. هلیله سیاه سیستم گوارشی را برای هضم غذا تحریک می کند. مصرف هلیله سیاه موثر در کاهش اسیدیته و سوزش سر دل بوده و آن را درمان می کند. مصرف آن پس از غذا، اسیدیته معده را خنثی می کند.
تقویت چشم: برای تقویت نور چشم آن را کوبیده به مدت سه الی چهار هفته هر صبح قبل از طلوع آفتاب ناشتا یک قاشق مرباخوری سر پر آن را در دهان ریخته بلافاصله روی آن آب میل کنید. برای درمان ناراحتی های چشمی، با دم کرده آن بهتر است چشم شست و شو داده شود.
تقویت کبد: برای تقویت کبد یک قاشق سوپ خوری نرم شده آن را در یک پیاله کوچک ماست خوری حل کرده بعد از هر غذای ظهر و شب میل کنید مدت مصرف ده روز در صورت تمایل انجام پذیرد.
جلوگیری از سفیدی مو: چنانچه دچار سفیدی مو در سر هستید می بایست به مدت یک سال الی یک و نیم سال هر شب نیم ساعت بعد از هر غذا یک قاشق کوبیده آن را در دهان بریزید بعد آب میل کنید به طور حتم جواب قطعی می باشد.
بوی بد دهان: چنانچه بدبویی دهان دارید و نتوانسته اید آن را علاج کنید می توانید به طور دائم یک دانه کوچک هلیله در دهان بمکید به مدت یک هفته.
یبوست: یبوست های مزمن دائم را می توانید با مصرف چهل شب بدون وقفه بر طرف کنید برای این منظور باید هلیله سیاه ریز و سفت را تمیز کرده دویست گرم آن را کوبیده بعد هر شب به مدت چهل شب پنج گرم آن را روی زبان بریزید بالای آن آب میل کنید اگر درست و بدون وقفه اجرا شود نتیجه حتمی خواهد بود.
اسهال: برای بند آوردن اسهال آن را کمی برشته کنید آن طور که سوخته شود سپس کوبیده یک قاشق سوپ خوری روی زبان ریخته روی آن آب گرم میل کنید.
کوچک کردن شکم: برای کوچک کردن شکم باید به مدت چهل شب هر شب یک عدد هلیله سیاه را نیم کوب کرده دستور مصرف شب اول یک عدد شب های بعد یک عدد اضافه شود تا روز چهلم می شود چهل عدد بعد از شب چهلم یک عدد کم شد و تا آنکه بر گردید به یک عدد. شفا از آن شماست.
تقویت حافظه: هلیله سیاه، که در هند به اکسیر طول عمر معروف است، تقویت کننده حافظه است.
کمک به درمان آسم: جویدن هر شب هلیله سیاه بیماری آسم را تا حدودی کاهش می دهد.
تصفیه خون: مصرف پودر شده هلیله سیاه خون را تصفیه می کند و همچنین برای برطرف کردن سیاهی دور چشم موثر است.
