تاریخچه عکاسی سلفی با دوربین‌های چرخنده و کشویی

مجله دیجی کالا - یوسف اسفندیاری: لغت «سلفی» (selfie) در سال 2013 به‌عنوان کلمه‌ی سال لغت‌نامه‌ی آکسفورد انتخاب شد، اما تاریخچه عکاسی سلفی به سال‌ها قبل‌تر برمی‌گردد. حتی بسیاری از افراد اعتقاد دارند که اولین عکس سلفی جهان، عکسی از «رابرت کارنلیس» (Robert Cornelius) است که در سال 1839 گرفته شده است.

سال‌ها بعد، دوربین‌های عکاسی روانه‌ی گوشی‌ها شدند و مدتی بعد برای عکاسی از صاحب گجت مورد استفاده قرار گرفتند. ما نمی‌دانیم که برای اولین عکس سلفی با موبایل، آینه‌ی کدام سرویس بهداشتی مورد استفاده قرار گرفت، اما این را می‌دانیم که از آن زمان تا امروز مسیر زیادی را طی کرده‌ایم.

ترفند استفاده از آینه‌ی سرویس بهداشتی یک ترفند ضروری محسوب می‌شد، زیرا در آن زمان گوشی‌ها فقط یک دوربین داشتند و به همین خاطر برای عکاسی سلفی عمدتا آینه‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفتند. برخی از گوشی‌ها حتی از همین یک عدد دوربین هم بهره نمی‌بردند. به‌عنوان مثال دوربین گوشی سونی اریکسون T68i به‌صورت یک ماژول جداگانه بود. متأسفانه امکان چرخش این ماژول وجود نداشت و کاربران نمی‌توانستند از آن به‌عنوان دوربین سلفی استفاده کنند.

ژانر عکاسی سلفی با معرفی گوشی‌های تاشو جان تازه‌ای گرفت. این گوشی‌ها به جای بهره‌گیری از دو دوربین، از دو صفحه‌نمایش بهره می‌بردند و با بهره‌گیری از صفحه‌نمایش دوم کاربران می‌توانستند دوربین اصلی را به دوربین سلفی بدل کنند. اما چنین راه‌حلی بسیار عادی محسوب می‌شود و در ادامه به راه‌حل‌های عجیب‌وغریب‌تر نگاهی می‌اندازیم.

چرخش نمایشگر نوکیا N90 امکان‌پذیر بود و به همین خاطر شکل و شمایل آن، فرم دوربین فیلم‌برداری را به ذهن متبادر می‌کرد. یک سوم پایینی گوشی نوکیا 3250 هم 180 درجه می‌چرخید و برای بهره‌گیری از دوربین آن می‌توانستید در جهات مختلف این بخش را بچرخانید.

گوشی اوپو N1 هم برای عکاسی سلفی رویکرد مشابهی را اتخاذ کرده بود و تنها از یک دوربین چرخنده بهره می‌برد که با توجه به نیاز کاربر، در پشت یا جلوی گوشی قرار می‌گرفت. این کار به لطف یک موتور و به‌طور خودکار صورت می‌گرفت و در ضمن برای عکس‌های پانوراما هم از آن استفاده می‌شد.

در همین زمینه باید به گوشی هواوی آنر 7i هم اشاره کنیم که از یک دوربین اصلی بهره می‌برد اما با تغییر جهت می‌شد در زمینه‌ی عکاسی سلفی از آن استفاده کرد. فرق مهم این مشخصه با دوربین اوپو N1 این بود که دوربین این گوشی به یک پایه‌ی پلاستیکی وصل شده بود و کاربر به‌صورت دستی باید جهت آن را تغییر می‌داد.

دوران این نوآوری‌های عجیب‌وغریب مربوط به دوربین موبایل تمام نشده و همچنان شاهد اقدامات جدیدی هستیم. به‌عنوان مثال گوشی ویوو NEX S که مدتی پیش معرفی شد و دوربین سلفی آن از بخش فوقانی بدنه مانند یک پریسکوپ زیردریایی بیرون می‌آید. این نوآوری منجر به حذف تقریبا تمام حاشیه‌ی فوقانی گوشی شده است.

یک راه‌حل دیگر، بهره‌گیری از فناوری کشویی است. مانند کاری که گوشی Doogee Mix 4 آن را عملی کرد. در این گوشی، دوربین سلفی به‌صورت کشویی از بخش فوقانی بیرون می‌آید. در ضمن نباید گوشی اوپو Find X را هم از قلم بیندازیم که چنین راه‌حلی را هم برای دوربین سلفی و هم دوربین اصلی عملی کرده است.

تعبیه‌ی مکانیزم‌های متحرک برای عکاسی سلفی چندان پرطرفدار نیست. زیرا ساخت این سیستم‌ها نه‌تنها بسیار پیچیده و گران است، بلکه باید احتمال بالای خرابی این سیستم‌ها را هم در نظر گرفت. سازندگان حتی دارند دکمه‌های موجود در بدنه‌های گجت‌ها را هم کنار می‌گذارند، به همین خاطر کاملا روشن است که دوربین‌های کشویی یا چرخنده توجه زیادی را به خود جلب نخواهد کرد.

اما فشار فزاینده برای کاهش حاشیه‌های نمایشگر منجر به بهره‌گیری شرکت‌های سازنده از راه‌حل‌های نه‌چندان ایدئال شده است. به‌عنوان مثال شرکت‌هایی که نمی‌خواهند زیر بار استفاده از مکانیزم‌های متحرک بروند و از طرفی دیگر می‌خواهند حاشیه‌ها را تا حد ممکن کم کنند، به ناچار یا باید مثل شیائومی Mi Mix دوربین سلفی را در بخش پایین گوشی تعبیه کنند یا اینکه در قسمت فوقانی از بریدگی نمایشگر بهره ببرند.

اسنشال یکی از اولین شرکت‌هایی بود که از بریدگی نمایشگر استفاده کرد. اما این شرکت هم در ابتدا تصمیم داشت از دوربین پریسکوپی بهره ببرد. حتی پتنت مربوط به این مشخصه را هم ثبت کرد. با این حال، در نهایت ترجیح داد دوربین سلفی را در بریدگی نمایشگر تعبیه کند. قطعات ثابت بادوام‌تر هستند اما سیستم‌های متحرک معمولا سریع‌تر خراب می‌شوند.

دوباره نگاهی به تمام این راه‌حل‌ها بیندازید؛ از گوشی‌های تاشو گرفته تا دوربین‌های چرخنده که امروزه اثری از آن‌ها وجود ندارد. در آینده هم خبری از دوربین‌های پریسکوپی و کشویی و در کل متحرک نخواهد بود. زیرا استفاده از قطعات ثابت همواره به استفاده از قطعات متحرک ارجحیت دارد. در نهایت باید بگوییم که هرچند گجت‌های مجهز به قطعات ثابت مانند گجت‌های مورد اشاره هیجان‌انگیز نیستند، اما دوام و عمر بالاتری دارند.