عباس خامه یار به خبرنگار مهر درباره انتخاب رایزنان فرهنگی در سایر کشورها گفت: ما در معاونت امور بین الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برای انتخاب رایزنان فرهنگی در سایر کشورها تنها پیشنهاد دهنده هستیم و در نهایت شورای اعزام هست که با توجه به شرایط، افراد را انتخاب می کند. برخی ویژگی های عام وجود دارد که باید همه افرادی که برای ماموریت های ثابت انتخاب می شوند، آن شرایط و ویژگی ها را داشته باشند. از جمله اینکه آن فرد استخدام دولت باشد یا اگر جایی مشغول به کار است در این سازمان بتواند مامور به کار شود و یا اینکه شرایط عمومی مانند تابعیت ایرانی، نداشتن سابقه کیفری، آشنایی با یکی از زبان های خارجی، آشنایی با فرهنگ و تمدن ایرانی و ... را دارا باشند. البته شرایط اختصاصی دیگری نیز هست که به نمایندگی فرهنگی نظام جمهوری اسلامی ایران در یک کشور خارجی کمک می کند. مانند آشنایی با قوانین و مقررات کشور خارجی، داشتن آثار علمی مرتبط. اکنون 83 نماینده در بیش از 63 کشور جهان داریم در برخی از کشورها چند رایزن فرهنگی، مسئول خانه فرهنگ و مرکز مطالعات نیز فعال هستند.
وی همچنین درباره وظیفه رایزنان فرهنگی در حوزه معرفی جاذبه های گردشگری و میراث فرهنگی ایران نیز توضیح داد: پرداختن به موضوع گردشگری و میراث فرهنگی ایران قطعا لازمه کار رایزنان فرهنگی است. ممکن است بخشی از فعالیت های ما به در داخل ایران به حوزه کاری سازمان میراث فرهنگی مرتبط باشد ولی این خمیر مایه و مبنای فعالیت های فرهنگی ما در سایر کشورهاست. چون رایزنان فرهنگی باید انعکاس دهنده آن داشته ها، تاریخ و تمدن و هنر ایران باشند. بنابراین عمده فعالیت های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در حوزه ایران شناسی به مخاطب ایرانی و غیر ایرانی است.
خامه یار ادامه داد: در بیشتر تفاهمنامه ها و مبادلات فرهنگی بین ایران و کشورهای دیگر نیز به تفصیل پرداختن به موضوعات گردشگری و میراث فرهنگی و ایران شناسی قید می شود و یکی از اصلی ترین محورهای توافق با کشورها، معرفی آثار ایرانی است. حتی در تدوین کتاب های درسی و آموزش زبان فارسی و یا محاوره و یا فضاهای مجازی نیز تلاش می شود تا محور ایران شناسی و معرفی جاذبه های تمدنی تاریخی ایران در آنها لحاظ شود. بدون در نظر گرفتن جاذبه ها و میراث فرهنگی ، اصلا امکان معرفی ایران وجود ندارد.
وی به اقدامات اساسی رایزنان فرهنگی ایران در حوزه معرفی ایران اشاره کرد و گفت: سال گذشته بیش از 142 عنوان کتاب در کشورهای دیگر به زبان های مختلف توسط انتشارات کشورهای میزبان منتشر شده که بخش عمده ای از آنها درباره معرفی گردشگری و آثار تمدنی ایران بوده است. در حوزه انتشار مجلات نیز همین طور است همچنین بیش از 246 مورد نمایشگاه و جشنواره برگزار شده است که عمده موضوعات پرداخته شده در آنها در همین باره بوده است. برنامه های دیگر درباره هفته های فرهنگی ما در سایر کشورهاست که در این زمینه نیز در سال 96 بیش از 44 هفته فرهنگی داشته ایم بخشی از این فعالیت ها در قالب برگزاری هفته های فیلم بوده است اتاق های ایرانی نیز در 88 دانشگاه ایجاد کرده ایم.
معاون بین الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی درباره اینکه برخی از فعالیت های هفته های فرهنگی تنها به برگزاری نمایشگاه عکس به صورت محدود و مهجور منجر می شود گفت: این طور نیست. هفته های فرهنگی یک پکیج کامل در زمینه معرفی ایران است آخرین هفته فرهنگی در کشور آذربایجان برگزار شد که در آن 80 نفر شرکت کردند برگزاری نمایشگاههای متعدد و میزگردهایی که منجر به روابط بیشتر فرهنگی ایران با اسیای میانه و قفقاز می شود از جمله اتفاقات مهم این هفته های فرهنگی است همچنین حضور گروههای سنتی موسیقی موجب انعکاس وسیع این هفته های فرهنگی می شود. گاهی شب های تهران، شیراز و یا اصفهان نیز در برخی از کشورها برپا می شود که استقبال زیادی از آنها صورت می گیرد به تازگی نیز این شب های فرهنگی در یکی از شهرهای لبنان برگزار شد که در آن بیش از 150 نفر از هنرمندان برنامه های متنوعی از استان قم را برگزار کردند که منجر به امضای تفاهمنامه های فرهنگی و حتی اقتصادی شد و درآمد زیادی را برای استان فراهم آورد اکنون نیز این مذاکرات ادامه دارد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا می پذیرید بسیاری از رایزنان فرهنگی غیر فعال هستند توضیح داد: باید شرایط کشورها و چهارچوب تفاهمنامه هایمان را با کشورهای دیگر و تعداد پست های فعال را در نظر بگیریم بخشی از این پست ها به دلیل محدودیت های مالی عملا فعال نیستند و اعزام افراد به مراتب کمتر از تعداد پست های فعال است. ما برای افزایش فعالیت های خودمان به اختصاص دادن بودجه و اعزام و پر کردن پست های سازمانی در خارج از کشور نیاز داریم به عنوان مثال غیر از رایزن فرهنگی افرادی را نیز باید به عنوان وابسته فرهنگی با رایزن همراه کنیم و یا مروج فرهنگی نیز داشته باشیم اما اکنون بسیاری از رایزنان فرهنگی ما در کشورهای دیگر تنها هستند و این پست ها خالی است چون نمی توانیم بودجه اعزام افراد را تامین کنیم و به نوعی فعالیت های ما زمین خورده است. بنابراین نمایندگی ایران در کشور دیگر تنها به عهده یک نفر است. ولی همین افراد نیز با انگیزه و تلاش شبانه روزی فعالیت می کنند آن هم به زعم تبلیغات گسترده و فضای ایران هراسی که کشورهای دیگر علیه ایران راه انداخته اند.
خامه یار درباره امضا تفاهمنامه همکاری با سازمان میراث فرهنگی نیز گفت: ما تفاهمنامه مشترکی با سازمان میراث فرهنگی در سال 93 بسته ایم که موضوع آن چگونگی همکاری این دو سازمان بوده است هنوز هم موضوع بندهای مختلف این تفاهمنامه دنبال می شود.
