فاطمه سلام الله علیها الگوی والای منتظران

جامعه جهانی نیازمند الگویی است تا با تمسک به آن بتواند نقشه زندگی خود را ترسیم نماید. متاسفانه در جوامع مختلف الگوهای اشتباه زندگی انسانها را به تباهی کشیده است. حتی در برخی از اجتماعات اسلامی این تقلید اشتباه صورت گرفته بدون آنکه متوجه الگوهای ناب خود باشند. در این نوشتار برآنیم تا ترسیم مختصری از بهترین الگوی بشریت فاطمه زهرا سلام الله علیها داشته باشیم.

امام زمان و برترین الگوی آخرالزمان
انسانها در طول تاریخ از دو دسته خارج نبوده اند: گروهی خود پیشرو و جلودار بوده، و گروه دیگر پیرو و تبعیت کننده. این اتفاق در هر دو جریان حق و باطل رخ داده و همیشه عده ای برای دیگران الگو و نمونه بودند. انسانهای دین مدار سعی کرده اند در حد توان از سیره و روش اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله پیروی نمایند.
حضرت مهدی علیه السلام که راهنما و رهبر مردم عصر ظهور هستند در مقام معرفی الگو برای خود و آنها می فرمایند: «فی ابنه رسول الله لی اسوة حسنة» البته ایشان در مقام عصمت و علم الهی قرار دارند و با این اشارت مردم آخرالزمان را به سمت تقلید و پیروی از این بانوی گرانقدر هدایت کرده اند. بانویی 18ساله که تمام لحظالت عمرش در جلب رضایت پروردگار گذشت. گویا حضرت مهدی علیه السلام از این طریق بشریت را به سمت تحقیق و بررسی پیرامون زندگی این بانوی بزرگوار سوق دادند تا از این طریق الگویی تام به دنیا معرفی کرده باشند.
ایشان همیشه به دنبال انتخاب و انجام برترین اعمال بودند؛ حتی اگر آن عمل سختترین آنها باشد. اگر قرار است جامعه جهانی به یک آمادگی عمومی برسند و زمینه ظهور حضرت را فراهم کنند؛ و اگر جامعه از اجتماع افراد تشکیل می شود؛ و اگر فرد برای حرکت خویش شاخص و معیاری لازم دارد؛ چه شخصیتی بهتر از حضرت فاطمه سلام الله علیها که الگوی حسنه امام منتظران است؟
اما آیا به راستی برای انسانِ اسیر هوی و هوسها مقدور است از بانویی این چنین با عظمت تقلید نماید؟
آیا این انسان ظرفیت لازم برای تبعیت از شخصیتی که چون به نماز می ایستد نورش در آسمانها تجلی می کند را دارد؟
آیا برای انسان محدود زمینی پیروی از بانویی که بهشت از لبخند او نورانی می گردد ممکن است؟
آیا می توان مانند مادر گلها بود
کاوش و تحقیق پیرامون زندگی ایشان نشان می دهد سیره و روش حضرت را به سه بخش می توان تقسیم بندی کرد: (1)
بُعد شخصیت دست نیافتنی: بخشی از آن مربوط به مرتبه وجودی و خلقت نوری ایشان بوده و رسیدن به آن مقام از دسترس ما خارج است. در روایتی از امام صادق علیه السلام اینگونه نقل می شود که حضرت رسول اکرم صلوات الله علیه و آله می فرمایند «خلق نور فاطمه سلام الله علیها قبل ان یخلق الارض و السماء» (2)
استاد اصغر طاهرزاده در تفسیر این روایت می گویند که "این روایت خبر از شدت درجه وجودی آن حضرت می دهد و از آنجا که هر چه درجه وجودی و تجرد موجودی بیشتر باشد شدت حضور او در عالم بیشتر است حضور ایشان از ملائکه بالاتر است؛ حالا در نظر بگیرید وقتی حضرت زهرا سلام الله علیها در چنین درجه وجودی هستند چه نحوه حضور و احاطه ای بر آسمانها و زمین دارند.» (3)
در این جایگاه یقینا وجود مبارک صدیقه طاهره سلام الله علیها دارای آثار و برکاتی است که تبعیت از آنها برای موجوداتی که فاقد آن مقامند ناممکن است.
حضرت مهدی علیه السلام که راهنما و رهبر مردم عصر ظهور هستند در مقام معرفی الگو برای خود و آنها می فرمایند: «فی ابنه رسول الله لی اسوة حسنة» البته ایشان در مقام عصمت و علم الهی قرار دارند و با این اشارت مردم آخرالزمان را به سمت تقلید و پیروی از این بانوی گرانقدر هدایت کرده اند.
بُعد خاص زمانی: بخشی دیگر محدود به زمانه خاص حضرت فاطمه سلام الله علیها بوده و امروز جایگاهی برای تقلید ندارد. به عنوان نمونه امیرالمومنین صلوات الله علیه می فرمایند: «او (فاطمه سلام الله علیها) آنقدر با مشک آب آورد که اثر ریسمان بر سینه او باقی ماند.» (٤) بر هر شنونده عاقلی عیان است که با پیشرفتهای موجود نیازی به تحمل بعضی از سختیهای زمان ایشان نیست.
بُعد شخصیت دست یافتنی: بخش سوم زندگی حضرت زهرا سلام الله علیها که برای هر انسانی در هر جای کره خاکی امکان الگوگیری و تبعیت دارد. در این ساحت، سرور زنان عالم عبدی به تمام معناست. حضرت فاطمه سلام الله علیها رابطه خود با خداوند، رابطه خود با مردم، و رابطه خود با خویش را به زیبایی مهندسی کرده، الگویی کامل و بی عیب به بشریت ارائه کرده اند؛ معنای تام یک انسان پرهیزگار. «خدا در جانشان بزرگ و دیگران کوچک مقدارند، سخنانشان راست، پوشش آنان میانه روی، راه رفتنشان با تواضع و فروتنی است، درخواستهایشان اندک و نفسشان عفیف و دامنشان پاک است.» (5) برای رسول خدا صلوات الله علیه و آله بهترین دختر؛ برای امیرالمومنین صلوات الله علیه بهترین همسر؛ برای فرزندان، بهترین مادر؛ و در یاری امام زمان خود، بهترین سرباز و یاری کننده.
مکتب منتظرپرور فاطمی
نکته ای که در زندگی فاطمه زهرا سلام الله علیها برجسته می نماید این است که ایشان همیشه به دنبال انتخاب و انجام برترین اعمال بودند؛ حتی اگر آن عمل سختترین آنها باشد. اگر قرار است جامعه جهانی به یک آمادگی عمومی برسند و زمینه ظهور حضرت را فراهم کنند؛ و اگر جامعه از اجتماع افراد تشکیل می شود؛ و اگر فرد برای حرکت خویش شاخص و معیاری لازم دارد؛ چه شخصیتی بهتر از حضرت فاطمه سلام الله علیها که الگوی حسنه امام منتظران است؟
خاصیت مکتب فاطمی تربیت انسانهای حق محور است که می توانند زمینه سازان ظهور منجی موعود باشند. از این منظر مهمترین و جدی ترین وظیفه منتظران شناخت شخصیت و سیره و روش زندگی آن بانوی گرانقدر است. شناختی عالمانه که تبعیت و پیروی نتیجه آن باشد.
پی نوشت:
1- فاطمه سلام الله علیها اسوه بشر، آیة الله جوادی آملی.
2- بحارالانوار ج43 ص4 از کتاب مقام لیلة القدری فاطمه سلام الله علیها ص14
3- همان ص15
4- کوثر جاودان ص13
5- خطبه 193 نهج البلاغه