چه کنیم دعایمان مستجاب شود؟!

حتماً شما هم این جمله را زیاد شنیدید: به دعای گربه سیاه باران نمیاد! در این نوشتار به مختصری پیرامون این موضوع می پردازیم.
یه وقتایی هست که ما آدم ها در بسیاری از مشکلات و غصه ها، تنهایی ها و مشکلات دست به دامن این و آن می شویم و انگار فراموش کرده ایم که صاحب اصلی کسی دیگر است و باید همه چیز را از او بخواهیم.
اشتباه نکنید، منظورم این نیست که اسباب و وسایل را نادیده بگیریم، خیر! مقصود این است که همه را تنها یک وسیله بدانیم نه اصل کاری! اصل کاری یکی دیگر است و بعد از یقین به این امر، دست هایمان را به دعا بلند کنیم و مطمئن باشیم که استجابت نزدیک است؛
یادمان باشد اگر می خواهیم دعاهایمان مستجاب شود، باید یک سری مسائلی را رعایت کنیم و بدانیم که برای دعا همان گونه که برای مسائل دیگر آدابی وجود دارد در روایات آدابی نقل شده است. که دعا کننده با رعایت آن می تواند امید به قبولی دعای خویش داشته باشد.
و البته در این رابطه به آیه 14 سوره رعد هم توجه کنیم: «وَمَا دُعَاء الْکَافِرِینَ إِلاَّ فِی ضَلاَلٍ»(رعد / آیه 14)
و دعای کافران جز در گمراهی نیست (و مستجاب نمی شود).
حضرت امام باقر علیه السلام می‌فرماید: کسی که چیزی را لعنت می‌کند اگر آن شی مستحق نباشد لعنت به خود گوینده بر می‌گردد. پس از لعن مومن بپرهیزید تا مبادا خود گرفتار شوید
خدا است که شایسته نیایش و دعا است. کسانی که جز او دیگران را به یاری می ‌خوانند، به هیچ وجه دعاهایشان را اجابت نمی ‌نمایند و کمترین نیازشان را برآورده نمی ‌کنند. آنان ( که غیر خدا را به فریاد می‌ خوانند، و به جای آفریدگار، از آفریدگان برآوردن نیازهایشان را درخواست می ‌نمایند) به کسی می ‌مانند که ( برکنار آبی دور از دسترس نشسته باشد و ) کف دستهایش را باز و به سوی آب دراز کرده باشد ( و آن آب را به سوی خود بخوانَد ) تا آب به دهان او برسد، و هرگز آب به دهانش نرسد. دعای کافران (و پرستش ایشان) جز سرگشتگی و بیهوده‌کاری نیست.

آداب دعا کردن:
1 – حضور قلب.
2 – خضوع و فروتنى.
3 – امیدوارى.
4 – شناخت خدا و اعتقاد به قدرت او و علم او به نیاز,
5 – امیدوارى به خدا و قطع امید از دیگران.
6 – پرهیز از گناه به ویژه ستم مالى و آبرویى به مردم.
7 – گریستن. روایت شده است: ((بین بهشت و جهنم، گردنه اى است که کسى از آن عبور نمى کند، مگر کسانى که از ترس خدا، خیلى گریه کرده باشند.))
8 – سپاس و ستایش خداوند.
9 – ذکر نام هاى خدا که مناسب دعایش مى باشد، صلوات فرستادن قبل و بعد از دعا و نیز گفتن نعمت هاى خداوند و شکر آن ، بیان گناهان و آمرزش خواستن براى آنها.
10 – درنگ و عجله نکردن و اصرار و پافشارى در دعا. زیرا خداوند درخواست کننده لجوج را دوست دارد و حداقل پافشارى این است که دعاى خود را سه بار تکرار کرده و خواسته خود را سه بار بگوید.
11 – پنهان دعا کردن. زیرا هم فرمان خداوند را که مى فرماید: ((در پنهان دعا کنید)) اجابت کرده و هم از آفت ریا دور مى ماند. روایت شده است: ((دعاى پنهانى، برابر با هفتاد دعاى آشکار است))
12 – شریک ساختن دیگران در دعا.
نفرین نوعی دعا است ولی دعا برای دور شدن کسی از خیر و رحمت و سعادت است. بر فرض آن که شرایط دعا در آن جمع باشد و نفرین به جا و به مورد باشد این دعا نیز با خواست خداوند اجابت می گردد
13 – با دیگران دعا کردن . دعا در جمع نیز باعث اجابت است . بهترین جمعیت براى دعا، چهل نفر است . چهار نفر هم مى توانند هر کدام ده بار دعا کنند و اگر نتوانست در جمع دعا کند، خود نیز مى تواند چهل بار دعا کند.
14 – تضرع در دعا به همراه قلب خاضع و بدن متواضع و چاپلوسى . خداوند به حضرت موسى (علیه السلام) وحى کرد: ((موسى ! هنگامى که مرا مى خوانى ترسان باش ، صورت خود را خاک آلوده کن و با اعضاى مهم بدنت ، برایم سجده کن … قلبت را با ترس از من بمیران . زنده دل و کهنه لباس باش …))
15 – صلوات فرستادن بر محمد (صلى الله علیه و آله و سلم) و آل او (علیهم السلام) در اول و آخر دعا باعث اجابت دعا است .
16 – پاکدلى و روى آوردن با تمام وجود به خداوند.
17 – دعا کردن قبل از بلا.
18 – شریک نمودن دیگران در دعا و قبل از خود، آنان را دعا کردن .
19 – بلند کردن کف دست ها هنگام دعا.
20 – در دست داشتن انگشترى عقیق یا فیروزه . از امام صادق (علیه السلام ) روایت شده : ((هیچ کف دستى به سوى خداى متعال بلند نشده است که نزد او محبوبتر باشد از کفى که انگشتر عقیق در آن است .))
21 – صدقه دادن قبل از دعا، باعث اجابت دعا مى گردد.
22 – انتخاب اوقات مخصوصى براى دعا، مثل شب و روز جمعه و...
23 – مکان هاى خاص نیز به اجابت دعا کمک مى کنند. مانند: ((راءس ‍الحسین و مکانى که زیر گنبد آن قرار دارد)).
24 – حالات عالى مانند رقت قلب.
25 – طهارت، نماز و روزه (ترجمه المراقبات ، ص 257-23)
یکی از موضوعاتی که در زندگی مردم جریان پیدا کرده، نفرین کردن است که مقابل دعا می باشد. چه نفرین هایی گیرا و چه نفرین هایی بی تأثیر هستند.
قرآن کریم می ‌فرماید:
"اِن‌َّ الَّذین‌َ کَفَروا وماتوا وهُم کُفّارٌ اُولئکَ عَلَیهِم لَعنَة‌ُ اللّه‌ِ والمَلئکَة‌ِ والنّاس‌ِ جمَعین‌؛(بقره‌ (2) آیه 161) کسانی که کافر شدند و در حال کفر از دنیا رفتند، لعنت خداوند و فرشتگان و همه مردم بر آن‌ ها خواهد بود."( آیت الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج، ص 552 ـ 556)
اگر کسی از نفرین خود پشیمان شد، باید با عفو و گذشت از کسی که از او ظلمی به ایشان رسیده است،‌ و دعای خیر در حق کسی که او را نفرین نموده، عمل خویش را جبران نماید و خواستار نزول رحمت الهی بر فرد نفرین شده شود
بر اساس این نکته می گوییم:
نفرین نوعی دعا است ولی دعا برای دور شدن کسی از خیر و رحمت و سعادت است. بر فرض آن که شرایط دعا در آن جمع باشد و نفرین به جا و به مورد باشد این دعا نیز با خواست خداوند اجابت می گردد.
به طور کلی نفرین نمودن نسبت به دوستان و اطرافیان کار پسندیده ای نیست.
حضرت امام باقر علیه السلام می‌فرماید: "کسی که چیزی را لعنت می‌کند اگر آن شی مستحق نباشد لعنت به خود گوینده بر می ‌گردد. پس از لعن مومن بپرهیزید تا مبادا خود گرفتار شوید." ( میزان الحکمة‌، محمدمحمدی ری شهری‌، ج 5، ص 616)
انبیا و اولیا الهی جز در موارد نادری که مجبور می شدند، قوم خویش را نفرین نمی نمودند. ایشان در اغلب موارد حتی نسبت به کسانی که به ایشان ستم روا می داشتند و از پذیرش هدایت روی بر می تافتند، دعا می نمودند و از خدای متعال برای آنها هدایت و مغفرت می خواستند.
حال اگر کسی از نفرین خود پشیمان شد، باید با عفو و گذشت از کسی که از او ظلمی به ایشان رسیده است،‌ و دعای خیر در حق کسی که او را نفرین نموده، عمل خویش را جبران نماید و خواستار نزول رحمت الهی بر فرد نفرین شده شود.
قرآن می فرماید: «إِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئاتِ ؛ به درستی که خوبی ها بدی ها را خواهد پوشانید» (هود(10) آیه 114)
بنابر این سعی کنیم از نفرین کردن دوری کنیم که خدایی نکرده گریبان خودمان را نگیرد.

فرآوری: زهرا اجلال