-*همایون هاشمی:همه زبالهها از نظر بهداشت محیط و مباحث زیستمحیطی حائز اهمیت هستند، بهویژه در جهان صنعتی که زندگی مدرن و مباحث شهرنشینی مطرح است.
از این رو زبالههای تولیدشده گوناگونی دارند. به برخی از اقلام زبالهها از جمله زبالههای مربوط به اماکن درمانی و بیمارستانها زبالههای بهداشتی میگویند.
به گزارش به نقل از آرمان ،اماکن بهداشتی یک اهمیت مضاعفی دارند، چراکه عمده زبالههای آنها قطع به یقین آلوده هستند. آلودگیهای میکروبی و آلودگیهایی که میتوانند دردسرساز باشند و برای محیطزیست، موجودات و عناصر خطراتی را به وجود آورند. بنابراین از این نظر مورد توجه هستند و باید خیلی نسبت به جمعآوری آنها دقت شود.
از سوی دیگر، کشورهای پیشرفته برای دفع زبالههای بیمارستانی در مسیر فرآیند امحا و از بین بردن کدهای تخصصی ویژهای تعریف کردهاند که براساس آن مراقبتها و اقدامات علمی لازم انجام میشود.
این در حالی است که عمده میکروبها و حتی ویروسها قدرت مانایی در محیط دارند، بهگونهای که در محیطهای بیمارستانی چون عمده زبالهها آغشته به عفونت، ترشحات و ... هستند،
بستر مناسبی برای رشد انواع میکروبها یا انتقال آنها به موجودات دیگر فراهم میشود. در مجموع زبالههای بیمارستانی میتوانند جزو خطرناکترین زبالهها در محیطزیست باشند که ظرفیت انتقال انواع بیماریها را به موجودات زنده اعم از انسان و حیوان را دارند. از این رو باید دفع برخی از زبالههای بیمارستانی در فرآیند علمی قرار گیرد و از زبالهسوزها نیز استفاده شود.
به بیان دیگر در دستهبندی زبالهها باید به زبالههای عفونی توجه ویژهای شود، چرا که این گونه زبالهها اصلا زبالههای عادی تلقی نمیشوند و حتما باید برنامه خاصی برایشان در نظر گرفته شود.
آنچنان که این گونه زبالهها دستورالعمل ویژه خود را دارند. جداسازی زبالههای بیمارستانی هم از مبدا در محیطهای بیمارستانی شکل میگیرد، یعنی زبالههای عادی در بیمارستانها در یک شرایط خاص مثل زبالههای عادی جمعآوری شده و زبالههایی که منشا عفونی هم ندارند با ویژگیهای خاص خودشان جمعآوری میشوند.
این در حالی است که زبالهها و پسماندهای اتاق عمل بهعلت عفونیبودن بر اساس آنچه که مطرح کردم کد و دستورالعمل ویژهای دارند. بهگونهای که دستورالعملها روزبهروز نوسازی میشوند نه آنکه در جا بزنند و در شکل قدیمی خود باقی بمانند.
خوشبختانه در ایران هم با علم روز مطابقت داریم. آنچنان که قرار است یک ماده و محصول جدید برای امحای زبالههای بیمارستانی به دستورالعملها اضافه شود. بنده با سیکلی که در فرآیند انجام کار میبینم، خیلی در این حوزه نگرانی نداریم، اما در محل جداسازی زبالهها گاهی نگرانیهایی وجود دارد. جداسازی زبالههای بیمارستانی بهعلت آنکه امکان دارد اقسام برنده، سرسوزن یا شیشههای آلوده در آنها باشد،
باید با مدل خاصی امحا شوند. از سوی دیگر، باید افرادی که به این شغل گمارده شدهاند؛ با دستکش، لباس یا ماسک مناسب تجهیز شوند تا خودشان دچار آلودگیها نشده و عامل انتقال میکروبها نباشند. البته خوشبختانه در دهه اخیر بهعلت توجه ویژهای که به این موضوع شده است، عمده بیمارستانهای بزرگ فرآیند امحا و از بین بردن را براساس کدهای لازم انجام میدهند.
اگر در برخی بیمارستانها هم خطاهایی شکل گیرد، باید بازرسی مناسب و اجرای دستوالعملهای که سالیان سال بر آنها پافشاری میشود، انجام شود. بهگونهای که امکان بروز مشکلات به حداقل برسد و دیگر شاهد نباشیم که زبالههای بیمارستانی برای محیط و انسانها مشکلآفرین شدهاند.
بنده نمیتوانم آمار زبالههای بیمارستانی ایران را با سایر کشورها از نظری عدد بیان کنم، گرچه ایران کشور 80میلیون نفری است و بسیاری از کشورهای اطراف ما کشورهای کوچکی بهلحاظ جمعیت به حساب میآیند، اما سرانه تولید زبالههای بیمارستانی در ایران تقریبا مشابه کشورهای دیگر است.
بنده در این راستا چیزی مضاعفی ندیدهام، اما در مورد فرآیند دفع زبالههای بیمارستانی ما میتوانیم دستگاههای ویژه این کار را نوسازی و از تجهیزات جدید استفاده کنیم که نیاز به مداخله و سرمایهگذاری بیشتر دارد.