هفته نامه سلامت - دکتر هانیه زایر رضایی، روان شناس بالینی کودک و نوجوان: هنوز مشخص نشده چه عواملی موجب اسکیزوفرنی کودکان می شود اما تصور بر این است که همان عواملی که موجب این بیماری در بزرگسالی می شود، ممکن است موجب پیدایش آن در کودکی شود.
محققان معتقدند ترکیبی از عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی می توانند موجب شکل گیری این اختلال شوند، اما هنوز کاملا مشخص نشده چرا این بیماری در برخی افراد در کودکی شروع می شود و در برخی افراد دیرتر ایجاد خواهد شد؟ علائم این بیماری با توجه به نوع، شدت، بدتر شدن با دوره بهبود آن متفاوت است. برخی علائم ممکن است همیشه با کودک باقی بمانند و برخی دیگر از بین بروند.
علائم و نشانه های اولیه
اولین نشانه های اسکیزوفرنی کودکان شامل مشکلات رشد از قبیل تاخیر در گفتار، چهار دست و پا رفتن غیر طبیعی یا خیلی دیر، دیر راه افتادن و سایر رفتارهای حرکتی غیر طبیعی مانند تکان دادن دست یا سر است. تشخیص علائم اسکیزوفرنی در دوره نوجوانی نیز ممکن است بسیار سخت باشد چون برخی نشانه های اولیه این بیماری در نوجوانان با علائم رشد و رفتارهای طبیعی این دوره کاملا شباهت دارند، رفتارهای طبیعی نوجوانان در دوره نوجوانی عبارتند از:
• کناره گیری از خانواده و دوستان
• افت عملکرد تحصیلی
• مشکلات خواب
• تحریک پذیری یا حالت افسردگی
• کمبود انگیزه
• رفتار عجیب و غریب
• مصرف مواد مخدر
• در مقایسه با علائم اسکیزوفرنی در بزرگسالان، نوجوانان ممکن است کمتر دچار هذیان شوند و بیشتر توهم بینایی داشته باشند.
عوامل خطرساز ابتلای کودکان به د اسکیزوفرنی چیست؟
• داشتن سابقه خانوادگی اسکیزوفرنی
• افزایش فعالیت سیستم ایمنی بدن مانند التهاب و خودایمنی
• سن بالای پدر
• برخی عوارض بارداری و زایمان مانند سوء تغذیه با قرار گرفتن در معرض سموم و ویروس هایی که ممکن است تاثیر منفی بر رشد مغز داشته باشد.
• مصرف برخی داروها مانند داروهای روان درمانی یا روانگردان در دوران نوجوانی
اگر اسکیزوفرنی کودکان درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
• خودکشی، اقدام به خودکشی یافکر به خودکشی
• خود آسیب رسانی
• اختلالات اضطراب، هراس و وسواس فکری
• افسردگی
• سوء مصرف الکل و مواد مخدر از جمله تنباکو
• مشاجره های خانوادگی
• عدم استقلال در زندگی، مدرسه و کار
• أنزوای اجتماعی
• مشکلات بهداشتی و پزشکی
• مورد سوء استفاده قرار گرفتن
• مشکلات حقوقی، مالی و بیخانمانی
• رفتار تهاجمی
از جمله عوارض درمان نشدن اسکیزوفرنی در کودکان هستند.
درمان اسکیزوفرنی در کودکان چگونه است؟
درمان اسکیزوفرنی در کودکان مادام العمر و طولانی مدت است و حتی زمانی که علائم ظاهرا از بین رفته اند درمان همچنان ادامه می یابد. قسمتی از درمان دارویی است که در کنترل علائمی مانند هذیان، توهم، عدم انگیزه و احساسات منفی تاثیر بسزایی دارد اما قسمت مهمی از درمان، روان درمانی است که می تواند علائم بیماری اسکیزوفرنی را در کودکان کنترل کرده و به کودک و خانواده کمک کند با این اختلال به راحتی کنار بیایند.
یک متخصص مجرب می تواند به کودکان آموزش دهد چگونه با استرس و چالش های روزمره زندگی که ناشی از بیماری اسکیزوفرنی است، مقابله کنند. خانواده درمانی نیز تاثیر خوبی در بهبود روابط، حل کردن کشمکش ها و کنار آمدن با استرس های مرتبط با وضعیت کودک مبتلا به اسکیزوفرنی دارد. همچنین آموزش مهارت های اجتماعی و علمی بخش مهم درمان اسکیزوفرنی در کودکان است. کودکان مبتلا به اسکیزوفرنی اغلب در روابط، مدرسه و حتی انجام کارهای روزانه با مشکلات فراوانی روبرو هستند.
آیا ممکن است کودک نیاز به بستری شدن پیدا کند؟
در طول دوره های بحران و زمانی که علائم بیماری شدید است، ممکن است کودک برای مدت کوتاهی در بیمارستان بستری و تحت مراقبت های ویژه قرار گیرد. این کار سلامت کودک را تضمین کرده و تغذیه مناسب، خواب و بهداشت او را فراهم می کند. برخی مواقع بستری شدن در بیمارستان سالم ترین و بهترین روش کنترل علائم بیماری است.
منبع: cochrane.ir
