بازیگران درخشان تاریخ سینما: ژان رنو

برترین ها - سولماز محمودی: او در کازابلانکای مراکش، در زمانی که این کشور تحت‌الحمایۀ فرانسه بود، به دنیا آمد. پدر و مادرش اسپانیایی بودند که از رژیم فرانکو به مراکش گریخته بودند. این خانواده در سال 1970 در فرانسه ساکن شدند. در جوانی تصمیم گرفت کمدین شود و به محض بازگشت از خدمت سربازی، به همراه دیدیه فلمان یک کمپانی تئاتر راه انداخت.

از اولین فیلم‌های رنو، می‌توان به «روشنایی زن» (1979) به کارگردانی کوستا گاوراس و «نبرد آخر» (1983) ساختۀ لوک بسون اشاره‌کرد. همکاری او با بسون در فیلم «مترو» (1985) در کنار ایزابل آجانی، کریستف لامبر، میشل گالابرو و ریشار بورنژه بود که باعث شناخته شدن او شد.

اما با فیلم «آبی بی‌کران» (1988)، در 40 سالگی طعم واقعی موفقیت را چشید. بازی اش در نقش انزو مولیناری با کارگردانی لوک بسون به او این امکان را داد تا خود را به عنوان بازیگر مهم سینمای فرانسه بشناساند و اولین نامزدی جایزۀ سزار بهترین بازیگری را به دست آورد.

سال بعد، بار دیگر به این کارگردان پیوست تا در فیلم اکشن «نیکیتا» نقش ویکتور را بازی کند. اما این یک کارگردان محبوب‌تر بود که پای او را به سینمای کمدی باز کرد. ژان ماری پوآره، ابتدا او را برای ایفای نقش جاسوسی به نام فیلیپ بولیه معروف به "کوسه" در کمدی اکشن «عملیات گوشت نمکی» (1991) انتخاب کرد و سپس نقش گودفروآ دو مونمیرای را در کمدی ماجراجویی فانتزی «معجون زمان» (1993) به او سپرد. فیلم موفقیت تجاری بزرگی به دست آورد و زوج رنو و کریستیان کلاویه را به زوج کلاسیک کمدی فرانسه تبدیل کرد. رنو برای این فیلم هم نامزد دریافت سزار بهترین بازیگر مرد شد.

او در سال 1994، با بازی در نقش اول «لئون»، چهارمین همکاری‌اش با بسون، به حوزۀ نوآر نزدیک شد. فیلم که او را در مقابل ناتالی پورتمن نوجوان قرار داد، به ویژه در خارج از فرانسه با استقبال خوبی روبرو شد و باعث شد توجه هالیوود به بازیگرانش جلب شود. رنو سومین نامزدی دریافت جایزۀ سزار را به دست آورد.

در سال 1995، بازی در درام «فراتر از ابرها» به کارگردانی میکلانجلو آنتونیونی در کنار سوفی مارسو و جان مالکوویچ و کمدی رمانتیک آمریکایی «بوسۀ فرانسوی» به کارگردانی لارنس کزدن و با بازی مگ رایان و کوین کلاین، موقعیت این بازیگر را بیش از پیش تثبیت کرد.

در سال 1996 در دو فیلم مهم ظاهر شد: اولی کمدی ماجراجویی «جگوار» به کارگردانی فرانسیس وبر که بازسازی فیلم موفق «بُز» (1981) ساختۀ همین کارگردان بود. رنو در این فیلم نقش کامپانا را در مقابل پاتریک بروئل در نقش فرانسوآ پرن بازی کرد. سپس در تریلر اکشن «مأموریت غیر‌ممکن» به کارگردانی برایان دی‌پالما، نقش فرانتز کریگر را در کنار تام کروز و امانوئل بئار بر عهده گرفت.

در 1997، در دو فیلم کوچک‌تر ظاهر شد: کمدی فانتزی «عشق جادوگر» به کارگردانی رنه مانزور با بازی ونسا پارادی و درام کمدی «به خاطر رُزانا» به کارگردانی پل وایلند بریتانیایی. اما سال 1998 سال پربار‌تری برای او بود؛ او بار دیگر جوشن گودفروآ دو مونمیرای را برای «معجون زمان 2: دالان های زمان» به‌تن‌کرد. سپس نقش یک مزدور فرانسوی با لهجه‌ای غلیظ را در فیلم علمی تخیلی پرفروش هالیوودی «گودزیلا» به کارگردانی رولاند امریش بازی کرد؛ او به خاطر این فیلم، نقش مأمور اسمیث را در تریلر علمی تخیلی «ماتریکس» رد کرد. در نهایت، در تریلر اکشن «رونین» به کارگردانی جان فرانکنهایمر با رابرت دنیرو هم‌بازی شد. اعتباری که او در سینمای بین‌المللی به دست آورد، باعث شد در بازگشت به فرانسه به پروژه‌های بلندپروازانه بپردازد.

او سال 2000 را با تریلر پلیسی «رودهای ارغوانی» به کارگردانی متیو کاسوویتس روبروی ونسان کسل آغاز‌کرد. موفقیت فیلم جایگاه او را به عنوان ستاره تثبیت کرد. در سال 2001، با فیلم فرانسوی ژاپنی «وازابی» به کارگردانی ژرار کرافچک، به سینمای کمدی بازگشت. سپس در کمدی رمانتیک «پرواززدگی» با ژولیت بینوش هم‌بازی شد. موفقیت فیلم بر ناکامی کمدی «معجون زمان در آمریکا» سایه انداخت. در 2002، در تریلر اکشن «توپ غلطان» ساختۀ جان مک‌تییِرنان ظاهر‌شد.

در سال 2003، در کمدی «خفه شو!» به کارگردانی فرانسیس وبر، در کنار ژرار دوپاردیو قرار گرفت و بار دیگر در نقش پییر نیمنس در «رودهای ارغوانی 2: فرشته های آخرالزمان» به کارگردانی الیویه داهان و بازی بنوآ مژیمل ظاهر شد. سپس در اقتباس از داستان مصور «تحقیقات در کورس» به کارگردانی آلن بربریان بار دیگر با کریستیان کلاویه هم‌بازی شد.

رنو در اقتباس پر‌هزینۀ کریس ناهون از «امپراطوری گرگ‌ها» (2005) اثر ژان کریستف گرانژه، در کنار دو بازیگر جوان، ژوسلن کیورن و آرلی ژووِر قرار گرفت. سپس در کمدی خانوادگی ایتالیایی روبرتو بنینی با نام «ببر و برف» (2005) حضور یافت. در همان سال به هالیوود رفت و در کمدی «پلنگ صورتی»، ساختۀ شان لِوی و فیلم پرفروش «رمز داوینچی» به کارگردانی ران هاوارد، با تام هنکس و اُدره تُتو همبازی شد که هر دو در 2006 به نمایش درآمدند.

رنو در سال 2008، در تریلر چهار ستارۀ «وجه نقد» به کارگردانی اریک بِنار ظاهر شد و در چند پروژۀ هالیوودی شرکت‌کرد که در سال 2009 روی پرده رفتند: «پلنگ صورتی 2» ساختۀ هارالد شوار، کمدی رمانتیک «زوج درمانی» به کارگردانی پیتر بیلینگزلی و تریلر جنایی «زره‌داران» ساختۀ نیمرود آنتال.

وی در ادامه نقش اول دو فیلم بزرگ فرانسوی را بر عهده گرفت. در تریلر جاسوسی «اولین حلقه» به کارگردانی لوران توئل نقش بازماندۀ نسل‌کشی ارمنستان را داشت و در تریلر «جاویدان» به کارگردانی ریشار بِری بر اساس رمان فرانس الیویه ژیزبِر، نقش شخصیت واقعی ژکی امبر، پدرخواندۀ اهل مارسی، را بازی‌کرد. شکست تجاری و انتقادی این فیلم، آغازگر فیلم‌های متوسط دهۀ 2010 بود.

او این دهه را با دو کمدی فرانسوی شروع کرد. اما «کسی خانواده‌اش را انتخاب نمی‌کند» به کارگردانی هم‌بازی قدیمی‌اش کریستیان کلاویه و کمدی آشپزخانه‌ای «مثل یک سرآشپز» به کارگردانی دنیل کوهن، دیده نشدند. فیلم اکشن آمریکایی «الکس کراس»، سومین قسمت یک سه‌گانه که در 1997 شروع شده بود، نیز به همین سرنوشت دچار‌ شد. به همین دلیل به تلویزیون روی‌آورد و در سریال بین المللی پلیسی «جو» (2013) نقش اول را بر عهده گرفت.

در 2014، در درام کمدی موفق «تابستان در پرووانس» به کارگردانی رُزلین بوش در نقش یک پدربزرگ ظاهر شد. اما در پایان سال، کمدی خانوادگی «بنوآ بریزفر: تاکسی‌های قرمز» با شکست سختی روبرو شد. فیلم بعدی او، کمدی آمریکایی «روزها و شب‌ها» به کارگردانی کریستین کامارگو، نمایش محدودی داشت.

در سال 2015، در فیلم اکشن فرانسوی «ضد باند» ساختۀ بنژمن روشه ظاهر شد و در درام اتریشی اسپانیایی «عقاب و کودک» درام ماجراجویی خراردو الیوارِس، نقشی نزدیک به شخصیت فیلم «تابستان در پرووانس» را ایفا‌ کرد. دو فیلم او در سال 2016، «معجون زمان: انقلاب» ساختۀ ژان مری پوآره و «آخرین چهره» به کارگردانی شان پن، نقدهای فاجعه‌باری دریافت کردند.

کمدی پلیسی «گنج های من» (2017) نیز با شکست روبرو شد. وی در «ماجراجویان» و «دختری در مه» (هر دو در 2017) نقش مکمل بر عهده داشت.

ژان رنو سه بار ازدواج کرده و شش فرزند دارد؛ در سال 1977 با ژنوییِو رنو ازدواج کرد که حاصل ازدواجشان دختری به نام ساندرا و پسری به نام مایکل است. آنها در سال 1995 از هم جدا شدند. در 1996 با ناتالی دیشکیویچ ازدواج کرد و صاحب دو فرزند دیگر به نام‌های تام و سرِنا شد. وی در 2001 از همسر دومش جدا شد و در سال 2006 با زوفیا بروچکا ازدواج کرد؛ آنها دو فرزند به نام های سییِلو و دین دارند.