به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) سیدمرتضی در کتاب الفصول المختاره من العیون و المحاسن به نقل از استادش شیخ مفید، این روایت را ذکر کرده: روزی مامون خدمت امام رضا(ع) عرض کرد: «مرا از بزرگترین فضیلت امیرالمومنین که قرآن بر آن دلالت دارد، آگاه فرمایید». امام رضا(ع) فرمودند: «فضیلت امیرالمومنین در مباهله است. خداوند می فرماید: فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَکُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَکُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْکَاذِبِینَ (سوره3 آیه61) پس هر که در این باره پس از دانشى که تو را حاصل آمده با تو محاجّه کند بگو بیایید پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و ما خویشان نزدیک و شما خویشان نزدیک خود را فرا خوانیم سپس مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.
آنگاه رسول خدا(ص) حسن(ع) و حسین(ع) را فراخواند، این دو بزرگوار ابناء او بودند. فاطمه(س) را خواند، پس در مقام نساء پیامبر بود. و امیرالمومنین(ع) را خواند، پس به حکم خداوند، ایشان نفس و جان پیامبر بود. به تحقیق ثابت است که احدی از مخلوقات، اجلّ و افضل از پیامبر نیست، پس به حکم خداوند ثابت می شود که احدی با فضیلت تر از نفس رسول خدا نخواهد بود».
سپس مامون این اشکال را بیان کرد که در آیه مباهله مراد از «نساء» حضرت فاطمه(س) است گرچه به صیغه جمع آمده لذا می توان تصور کرد که مراد از «انفس» نیز شخص پیامبر باشد نه امیرالمومنین. امام رضا(ع) در پاسخ به این اشکال بیان فرمودند که در آیه از کلمه «ندع» استفاده شده، یعنی بیایید از ابناء، نساء و انفسمان دعوت کنیم. مسلم است که دعوت کننده باید غیر از دعوت شده باشد، یعنی صحیح نیست که انسان، خودش را دعوت به امری نماید. لذا ثابت میشود که مقصود از انفس، شخصی غیر از پیامبر میباشد.
در پایان مطلب، ذکر این نکته ضروری است که آیه مباهله از بهترین ادله اثبات خلافت حضرت علی(ع) بعد از پیامبر میباشد. چراکه از آیه مباهله به طور قطع دانسته میشود که پیامبر اکرم(ص)، حضرت علی(ع) را به عنوان نفس و جان خویش معرفی کرده و به اعتقاد شیعه و سنی، هیچ فرد دیگری در این فضیلت با حضرت علی(ع) شریک نیست. مقدمه دوم استدلال هم این است که مقدم داشتن مفضول بر افضل، عقلاً قبیح است چنانکه ابن تیمیه، بنیان گذار وهابیت، نیز در منهاج السنه بر این عقیده است. لذا ثابت میشود که شخص افضل، لایق و مستحق خلافت پیامبر است.
منبع: جواهر الکلام، سید علی میلانی ج3ص315. برای مطالعه بیشتر درباره جایگاه و دلالت آیه مباهله نزد شیعه و سنی، مطالعه همین منبع پیشنهاد میشود.